Đề thi tuyển sinh chính thức vào 10 môn Ngữ Văn năm 2018 - 2019 có đáp án - Sở GDĐT Hồ Chí Minh

Đề thi chính thức vào 10 môn Văn Sở GDĐT Hồ Chí Minh (Năm học 2018 - 2019) Câu 1: (3,0 điểm)
Em hãy đọc hai văn bản sau và thực hiện các yêu cầu bên dưới: Văn bản 1 Văn bản 2
Báo cáo mới đây của tạp chí Science cho
Trước sự đe dọa của rác thải nhựa, nhiều
thấy đến nay thế giới đã sản xuất khoảng 8,3 nước đã lên kế hoạch hành động.
tỉ tấn nhựa, trong đó 6,3 tỉ tấn hiện là rác
Từ tháng 1 năm nay, chính phủ Scotland
thải. Và 79% trong 6,3 tỉ tấn đó giờ đang đề xuất ý kiến về việc cấm sản xuất, kinh
nằm trong các bãi rác và môi trường tự doanh một số sản phẩm làm từ nhựa. Lệnh nhiên.
cấm này sẽ góp phần giảm đáng kể lượng rác
Nhựa được sử dụng phổ biến vì tiện dụng, thải nhựa.
rẻ tiền, dễ chế tạo. Tuy nhiên nhựa có hạn
Tại Anh, các loại hạt kim tuyến trang trí
chế lớn là rất lâu phân hủy, đồng nghĩa với đã bị cấm sử dụng. Việc tính phí với túi nhựa
việc rác thải nhựa sẽ gây nên thảm họa môi cũng được thực hiện. Theo số liệu thống kê
trường nếu không có cách giải quyết
của Bộ Môi trường, Thực phẩm và Các vấn
Thời gian phân hủy tự nhiên của một số đề nông thôn, nhờ việc tính phí này, trong
vật thể nhựa
thời gian qua, số lượng túi nhựa được đưa
vào sử dụng đã giảm 9 tỉ chiếc.
Từ năm 2019, Đài Loan sẽ cấm sử dụng
các loại ống hút nhựa tại các chuỗi cửa hàng
thức ăn nhanh, sau đó tiến tới cấm hoàn toàn
việc cung cấp túi nhựa tại các điểm kinh doanh. (đơn vị: năm)
Tại Việt Nam, một số tổ chức xã hội đã
Trong các đại dương, số lượng rác thải phát động các chiến dịch như: “7 ngày thách
nhựa ước tính khoảng 150 triệu tấn – nặng thức”, “Bớt một vỏ chai, cứu tương lai”,…
gần bằng 1/5 khối lượng cá. Các nhà khoa với mục tiêu thúc đẩy cộng đồng chung tay
học dự báo với tốc độ gia tăng rác thải nhựa chống lại rác thải nhựa.
như hiện nay, vào năm 2050, khối lượng rác
Trong thời gian qua, nhiều bạn trẻ Việt
thải nhựa sẽ nặng hơn cả khối lượng cá.
Nam cũng đã tổ chức hàng loạt hoạt động
Việt Nam là một trong các quốc gia xả rác nhằm giảm rác thải nhựa. Các bạn mày mò
thải nhựa nhiều nhất thế giới. Tại Việt Nam, thực hiện những dự án làm ống hút từ tre và
số lượng túi nilon, chai nhựa, ly nhựa, ống cỏ bàng, tái chế rác thải nhựa thành những
hút, hộp xốp,… được sử dụng nhiều vượt trội vật dụng có ích,… Chắc chắn những hành
so với các nước khác.
động này sẽ góp phần giúp môi trường trở
Rác thải nhựa ảnh hưởng tiêu cực đến hệ nên xanh, sạch đẹp hơn.
sinh thái, làm ô nhiễm môi trường đất, môi
trường nước, gây nguy hại cho nguồn lợi thủy
hải sản và tác động xấu đến sức khỏe con người,…
(Hai văn bản trên được tổng hợp từ các báo Tuổi trẻ, Thanh Niên, Thời nay)

