Giáo án Chuyên đề 16. Kiểm tra chất lượng đội tuyển

BUỔI 20:
CHUYÊN ĐỀ 16: KIỂM TRA CHẤT LƯỢNG ĐỘI TUYỂN
Tùy địa phương ra đề mà thầy cô áp dụng cho phù hợp ạ ĐỀ SỐ 1.
PHẦN I. ĐỌC- HIỂU ( 10,0 điểm)
Đọc văn bản sau và thực hiện các yêu cầu MƯỜI TAY
Bồng bồng con nín con ơi
Dưới sông cá lội, ở trên trời chim bay
Ước gì mẹ có mười tay
Tay kia bắt cá, còn tay này bắn chim
Một tay chuối chỉ luồn kim
Một tay đi làm ruộng, một tay tìm hái rau.
Một tay ôm ấp con đau
Một tay đi vay gạo, một tay cầu cúng ma
Một tay khung cửi, guồng xa
Một tay lo bếp nước, lo cửa nhà nắng mưa.
Một tay đi củi, muối dưa
Còn tay để van lạy, để bẩm thưa, đỡ đòn.
Tay nào để giữ lấy con.
Tay nào lau nước mắt, mẹ vẫn còn thiếu tay.
Bồng bồng con ngủ cho say
Dưới sông cá lội, chim vẫn bay trên trời. (Ca dao dân tộc Mường)
Khoanh tròn vào một phương án trả lời đúng cho mỗi câu hỏi (Từ câu 1 đến câu 5)
Câu 1. (1,0 điểm) Phương thức biểu đạt chính của bài ca dao là gì?
A.Tự sự. B. Miêu tả. C. Biểu cảm. D. Nghị luận.
Câu 2. (1,0 điểm)Bài ca dao được viết theo thể thơ gì?
A.Năm chữ. B. Lục bát. C. Lục bát biến thể. D. Tự do
Câu 3. (1,0 điểm)Bài cao dao viết về nội dung gì?
A. Thể hiện nổi bật thân phận nhỏ mọn, nỗi khổ nhục trăm bề của người phụ nữ nông dân trong xã hội phong kiến.
B. Thể hiện tình yêu thương con vô bờ của người mẹ.
C. Thể hiện tình yêu thương mẹ vô bờ của người con.
D. Thể hiện nổi bật thân phận nhỏ mọn, nỗi khổ nhục trăm bề của người phụ nữ nông dân trong xã hội
phong kiến đồng thời thể hiện tình yêu thương con vô bờ của người mẹ.
Câu 4. (1,0 điểm)Lựa chọn Đ (đúng) và S (sai) điền vào ô trống trong mỗi câu sau cho phù hợp A.
Tác phẩm thuộc thể loại văn học Trung đại B.
Đây là bài hát ru con của người mẹ lao động miền núi Trả lời câu hỏi
Câu 5. (1,0 điểm)Ý nghĩa nhan đề của bài ca dao?
Câu 6. (1,0 điểm) Em hiểu như thế nào về câu thơ “Ước gì mẹ có mười tay”?
Câu 7. (2,0 điểm)Tác giả dân gian đã sử dụng các biện pháp tu từ nào trong bài ca dao? Tác dụng của
các biện pháp tu từ đó?
Câu 8. (2,0 điểm)Từ bài ca dao trên, em có suy nghĩ gì về vai trò của tình mẹ đối với mỗi chúng ta
trong cuộc đời? Trả lời câu hỏi trên bằng một đoạn văn khoảng 150 chữ.
