Giáo án Bài 9 Địa lí 6 Cánh diều (2024): Cấu tạo của Trái Đất. Các mảnh kiến tạo. Núi lửa và động đất

CHƯƠNG 3. CẤU TẠO CỦA TRÁI ĐẤT. VỎ TRÁI ĐẤT
BÀI 9: CẤU TẠO CỦA TRÁI ĐẤT. CÁC MẢNG KIẾN TẠO.
NÚI LỬA VÀ ĐỘNG ĐẤT
(Thời gian thực hiện: 3 tiết) I. MỤC TIÊU 1. Kiến thức
Học xong bài này, HS sẽ:
- Trình bày được cấu tạo của Trái đất gồm 3 lớp
- Xác định được trên lược đồ các mảng kiến tạo lớn, đới tiếp giáp của hai mảng xô vào nhau
- Trình bày được hiện tượng động đất, núi lửa và nêu được nguyên nhân của các hiện tượng 2. Về năng lực ⮚
Năng lực đặc thù môn Địa lí
- Năng lực nhận thức khoa học địa lí:
+ Xác định được trên lược đồ 7 mảng kiến tạo lớn và đới tiếp giáp của hai mảng xô vào nhau
+ Xác định được vành đai lửa Thái Bình Dương, nơi tập trung phần lớn núi lửa và các đới động đất
+ Nêu được nguyên nhân sinh ra động đất, núi lửa. Từ đó xác định được mối quan hệ
giữa thảm họa động đất, núi lửa với cấu tạo bên trong của Trái đất và sự dịch chuyển của các mảng kiến tạo
- Năng lực tìm hiểu địa lí:
+ Đọc hiểu văn bản trong bài để tìm được các kiến thức liên quan đến cấu tạo của trái
đất, các mảng kiến tạo, động đất, núi lửa
+ Quan sát, khai thác các thông tin về cấu tạo bên trong Trái đất, vỏ Trái đất, các
mảng kiến tạo từ tranh ảnh, lược đồ, video (Hình 9.1⮚Hình 9.3)
+ Khai thác Internet phục vụ môn học: sử dụng các từ khóa và truy cập vào link thông
tin GV hướng dẫn để tìm hiểu thông tin về động đất, núi lửa làm bài tập dự án


- Năng lực vận dụng kiến thức, kĩ năng đã học: Vận dụng kiến thức, kĩ năng đã học để
đưa ra phương án giải quyết tình huống thực tế nếu xảy ra động đất. ⮚
Năng lực chung : tự chủ và tự học, giao tiếp và hợp tác, giải quyết vấn đề và
sáng tạo thông qua việc HS độc lập khai thác thông tin, làm việc với tư liệu học tập và
thảo luận nhóm để giải quyết các nhiệm vụ học tập, các tình huống có vấn đề đặt ra trong bài học. 3. Về phẩm chất
Bài học góp phần hình thành cho HS các phẩm chất như: chăm chỉ, trung thực và
trách nhiệm khi thực hiện các nhiệm vụ học tập.
II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU
- SGK Lịch sử và Địa lí 6 (Bộ sách Cánh Diều) - Phiếu học tập.
- Video: sự di chuyển các mảng kiến tạo
https://www.youtube.com/watch?v=_ofw3nffv6U&t=82s
- Video: động đất, núi lửa
https://www.youtube.com/watch?v=KMtG_dpOAT4
https://www.youtube.com/watch?v=DwMHZPDbcc0
- Tranh ảnh về hậu quả của động đất/sóng thần - Bút màu, giấy A2
- Thiết bị kết nối mạng
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC 1. Hoạt động mở đầu
a. Mục tiêu: Tạo tình huống học tập dựa trên việc huy động kiến thức kinh nghiệm
của bản thân HS để liên hệ kết nối với vấn đề xuất hiện trong bài học. Từ đó tạo tâm
thế học tập và hứng thú cho HS.
b. Nội dung: HS động não liệt kê nhanh 3 quốc gia thường xảy ra động đất, sóng thần
và nhận xét cấu tạo của quả trứng.
c. Sản phẩm: HS hoàn thành vào giấy note yêu cầu của GV, kiến thức kết nối giữa
tình huống và nội dung của bài học.
d. Tổ chức thực hiện.


