Giáo án Alkane Hóa học 11 Chân trời sáng tạo

Trường:................... Họ và tên giáo viên:
Tổ:............................ …………………… BÀI 12: ALKANE I. MỤC TIÊU 1. Kiến thức:
– Nêu được khái niệm về alkane, nguồn alkane trong tự nhiên, công thức chung của alkane.
– Trình bày được quy tắc gọi tên theo danh pháp thay thế; áp dụng gọi được tên cho một số
alkane (C1 – C10) mạch không phân nhánh và một số alkane mạch nhánh chứa không quá 5 nguyên tử C.
– Trình bày và giải thích được đặc điểm về tính chất vật lí (nhiệt độ nóng chảy, nhiệt độ sôi,
tỉ khối, tính tan) của một số alkane.
– Trình bày được đặc điểm về liên kết hoá học trong phân tử alkane, hình dạng phân tử của
methane, ethane; phản ứng thế, cracking, reforming, phản ứng oxi hoá hoàn toàn, phản ứng oxi hoá không hoàn toàn.
– Thực hiện được thí nghiệm: cho hexane vào dung dịch thuốc tím, cho hexane tương tác
với nước bromine ở nhiệt độ thường và khi đun nóng (hoặc chiếu sáng), đốt cháy hexane;
quan sát, mô tả các hiện tượng thí nghiệm và giải thích được tính chất hoá học của alkane.
– Trình bày được các ứng dụng của alkane trong thực tiễn và cách điều chế alkane trong công nghiệp.
– Trình bày được một trong các nguyên nhân gây ô nhiễm không khí là do các chất trong
khí thải của các phương tiện giao thông; Hiểu và thực hiện được một số biện pháp hạn chế ô
nhiễm môi trường do các phương tiện giao thông gây ra. 2. Năng lực * Năng lực chung:
- Năng lực tự chủ và tự học: Kĩ năng tìm kiếm thông tin trong SGK, quan sát video thí nghiệm.
- Năng lực giao tiếp và hợp tác: Làm việc nhóm tìm hiểu về tính chất của alkane.
- Năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo: Trình bày được các ứng dụng của alkane trong đời sống, sản xuất. * Năng lực hóa học:
a. Nhận thức hoá học: Học sinh đạt được các yêu cầu sau: Trình bày được:
- Khái niệm alkane, tên gọi alkane.
- Công thức phân tử, công thức cấu tạo alkane.
b. Tìm hiểu tự nhiên dưới góc độ hóa học được thực hiện thông qua các hoạt động: Thảo
luận, quan sát thí nghiệm tìm ra tính chất của alkane.


c. Vận dụng kiến thức, kĩ năng đã học để giải thích được: Thực hiện được một số biện pháp
hạn chế ô nhiễm môi trường do các phương tiện giao thông gây ra. 3. Phẩm chất:
- Chăm chỉ, tự tìm tòi thông tin trong SGK về nội dung bài học.
- HS có trách nhiệm trong việc hoạt động nhóm, hoàn thành các nội dung được giao.
II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU
- Hình ảnh, video về thí nghiệm hoá học tính chất của alkane.
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC:
Kiểm tra bài cũ: Không kiểm tra đầu giờ, kiểm tra kiến thức cũ lồng vào trong tiết học.
1. Hoạt động 1: Khởi động
a) Mục tiêu: Tạo hứng thú và kích thích sự tò mò của học sinh vào chủ đề học tập. Học sinh
tiếp nhận kiến thức chủ động, tích cực, hiệu quả.
b) Nội dung: HS quan sát hình ảnh, trả lời câu hỏi vào bài.
c) Sản phẩm: HS rút ra kết luận
d) Tổ chức thực hiện:
Gv chiếu hình ảnh một số ứng dụng của alkane.
GV giới thiệu: Gas dùng làm nhiên liệu đun nấu trong gia đình, thành phần chủ yếu là
propane và buntane. Đây là các alkane ở thể khí ở điều kiện thường nhưng được hóa lỏng ở
áp suất cao. Vậy alkane là gì? Chúng có vai trò như thế nào trong đời sống và sản xuất?
Chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu qua bài học hôm nay.
2. Hoạt động 2: Hình thành kiến thức mới
* Tìm hiểu khái niệm alkane a) Mục tiêu:
– Nêu được khái niệm về alkane, nguồn alkane trong tự nhiên, công thức chung của alkane.
b) Nội dung: Tìm hiểu khái niệm alkane
- GV cho HS hoạt động cá nhân: Nghiên cứu SGK để hoàn thành phiếu học tập số 1
PHIẾU HỌC TẬP SỐ 1
1. Vì sao methane được gọi là khí hồ ao?
2. Hãy nhận xét đặc điểm cấu tạo phân tử của các alkane. Vì sao alkane còn được gọi là
hydrocarbon bão hòa hay là hydrocarbon no?
3. Nêu bậc của carbon trong alkane sau