PHẦN II. VIẾT ( 10,0 điểm)
Nắng trong mắt những ngày thơ bé
Cũng xanh mơn như thể lá trầu
Bà bổ cau thành tám chiếc thuyền cau
Chở sớm chiều tóm tém
Hoàng hôn đọng trên môi bà quạnh thẫm
Nắng xiên khoai qua liếp vách không cài
Bóng bà đổ xuống đất đai
Rủ châu chấu, cào cào về cháu bắt Rủ rau má, rau sam
Vào bát canh ngọt mát
Tôi chan lên suốt dọc tuổi thơ mình…
(Thời nắng xanh, Trương Nam Hương) ĐÁP ÁN THAM KHẢO PHẦN CÂU NỘI DUNG ĐIỂM I.ĐỌC 1 C 1,0 HIỂU 2 C 1,0 3 D 1,0 4 A: S; B: Đ 1,0 5
Ý nghĩa nhan đề Mười tay 1,0
- Chỉ số nhiều về sự vật cụ thể.
- Là con số ao ước, không phải là con số có thật đối con người.
- Ước mơ của người mẹ (có mười tay) để có thể chăm
sóc, nuôi dưỡng, bảo vệ cho đứa con của mình một
cách đầy đủ nhất –> Tình yêu của mẹ dành cho con. 6
Mẹ ước mình có mười tay để: 1,0
-Mình mẹ có thể lo được những vất vả trăm bề của
cuộc sống (mẹ làm ruộng, hái rau, vay gạo,…)
-Mình mẹ có thể đủ mạnh để chống đỡ lại các thế lực
áp bức (thần quyền, cường quyền) trong xã hội (cầu
cúng ma, để van xin, để bẩm thưa, để đỡ đòn…)
-Mình mẹ có thể yêu thương và che chở cho con nhiều
hơn (ôm ấp con đau, giữ lấy con…) 7
- Biện pháp tu từ được sử dụng nhiều trong bài ca dao: 2,0
điệp từ, điệp cấu trúc câu. - Tác dụng:
+ Tạo nhịp điệu tha thiết cho lời thơ.
+ Khắc họa nỗi vất vả của mẹ và giãi bày tình thương con vô bờ của mẹ. 8
HS có thể tham khảo gợi ý dưới đây: 2,0
-Tình mẹ nuôi dưỡng tâm hồn con biết yêu thương, sẻ chia.
-Tình mẹ giúp con đủ sức mạnh vượt qua những giông tố cuộc đời.
-Tình mẹ giúp tâm hồn con luôn biết sáng tạo mạnh mẽ.
-Bài học: yêu thương, kính trọng mẹ,… II
a. Đảm bảo hình thức bài văn nghị luận 0,5 điểm
b. Xác định đúng vấn đề: Cảm nhận về nội dung, nghệ thuật 0,5 điểm đoạn thơ
c. Có thể viết bài văn theo định hướng sau : 8,0 điểm 1/Mở bài:
- Giới thiệu bài thơ, tác giả.
- Ấn tượng chung về đoạn thơ: Đoạn thơ là những hồi ức sinh
động của nhân vật trữ tình về một “Thời nắng xanh”- thời thơ
ấu hồn nhiên, trong trẻo. 2/ Thân bài: -Về nội dung
+ Gắn liền với bà, do đó, “Nắng trong mắt những ngày thơ
bé/ Cũng xanh mơn như thể lá trầu”.
+ Hình ảnh người bà: gắn với thói quen ăn trầu dân dã, cổ
truyền (Bà bổ cau thành tám chiếc thuyền cau/Chở sớm chiều
tóm tém), gương mặt bà trong ráng chiều (Hoàng hôn đọng
trên môi bà quạnh thẫm), sự tần tảo đồng áng (Bóng bà đổ
xuống đất đai)… Cuộc đời vất vả dãi dầu nhưng chính sự tần
tảo của bà đã đem lại cho cháu một không gian bình yên để
mơ mộng, để lớn lên. Bà đã trở thành một miền hoài niệm. Bà
gắn với những gì đẹp đẽ nhất, trong trẻo nhất, làm nên “thời xanh nắng” của cháu.