a. Nhận biết
Dựa vào văn bản, hãy cho biết tác hại của rác thải nhựa đối với cuộc sống. (0,5 điểm) b. Nhận biết
Tìm thành phần biệt lập được sử dụng trong đoạn cuối của văn bản 2. (0,5 điểm) c. Thông hiểu
Chỉ ra mối liên hệ về nội dung của hai văn bản trên. (1,0 điểm) d. Thông hiểu
Theo em, giải pháp nào là hiệu quả nhất để giảm ô nhiễm rác thải nhựa ở nước ta hiện nay?
Vì sao? (Em có thể lựa chọn giải pháp trong văn bản hoặc tự đề ra giải pháp khác. Trả lời
trong khoảng 3 – 5 dòng). (1 điểm)
Câu 2: (3,0 điểm) Vận dụng cao
Để thể hiện mối quan hệ giữa cha mẹ và con cái (che chở, bao bọc, chia sẻ, gắn bó,
bình đẳng, độc lập,…), các bạn học sinh đã đưa ra ba hình ảnh sau:
Từ một trong ba hình ảnh trên, em hãy viết bài văn ngắn (khoảng 01 trang giấy thi) bàn
về mối quan hệ giữa cha mẹ và con cái trong xã hội hiện nay.
Câu 3: (4,0 điểm) Vận dụng cao
Học sinh được chọn 1 trong 2 đề sau: Đề 1
Không có kính không phải vì xe không có kính
Bom giật bom rung kính vỡ đi rồi
Ung dung buồng lái ta ngồi,
Nhìn đất, nhìn trời, nhìn thẳng.
Nhìn thấy gió vào xoa mắt đắng
Nhìn thấy con đường chạy thẳng vào tim
Thấy sao trời và đột ngột cánh chim
Như sa như ùa vào buồng lái.
(Trích Bài thơ về tiểu đội xe không kính, Phạm Tiến Duật)


Cảm nhận về hình ảnh người lính trong hai khổ thơ trên. Từ đó, liên hệ với một tác
phẩm khác cũng viết về người lính để thấy được nét gặp gỡ của các tác giả khi viết về đề tài này. Đề 2
Từ những trải nghiệm trong quá trình đọc tác phẩm văn học, em hãy viết bài văn với
nhan đề: “Những ngọn lửa nhóm lên từ trang sách”.
HƯỚNG DẪN LÀM BÀI Câu 1: a.
Phương pháp: căn cứ nội dung đoạn trích Cách giải:
Tác hại của nhựa đối với cuộc sống:
Lâu phân hủy, gây nên thảm họa với môi trường nếu không có cách giải quyết: Rác thải nhựa
làm ảnh hưởng tiêu cực đến hệ sinh thái, làm ô nhiễm môi trường đất, môi trường nước, gây
nguy hại cho nguồn lợi thủy hải sản và tác động xấu đến sức khỏe con người. b.
Phương pháp: căn cứ bài Thành phần biệt lập Cách giải:
Thành phần biệt lập: chắc chắn – thành phần tình thái. c.
Phương pháp: phân tích, tổng hợp Cách giải:
Mối liên hệ về nội dung giữa hai văn bản: hai văn bản đề cập vấn đề rác thải nhựa:
Văn bản 1: Thực trạng và tác hại khôn lường của rác thải nhựa đối với con người và môi trường.
Văn bản 2: Giải pháp, những kế hoạch hành động để hạn chế sử dụng rác thải nhựa ở các nước và Việt Nam. d.
Phương pháp: phân tích, lí giải, tổng hợp Cách giải:
Giải pháp theo em là hiệu quả nhất để giảm thiểu ô nhiễm rác thải nhựa ở nước ta hiện nay là
Ban ra lệnh cấm sản xuất, kinh doanh đối với một số mặt hàng làm từ nhựa rẻ tiền không cần


