Giáo án Bài 6 Sinh học 12 Kết nối tri thức: Thực hành: Tách chiết DNA

Ngày soạn:…/…/… Ngày dạy:…/…/…
BÀI 6: THỰC HÀNH: TÁCH CHIẾT DNA I. MỤC TIÊU 1. Kiến thức Sau bài học này, HS sẽ:
- Thực hành tách chiết được DNA từ các mẫu vật sống. 2. Năng lực
Năng lực chung:
- Năng lực tự chủ và tự học: HS chủ động, tích cực tìm hiểu kiến thức. Xây dựng
kế hoạch tìm hiểu về cấu trúc của thế giới sống.
- Năng lực giao tiếp và hợp tác: Sử dụng ngôn ngữ khoa học kết hợp thảo luận
trong nhóm xây dựng nội dung kiến thức theo yêu cầu.
- Năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo: Xây dựng được ý tưởng mới trong việc
ứng dụng kiến thức, kĩ năng thực hành vào đời sống.
Năng lực sinh học:
- Năng lực nhận thức sinh học: Thực hành tách chiết được DNA từ các mẫu vật
sống. Quan sát và nhận biết cấu trúc của DNA.
- Năng lực tìm hiểu thế giới sống: Rèn các kĩ năng khéo léo trong các thao tác tay
chân, các kĩ năng bố trí thí nghiệm, thu thập kết quả, giải thích kết quả thực nghiệm.
- Năng lực vận dụng kiến thức, kĩ năng đã học: HS giải thích được các giả thuyết
và tự tiến hành các thí nghiệm ủng hộ hay bác bỏ giả thuyết của mình về các
hiện tượng phát sinh để phục vụ đời sống con người. 3. Phẩm chất
- Chăm chỉ: tích cực học tập, tự nghiên cứu bài học để chuẩn bị nội dung thực hành. 1
- Trách nhiệm: nghiêm túc trong học tập, chuẩn bị và hoàn thành kĩ năng thực hành.
- Nhân ái: chia sẻ với các bạn về nội dung, cách thức làm thực hành hiệu quả mà
bản thân tìm hiểu được.
II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU
1. Đối với giáo viên
- SGK, SGV, kế hoạch bài dạy môn Sinh học 12 - Kết nối tri thức. - Dụng cụ, thiết bị:
+ Chày, cối sứ hoặc máy xay thịt, máy nghiền mẫu vật sống.
+ Ống nghiệm thủy tinh, giá đỡ ống nghiệm, giấy lọc và phễu lọc.
+ Tăm tre dài hoặc que tre tròn hay que thủy tinh. - Nguyên liệu, hóa chất:
+ Gan gà hoặc mô động vật, thực vật tươi sống bất kì. + Dứa tươi: 1/4 quả.
+ Nước rửa chén bát hoặc dung dịch tẩy rửa: 500 mL.
+ Cồn ethanol lạnh (70 - 95%): 500 mL.
- Video clip về quy trình tách chiết DNA: https://youtu.be/SBupO_c4uac,
https://youtu.be/1QGi75YRYCY, https://youtu.be/jXy3nI6QXeI.
- Tài liệu thực hành tách chiết DNA: https://dmklab.vn/thuc-hanh-tach-chiet-va-
nhan-biet-adn-o-te-bao-thuc-vat/.
2. Đối với học sinh
- SGK, SBT Sinh học 12 - Kết nối tri thức.
- Nghiên cứu trước quy trình thực hành và ứng dụng link GV giao từ tiết học
trước qua mạng xã hội (zalo, facebook,...).
- Sưu tầm một số phương pháp và công cụ tách DNA ngoài SGK.
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG
a. Mục tiêu: HS giải thích được tác dụng và cách sử dụng các dụng cụ tiến hành tách
chiết DNA mà GV chuẩn bị. 2
b. Nội dung: GV tổ chức trò chơi; HS tham gia trò chơi để giải thích được tác dụng và
cách sử dụng tiến hành tách chiết DNA.
c. Sản phẩm học tập: - Câu trả lời của HS.
- Tâm thế hứng khởi, sẵn sàng, mong muốn khám phá kiến thức mới của HS.
d. Tổ chức thực hiện:
Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập
- GV chia lớp thành 4 nhóm, tổ chức cho HS chơi trò chơi:
+ Mỗi HS lên chọn một dụng cụ hoặc mẫu vật, dự đoán vai trò và cách sử dụng từng
loại dụng cụ, mẫu vật đó.
+ Hãy sắp xếp các dụng cụ và mẫu vật đó theo trình tự sử dụng trong quá trình thí nghiệm.
Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập
- HS quan sát dụng cụ, mẫu vật và hoàn thành nhiệm vụ trò chơi.
- GV quản trò, quan sát quá trình HS tham gia trò chơi.
Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận
- Các nhóm HS hoàn thành trò chơi.
- GV mời HS khác lắng nghe, nhận xét, bổ sung.
Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập
- GV nhận xét, đánh giá và chấm điểm cho các nhóm.
- GV dẫn dắt gợi mở cho HS: - Bài 6. Thực hành: Tách chiết DNA.
B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC
Hoạt động 1: Tìm hiểu nguyên lí của tách chiết DNA
a. Mục tiêu: Trình bày được nguyên lí của tách chiết DNA.
b. Nội dung: GV đặt vấn đề, giao nhiệm vụ; HS vận dụng kiến thức, kĩ năng đã học
để tìm hiểu về Nguyên lí của tách chiết DNA.
c. Sản phẩm học tập: Nguyên lí của tách chiết DNA.
d. Tổ chức hoạt động: 3
HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS
DỰ KIẾN SẢN PHẨM
Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập III. NGUYÊN LÍ VÀ CÁCH TIẾN HÀNH
- GV yêu cầu HS vận dụng kiến thức, kĩ 1. Nguyên lí
năng đã học tìm hiểu và trình bày về - DNA tồn tại trong nhân tế bào.
nguyên lí của quy trình tách chiết DNA.
Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập
- HS vận dụng kiến thức, kĩ năng để thực hiện nhiệm vụ.
- GV gợi ý, định hướng HS (nếu cần thiết).
Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và - Phương pháp: thảo luận
+ Phá vỡ mô → tách rời các tế bào →
- GV mời HS xung phong trả lời câu hỏi.
nghiền mẫu vật → phá hủy thành tế bào
→ phá hủy màng tế bào, màng nhân →
- HS khác nhận xét, đánh giá và bổ sung.
giải phóng dịch nhân tế bào.
Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện + Loại bỏ các protein → phân tử DNA và
nhiệm vụ học tập RNA.
- GV nhận xét câu trả lời của HS.
+ Kết tủa DNA bằng ethanol: các phân tử
- GV dẫn dắt HS chuyển sang hoạt động DNA kết tụ lại → màu trắng đục. tiếp theo.
Hoạt động 2: Thực hành tách chiết DNA
a. Mục tiêu: Thu thập được dữ liệu từ quan sát kết quả thực hành tách chiết DNA.
b. Nội dung: GV đặt vấn đề, giao nhiệm vụ; HS vận dụng kiến thức, kĩ năng đã học
để Thực hành: tách chiết DNA.
c. Sản phẩm học tập: Cách tiến hành tách chiết DNA. 4