+ Gắn với bà là hình ảnh quê hương: Một quê hương nghèo
khó nhưng thanh bình: Nắng xiên khoai qua liếp vách không
cài, một vùng quê thuần nông với châu chấu, cào cào, rau
má, rau sam… Sự gắn bó hòa quyện sâu sắc đến mức người
cháu không thể nhận ra bà hay chính là quê hương, không thể
hình dung ra tuổi thơ nếu không có bà và hình bóng quê hương.
+ Gắn với những trò chơi tinh nghịch, dân dã (rủ châu chấu,
cào cào về cháu bắt), gắn với những món ăn đơn sơ mà như
đã trở thành cao lương mĩ vị khi cháu hồi tưởng lại (Rủ rau
má, rau sam/Vào bát canh ngọt mát/Tôi chan lên suốt dọc tuổi thơ mình).
=> Qua những hồi ức về tuổi thơ của nhân vật trữ tình, ta
nhận ra vẻ đẹp của bà: truyền thống, tần tảo, luôn bao bọc chở
che để cháu có một tuổi thơ hồn nhiên theo đúng nghĩa. Đồng
thời, ta còn nhận ra vẻ đẹp tâm hồn nhân vật trữ tình: nhạy
cảm, tinh tế, giàu tình yêu thương. – Về nghệ thuật:
Một trong những điều làm nên nét đặc sắc nhất của đoạn thơ
nói riêng, bài thơ nói chung, ấy chính là tác giả đã tạo dựng
được một “bầu khí quyển” dân dã, đượm sắc màu cổ tích qua
những hình ảnh đẹp, đầy sáng tạo. VD: Hình ảnh Xanh mơn:
màu xanh mơn man rười rượi, nắng xanh mơn: cái nắng được
lọc qua hồi ức về một người bà luôn tóm tém nhai trầu, vì thế
mà nó càng trở nên lung linh, huyền thoại.Thơ Trương Nam
Hương giàu hình ảnh, các biện pháp nghệ thuật so sánh, ẩn
dụ, điệp, lối nói lạ hóa làm nên sức hấp dẫn cho đoạn thơ.
3.Kết bài: Đánh giá chung:
Những câu thơ của Trương Nam Hương đã cho ta “một vé đi
tuổi thơ”, khơi gợi trong tâm hồn ta tình yêu với quê hương,
với người thân, biết trân trọng quá khứ, nguồn cội, trân trọng
những kỉ niệm tuổi thơ. Đó là những tình cảm thường trực
trong tâm hồn mỗi người song phải có những câu thơ hay mới
đủ sức lay động trái tim.
d. Sáng tạo : Cách diễn đat độc đáo, thể hiện suy nghĩ sâu sắc, 0,5 điểm
mới mẻ về vấn đề.
e. Chính tả, dùng từ, đặt câu : Đảm bảo chuẩn xác chính tả, 0,5 điểm
dùng từ, đặt câu, ngữ pháp. ĐỀ SỐ 2.
PHẦN I. ĐỌC- HIỂU ( 6,0 điểm)
Đọc đoạn trích sau và thực hiện yêu cầu bên dưới :
Cảm ơn mẹ vì luôn bên con
Lúc đau buồn và khi sóng gió
Giữa giông tố cuộc đời
Vòng tay mẹ chở che khẽ vỗ về.
Bỗng thấy lòng nhẹ nhàng bình yên
Mẹ dành hết tuổi xuân vì con
Mẹ dành những chăm lo tháng ngày
Mẹ dành bao hi sinh để con chạm lấy ước mơ.
Mẹ là ánh sáng của đời con
Là vầng trăng khi con lạc lối
Dẫu đi trọn cả một kiếp người
Cũng chẳng hết mấy lời mẹ ru…
(Trích lời bài hát Con nợ mẹ, Nguyễn Văn Chung)
Câu 1. (1,0 điểm) Xác định thể thơ và phương thức biểu đạt chính của đoạn trích trên.