- Bước 1: GV giao nhiệm vụ cho HS:
+ Dãy chẵn: liệt kê 3 quốc gia thường xảy ra động đất, sóng thần
+ Dãy lẻ: nhận xét về cấu tạo của quả trứng gồm mấy lớp?
- Bước 2: HS suy nghĩ viết ý kiến của mình ra giấy note
- Bước 3: GV gọi một số HS phát biểu ý kiến
- Bước 4: GV tổng hợp ý kiến và kết nối vào bài học:
“ Động đất, sóng thần là những hiện tượng tự nhiên nguy hiểm nhưng cũng rất hấp
dẫn đối với con người. Vậy nguyên nhân sinh ra động đất, sóng thần là do đâu? Đó
chính là do cấu tạo bên trong của Trái đất. Cấu tạo Trái đất gồm mấy bộ phận? Nó có
mối liên hệ như thế nào với quả trứng – món ăn yêu thích hàng ngày của các con?
Mời các con cùng tìm câu trả lời trong bài hôm nay”.
2. Hoạt động hình thành kiến thức mới
Hoạt động 1: Tìm hiểu cấu tạo của Trái đất
a. Mục tiêu: Trình bày được cấu tạo của Trái đất gồm 3 lớp
b. Nội dung: HS đọc nội dung SGK trang 136/137 vẽ hình cấu tạo trái đất và mô tả 3 lớp cấu tạo trên hình
c. Sản phẩm: Hình vẽ cấu tạo Trái đất, mô tả ba lớp cấu tạo của Trái đất trên hình; ý
kiến của HS về ý nghĩa của lớp vỏ Trái đất.
d. Tổ chức thực hiện - Bước 1:
GV yêu cầu HS đọc mục em có biết và chiếu hình ảnh, giới thiệu về các phương pháp
nghiên cứu cấu tạo Trái đất.
GV tổ chức cho HS thảo luận nhóm (4 – 6 HS) hoàn thành phiếu học tập số 1 – Khám
phá Trái Đất. Thời gian thảo luận: 8 phút
- Bước 2: HS thảo luận nhóm hoàn thành phiếu bài tập. (Lưu ý: Để HS thực hiện
nhiệm vụ hiệu quả và nghiêm túc trước khi tính giờ thực hiện nhiệm vụ, GV cần nhấn
mạnh phần đánh giá kết quả làm việc: GV sẽ gọi bất kì đại diện một nhóm lên báo
cáo, điểm đánh giá kết quả báo cáo sẽ tính cho cả nhóm) - Bước 3:


+ Các nhóm đổi bài thẩm định.
+ GV gọi bất kì đại diện một nhóm lên báo cáo kết quả, mời các nhóm khác nhận xét, bổ sung.
- Bước 4: GV nhận xét đánh giá sản phẩm của HS, chính xác hóa nội dung bài học. NỘI DUNG HỌC TẬP
1. Cấu tạo của Trái Đất Lớp Vỏ Trái đất Manti Nhân Độ dày Từ 5km đến 70km Gần 2900km 3400km Trạng thái Từ quáng dẻo đến Rắn chắc Từ lỏng đến rắn vật chất rắn
Càng xuống sâu nhiệt độ
Từ 13000C đến trên Từ 40000C đến Nhiệt độ càng tăng, tối đa 10000C 20000C 50000C
Hoạt động 2: Các mảng kiến tạo
a. Mục tiêu: HS xác định được trên lược đồ các mảng kiến tạo lớn, đới tiếp giáp của hai mảng xô vào nhau.
b. Nội dung: HS được yêu cầu thực hiện các nhiệm vụ:
- HS xem video và tham gia trò chơi “Điều bí ẩn của những mảnh ghép”
- Trả lời các câu hỏi của GV
c. Sản phẩm: Lược đồ hoàn thiện có tên 7 mảng kiến tạo và trả lời các câu hỏi giáo viên đưa ra
d. Tổ chức thực hiện: - Bước 1:
+ GV cho HS xem video: sự di chuyển các mảng kiến tạo
https://www.youtube.com/watch?v=_ofw3nffv6U&t=82s
+ Nhiệm vụ 1: GV chia nhóm và tổ chức cho HS tham gia cuộc thi: Điều bí ẩn của những mảnh ghép”
● Luật chơi: GV cung cấp cho mỗi nhóm HS bộ mảnh ghép (Phụ lục 1). Trong thời
gian 8 phút các nhóm hãy thực hiện nhiệm vụ sau: