Giáo án Carboxylic acid Hóa học 11 Cánh diều

Đây là bản xem thử, vui lòng mua tài liệu để xem chi tiết (có lời giải) Trường:................... Họ và tên giáo viên:
Tổ:............................ …………………… BÀI 19: CARBOXYLIC ACID I. MỤC TIÊU 1. Kiến thức: Trình bày được:
- Nắm được các khái niệm, định nghĩa, phân loại và gọi tên của carboxylic acid.
- Hiểu được mối liên quan giữa cấu trúc của nhóm carboxyl và liên kết hidrogen ở
carboxylic acid với tính chất vật lý chung của chúng.
- Giải thích được đặc điểm cấu tạo của acid, từ đó hiểu được các tính chất hóa học cơ bản
của acid trên cơ sở acetic acid.
- Nắm được phương pháp điều chế, ứng dụng của carboxylic acid. 2. Năng lực: * Năng lực chung:
- Năng lực tự chủ và tự học: Kĩ năng tìm kiếm thông tin trong SGK, quan sát hình ảnh mô
hình phân tử acetic acid để tìm hiểu cấu tạo carboxylic acid.
- Năng lực giao tiếp và hợp tác: Làm việc nhóm tìm hiểu về carboxylic acid.
- Năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo: Giải thích liên kết hydrogen giữa các phân tử
carboxylic acid và nước, sự dịch chuyển electron trong nhóm carboxyl. * Năng lực hóa học:
a. Nhận thức hoá học: Học sinh đạt được các yêu cầu sau: Trình bày được:
- Khái niệm, định nghĩa, phân loại và gọi tên của carboxylic acid.
- Giải thích sự ảnh hưởng của đặc điểm cấu tạo tới tính chất vật lí và so sánh nhiệt độ sôi,
nhiệt độ nóng chảy của carboxylic acid với alcohol và phenol có cùng số C
- Tính chất hoá học của carboxylic acid.
- Điều chế carboxylic acid.
b. Tìm hiểu tự nhiên dưới góc độ hóa học được thực hiện thông qua các hoạt động: Thảo
luận, quan sát thí nghiệm tính chất hoá học của carboxylic acid.
c. Vận dụng kiến thức, kĩ năng đã học để hiểu được phương pháp lên men giấm điều chế
acetic acid, tẩy cặn trong ấm đun nước từ dung dịch acetic acid 2- 5 %. 3. Phẩm chất:
- Chăm chỉ, tự tìm tòi thông tin trong SGK về tính chất vật lí, tính chất hoá học của carboxylic acid.
- HS có trách nhiệm trong việc hoạt động nhóm, hoàn thành các nội dung được giao.
- Chăm chỉ, tự tìm tòi thông tin trong SGK về sản xuất xà phòng từ các acid béo.
Mọi thắc mắc vui lòng xin liên hệ hotline: 084 283 45 85
Đây là bản xem thử, vui lòng mua tài liệu để xem chi tiết (có lời giải)
- HS có trách nhiệm trong việc hoạt động nhóm, hoàn thành các nội dung được giao.
II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU
- Dụng cụ thí nghiệm: ống nghiệm, kẹp ống nghiệm, đèn cồn, giá thí nghiệm, bình cầu đáy
tròn, ống sinh hàn, bộ dụng cụ đo khả năng dẫn điện.
- Hóa chất: CH3COOH, NaOH, ZnO, CaCO3, Mg, C2H5OH, giấy quỳ tím, nước cất.
- Phiếu học tập theo yêu cầu của GV (GV chuẩn bị sẵn phiếu học tập và phát cho HS ở cuối buổi học trước).
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC:
Kiểm tra bài cũ: Không kiểm tra đầu giờ, kiểm tra bài cũ lồng vào trong tiết học.
1. Hoạt động 1: Khởi động
a) Mục tiêu: Tạo hứng thú cho HS, thu hút HS sẵn sàng thực hiện nhiệm vụ học tập của
mình.HS khắc sâu kiến thức nội dung bài học. b) Nội dung:
Trong thực đơn của con người thì trái cây chiếm một phần khá quan trọng, thường ngày
chúng ta ăn cam, bưởi, nho, uống nước chanh ta thấy có vị chua đặc trưng của mỗi loại trái
cây. Vậy tại sao chúng lại có vị chua đặt trưng như thế? Đó là do mỗi trái cây có acid hữu
cơ hay còn gọi là carboxylic acid mà mỗi loại acid lại có một vị riêng. Carboxylic acid là
gì? Hôm nay chúng ta sẽ tìm hiểu qua bài 19: Carboxylic acid.
c) Sản phẩm: Học sinh lắng nghe giáo viên giới thiệu.
d) Tổ chức thực hiện: Giáo viên tổ chức, học sinh lắng nghe.
2. Hoạt động 2: Hình thành kiến thức mới
Hoạt động 1: KHÁI NIỆM VÀ DANH PHÁP
Mục tiêu: Nêu được định nghĩa, cách phân loại, danh pháp của carboxylic acid.
Hoạt động của GV và HS Sản phẩm dự kiến
Giao nhiệm vụ học tập: Dựa vào I. KHÁI NIỆM VÀ DANH PHÁP
SGK và mô hình phân tử acetic acid. 1. Khái niệm: Là những hợp chất hữu cơ mà
GV chia lớp làm 4 nhóm, hoàn thành phân tử có nhóm carboxyl (-COOH) liên kết phiếu bài tập sau:
trực tiếp với nguyên tử carbon hoặc với nguyên PHIẾU BÀI TẬP SỐ 1 tử hydrogen.
Điền các thông tin vào chỗ trống * VD: H-COOH ; CH3-COOH...
- Carboxylic acid là những ..........mà
- Nhóm -COOH là nhóm chức của carboxylic
phân tử có nhóm ..................liên kết acid. trực tiếp............
- Acid no, đơn, mạch hở: CnH2n+1COOH (n ≥ 0)
- Carboxylic acid no, đơn chức, Hoặc CmH2mO (m ≥ 1)
mạch hở có CTPT chung là:............
Thực hiện nhiệm vụ: HS hoàn thành
Mọi thắc mắc vui lòng xin liên hệ hotline: 084 283 45 85
Đây là bản xem thử, vui lòng mua tài liệu để xem chi tiết (có lời giải)
phiếu bài tập theo 4 nhóm.
Báo cáo, thảo luận: Đại diện nhóm
HS đưa ra nội dung kết quả thảo luận của nhóm.
Kết luận, nhận định: GV nhận xét, đưa ra kết luận
GV lưu ý: nguyên tử carbon này có thể
của gốc hidrocarbon hoặc của nhóm COOH khác. VD: C2H5-COOH, HOOC-COOH 2. Danh pháp *Tìm hiểu về danh pháp
* Tên thông thường : Liên quan đến nguồn gốc
GV cho hs nghiên cứu bảng 19.1 và so tìm ra chúng.
sánh với tên của các alkane có cùng số H-COOH (formic acid); CH3COOH (acetic
nguyên tử cacbon để suy ra nguyên tắc acid); C2H5COOH propionic acid); gọi tên.