thiết cho sinh hoạt hàng ngày. Đồng thời, tính phí với việc sử dụng túi nhựa và khuyến khích
các sản phẩm làm từ thiên nhiên như gỗ, tre,.. Bởi vì:
+ Khi lệnh cấm được ban ra đi kèm cùng nó sẽ là các hình phạt thích đáng, đơn vị sản xuất,
kinh doanh sẽ phải ngừng sản xuất những mặt hàng đó.
+ Việc tính phí cũng sẽ làm cho người tiêu dùng hạn chế tối đa việc sử dụng túi nhựa vì nó
đánh trực tiếp vào kinh tế.
+ Khuyến khích các sản phẩm làm từ tự nhiên. Câu 2:
Phương pháp: phân tích, tổng hợp Cách giải:
Học sinh có thể chọn một hình bất kì để viết bài văn. Sau đây là gợi ý giải đối với hình ảnh số 2: sự chia sẻ, gắn bó.
1. Nêu vấn đề: Mối quan hệ giữa cha mẹ và con cái trong xã hội hiện nay – sự sẻ chia và gắn bó.
2. Giải thích vấn đề:
- Mối quan hệ giữa cha mẹ và con cái là mối quan hệ huyết thống và cùng với quan hệ vợ -
chồng, anh - em nó cũng là mối quan hệ cơ bản cấu thành một gia đình.
- Giữa cha mẹ và con cái cần có sự quan tâm, chăm sóc, sẻ chia và yêu thương lẫn nhau. Cha
mẹ có trách nhiệm nuôi dạy con cái trưởng thành và con cái cần phải báo hiếu với cha mẹ.
3. Phân tích, bàn luận vấn đề
- Ý nghĩa mối quan hệ sẻ chia giữa cha mẹ và con cái:
+ Mối quan hệ sẻ chia giữa cha mẹ và con cái sẽ giúp mọi thành viên trong gia đình thấu hiểu nhau hơn.
+ Mối quan hệ này cũng giúp chúng ta rút ngắn khoảng cách thế hệ, tạo nên hơi ấm tình thương và hạnh phúc.
=> Tạo nên sự khăng khít, gắn bó với các thành viên trong gia đình.
- Hiện trạng của mối quan hệ giữa cha mẹ và con cái trong xã hội hiện nay:
+ Mối quan hệ giữa cha mẹ và con cái đang gặp khủng hoảng nặng nề.
+ Mối quan hệ giữa cha mẹ và con cái lỏng lẻo, ít sự quan tâm, ít sự chia sẻ.
Đó là một thực trạng đáng buồn
- Nguyên nhân dẫn đến tình trạng trên:


+ Do những biến chuyển của xã hội về nhiều mặt, trong đó có mặt văn hóa – tư tưởng. Chữ
hiếu, chữ tình, chữ nghĩa dường như không được coi trong như xưa. Chính vì vậy con người
thiếu trách nhiệm đối với gia đình và những mối quan hệ ruột thịt.
+ Sự phát triển của xã hội với nền kinh tế thị trường làm gia tăng nhu cầu muốn tự khẳng
định mình của mỗi cá nhân làm cho sự cách biệt giữa các thế hệ càng lớn, mỗi người trở nên
ích kỉ hơn và ít quan tâm nhau hơn trong gia đình.
+ Con cái và cha mẹ đều bận rộn, ít có thời gian bên nhau, tâm sự, chia sẻ để hiểu nhau hơn
nên sự cách biệt về tâm lý càng lớn.
+ Các bậc cha mẹ nhiều khi còn nặng về tư tưởng công lao, sự áp đặt trong suy nghĩ khiến
các con bị ức chế và muốn thoát ra ngoài ảnh hưởng của cha mẹ => mối quan hệ rạn nứt. - Giải pháp khắc phục:
+ Rút ngắn khoảng cách thế hệ. Biện pháp này chỉ thực sự được thực hiện khi có sự cố gắng
của cả cha mẹ và con cái. Cha mẹ và con cái nên dành nhiều thời gian cho nhau để chia sẻ, để
tâm sự cùng nhau. Sự khác biệt về thế hệ là điều có tồn tại, tuy nhiên cha mẹ cần tìm cách
khắc phục nó bằng cách thấu hiểu con trẻ và con cái cần cảm thông cho cha mẹ về những suy nghĩ đã lâu đời.
+ Mỗi người cần nâng cao trách nhiệm của mình với gia đình, với người thân, cần nhận biết
rõ rằng gia đình mới là nhân tố chính tạo nên sự hạnh phúc và bình yên của mỗi cá nhân. Khi
nhận thức được điều đó, mỗi người sẽ tự biết mình cần làm gì để các mối quan hệ trong gia
đình trở nên tốt đẹp hơn.
+ Con cái nhận được yêu thương nhưng cũng cần được tự do để quyết định cuộc đời mình, để
được viết nên ước mơ, khát vọng của mình chứ không phải đi viết ước mơ cho bố mẹ như
hiện nay nhiều bạn học trường này, ngành này là vì bố mẹ. Ngược lại, bố mẹ cũng cần tận
hưởng cuộc đời mình để thực sự được sống chứ không cần phải hi sinh tất cả vì con cái. Điều
quan trọng là giữa bố mẹ và con luôn có sợi dây gắn kết bởi tình yêu thương không gì chia cắt nổi.
* Liên hệ bản thân: Em đã làm gì để cải thiện mối quan hệ của mình với cha mẹ? Hãy chia sẻ
đôi điều với bạn bè của mình về quan hệ giữa mình và cha mẹ để giúp các thế hệ cùng trang
lứa với mình hiểu nhiều về gia đình mình hơn. Câu 3:
Phương pháp: phân tích, tổng hợp Cách giải: Gợi ý đề 1