4. Phân tử của một alkane trong sáp nến có 52 nguyên tử hydrogen. Xác định số nguyên tử carbon trong phân tử trên.
c) Sản phẩm, đánh giá kết quả hoạt động:
- Sản phẩm: HS ghi câu trả lời vào vở để hoàn thành các câu hỏi trong phiếu học tập số 1. Dự kiến:
1. Methane còn được gọi là khí hồ ao vì methane được tìm thấy trong sự phân huỷ kị khí ở các ao hồ, đầm lầy … 2.
- Đặc điểm cấu tạo: Phân tử alkane chỉ chứa các liên kết đơn.
- Alkane còn được gọi là hydrocarbon bão hoà hay hydrocarbon no do phân tử chỉ chứa các liên kết đơn. 3.
4. Công thức chung của alkane: CnH2n + 2.
Do alkane có 52 nguyên tử hydrogen nên 2n + 2 = 52  n = 25.
Vậy alkane này có 25 nguyên tử carbon.
d) Tổ chức thực hiện:
Hoạt động của Giáo viên và học sinh Nội dung
GV chia nhóm học sinh (8 nhóm) thực hiện 1. Khái niệm: Là các hydrocarbon mạch
cho cả buổi học nếu có hđ nhóm.
hở, phân tử chỉ có liên kết đơn (δ)
HS mỗi nhóm tự bầu nhóm trưởng, thư kí.
Ví dụ: CH4; CH3 – CH3
- Giao nhiệm vụ học tập: Hoàn thành phiếu - Công thức chung: CnH2n+2 (n ≥ 1) học tập 1. - Dạng hình học:
- Thực hiện nhiệm vụ theo nhóm trong5 + CH4 có dạng tứ diện đều phút.
+ Góc liên kết HCH khoảng 110o - Báo cáo nhiệm vụ
+ GV gọi 1 nhóm lên báo cáo, các nhóm khác
lắng nghe và phản biện.
+ GV đưa đáp án và chấm điểm nhóm đã trình bày.

- Kết luận
GV tổng kết, chốt kiến thức *Tìm hiểu danh pháp: a) Mục tiêu:
– Trình bày được quy tắc gọi tên theo danh pháp thay thế; áp dụng gọi được tên cho một số
alkane (C1 – C10) mạch không phân nhánh và một số alkane mạch nhánh chứa không quá 5 nguyên tử C.
b) Nội dung: HS hoạt động theo cặp đôi cùng bàn, viết các CTCT của C5H12 và gọi tên. c) Sản phẩm:
- Hs gọi tên được một số alkane: C5H12
(1) CH3 – CH2 – CH2 – CH2 - CH3 Pentane
(2) CH3 – CH(CH3) – CH2 –CH3 2-methylbutane/ Isopentane (3) CH3 – C(CH3)3
2,2-dimethylproane/ neopentane
d) Tổ chức thực hiện:
Hoạt động của Giáo viên và học sinh Nội dung
- Giao nhiệm vụ học tập: 2. Danh pháp
GV hướng dẫn HS gọi tên
GV lưu ý: Nếu có 2 nhánh giống nhau thì
dùng tiếp đầu ngữ là đi, 3 nhóm là tri, 4 là tetra…
- Khi có 2 nhánh khác nhau thì thứ tự gọi Các bước gọi tên alkane mạch nhánh: tên theo thứ tự ABC.
+ Chọn mạch chính là mạch dài nhất, đánh số
+ Một số chất có tên thông thường như TT Ả rập sao cho tổng số vị trí các nhánh là isobutan, isopentan, neopentan nhỏ nhất.
GV yêu cầu HS làm việc theo cặp đôi cùng - Tên nhánh là tên gốc alkyl
bàn viết các đồng phân của C5H12 và gọi - Gốc alkyl gọi theo tên alkane nhưng đổi ane tên. thành yl. - HS nhận nhiệm vụ.
- Giữa phần số và chữ phải dùng dấu ‘ – ‘
- Thực hiện nhiệm vụ theo nhóm trong 5 - Khi đọc tên nhảnh phải kèm STT của nhánh phút.
Tên alkane = vi trí mạch nhánh – tên nhánh +
- Báo cáo nhiệm vụ
tên mạch chính + ane
GV gọi 1 nhóm lên báo cáo, các nhóm