CH2=CH-COOH (acrylic acid); HOOC-COOH
- Với tên thông thường GV giới thiệu (oxalic acid); C6H5COOH (benzoic acid)...
tên thông thường thường liên quan đến * Tên thay thế :
nguồn gốc tìm ra acid đó:
Tên carboxylic acid = Tên hydrocarbon (bỏ e)
H-COOH (formic acid) theo nguồn gốc oic acid
tìm ra nọc của kiến lửa VD: H-COOH: methanoic acid
CH3COOH (acetic acid): có trong giấm CH3COOH: ethanoic acid ăn
GV lưu ý: Cách chọn mạch carbon chính và
- Tên thay thế: GV yêu cầu HS nhắc lại cách đánh số nguyên tử C ở mạch chính, bắt đầu
cách gọi tên thay thế của aldehyde no, từ nguyên tử C của nhóm chức -COOH là
đơn chức, mạch hở. Cách chọn mạch nguyên tử C số 1.
chính và cách đánh số mạch chính. 4 3 2 1
Ví dụ: C H  CH(CH )  C H  COOH 3 3 2 3-methylbutanoic acid 3 2 C H  CCH  1  COOH :2-methylpropenoic 2 3
BTVN: GV yêu cầu HS gọi tên thay acid
thế các carboxylic acid có cùng công thức C5H10O2
Kết luận, nhận định: Nhận xét về quá
trình thực hiện nhiệm vụ học tập của
học sinh; phân tích, nhận xét, đánh giá
Mọi thắc mắc vui lòng xin liên hệ hotline: 084 283 45 85
Đây là bản xem thử, vui lòng mua tài liệu để xem chi tiết (có lời giải)
kết quả; chốt kiến thức.
Hoạt động 2: TÍNH CHẤT VẬT LÍ
Mục tiêu: Nêu được một số tính chất vật lí của carboxylic acid (trạng thái, nhiệt độ sôi,
khả năng tan trong nước); so sánh nhiệt độ sôi của carboxylic acid với nhiệt độ sôi của
alcol có cùng phân tử khối;
Hoạt động của GV và HS Sản phẩm dự kiến
Giao nhiệm vụ học tập: 2. Tính chất vật lí:
- HĐ cá nhân: Từ đặc điểm cấu tạo của phân - Trạng thái: là chất lỏng hoặc rắn ở điều
tử carboxylic acid, kết hợp với nghiên cứu kiện thường
SGK, GV yêu cầu HS trả lời các câu hỏi sau: - Nhiệt độ sôi của các acid tăng theo
+Nêu tính chất vật lí của carboxylic acid.
chiều tăng của phân tử khối và cao hơn
+ Giữa các phân tử carboxylic acid có khả nhiệt độ sôi của các alcohol có cùng số
năng tạo liên kết hiđro không? Tại sao? nguyên tử C.
+ So sánh nhiệt độ sôi của carboxylic acid với Giải thích:
nhiệt độ sôi của alcohol có cùng phân tử khối. + Acid có liên kết hydrogen bền hơn Giải thích? alcohol.
- HĐ chung cả lớp: GV mời một số HS báo + Ngoài kiểu liên kết hydrogen giống
cáo, các HS khác góp ý, bổ sung, GV lưu ý alcohol, acid còn có kiểu liên kết HS một số ý:
hydrogen dạng polymer hoặc dimer vòng
+ Liên kết O-H trong nhóm carboxyl phân bền.
cực hơn liên kết O-H trong alcohol.  Dạng polymer
+ Giữa các phân tử carboxylic acid có khả H H3C ... C = O...H - O
năng tạo liên kết hiđro, liên kết hiđro giữa các O C=O...H -O C = O...
phân tử acid bền hơn liên kết hydrogen giữa CH3 CH3
các phân tử alcohol. Nhiệt độ sôi của acid  Dạng dimer vòng
tăng theo chiều tăng của phân tử khối và cao O...H-O
hơn nhiệt độ sôi của các alcohol có cùng phân CH3- C C- CH3 O-H...O tử khối.
 Sự tạo liên kết hydrogen với phân tử H Phiếu học tập số 2 2O
1/ Nêu tính chất vật lí của carboxylic acid H3C H C = O...H O...H -O O... - Trạng thái: H H
..........................................................................
- Tính tan: Độ tan của các acid giảm dần - Tính tan:
Mọi thắc mắc vui lòng xin liên hệ hotline: 084 283 45 85