Giáo án Chuyên đề 2. Viết bài văn biểu cảm về con người hoặc sự việc

Ngày soạn: Ngày dạy: BUỔI 3:
CHUYÊN ĐỀ 2: VIẾT BÀI VĂN BIỂU CẢM VỀ CON NGƯỜI HOẶC SỰ VIỆC
(Dùng chung 3 bộ sách)
Thời lượng: 6 tiết
Bộ Kết nối: Bài 4: Giai điệu đất nước (trang 98, học kỳ 1)
Bộ Chân trời: Bài 4; Quà tặng của thiên nhiên (trang 89, học kỳ 1)
Bộ Cánh diều: Bài 3: Truyện khoa học viễn tưởng (trang 75, học kỳ 1) I. MỤC TIÊU a. Kiến thức
- HS viết được bài văn nêu cảm xúc về một bài thơ có yếu tố tự sự và miêu tả, trình bày được xẻ xúc,
suy nghĩ về một con người hoặc sự việc để lại cho mình ấn tượng sâu sắc; đảm bảo bố cục và số lượng
câu đúng quy địnhcon người hoặc sự việc theo đứng cấu trúc văn biểu cảm có sự kết hợp các yếu tố tự sự, miêu tả. b. Năng lực
- Năng lực thu thập thông tin liên quan đến đề bài;
- Năng lực trình bày suy nghĩ, cảm nhận của cá nhân;
- Năng lực hợp tác khi trao đổi, thảo luận;
- Năng lực viết, tạo lập văn bản. c. Phẩm chất:
- Ý thức tự giác, tích cực trong học tập.
II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU - KHBD, STK - Phiếu học tập.
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC 1. HOẠT ĐỘNG MỞ ĐẦU
a. Mục tiêu: Tạo hứng thú cho HS, thu hút HS sẵn sàng thực hiện nhiệm vụ học tập của mình.
b. Nội dung: GV hỏi, HS trả lời.
d.Tổ chức thực hiện:
Bước 1. Chuyển giao nhiệm vụ
- GV cho học sinh xem Video “ Những hành động đẹp”
- Sau khi xem video, học sinh chia sẻ suy nghĩ, cảm xúc của mình.
Bước 2. Thực hiện nhiệm vụ:
- Xem Video “ Những hành động đẹp”
- Ghi lại suy nghĩ và cảm xúc về việc làm của một số nhân vật trong video.
Bước 3. Báo cáo, thảo luận:
- Học sinh chia sẻ suy nghĩ, cảm xúc của mình.
Bước 4. Kết luận, nhận định:
- Nhận xét câu trả lời của HS và kết nối vào hoạt động bài học.
2.HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC a. Mục tiêu:
- Hiểu thế nào là bài văn biểu cảm về con người và sự việc.
- Biết được những yêu cầu đối với bài văn biểu cảm về con người hoặc sự việc.
- Biết được các kiểu bài văn biểu cảm về con người và sự việc.
- Nắm được các dạng đề văn biểu cảm về con người và sự việc.
- Thực hiện được các bước viết bài văn biểu cảm về con người/sự vật; có sử dụng kết hợp yếu tố tự sự và miêu tả. b. Nội dung:
- Bài văn biểu cảm về con người và sự việc.
- Những yêu cầu đối với bài văn biểu cảm về con người hoặc sự việc.
- Các kiểu bài văn biểu cảm về con người và sự việc.
- Các dạng đề văn biểu cảm về con người và sự việc.
- Thực hành các bước viết bài văn biểu cảm về con người/sự vật; có sử dụng kết hợp yếu tố tự sự và miêu tả. c. Sản phẩm:
- Câu trả lời của HS.
- Dàn ý, bài viết của học sinh.
d.Tổ chức thực hiện:
HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS
DỰ KIẾN SẢN PHẨM
Hoạt động 1: Tìm hiểu chung về viết bài I/Tìm hiểu chung về viết bài văn biểu cảm về
văn biểu cảm về con người hoặc sự việc
con người hoặc sự việc
Bước 1. Chuyển giao nhiệm vụ
1/Thế nào là bài văn biểu cảm về con người
? Thế nào là bài văn biểu cảm về con hoặc sự việc?
người hoặc sự việc?
- Bài văn biểu cảm về con người hoặc sự việc là
? Những yêu cầu đối với bài văn biểu cảm trình bày những tình cảm, cảm xúc, những suy
về con người hoặc sự việc?
nghĩ và thái độ của người viết về một người hoặc
? Các kiểu bài văn biểu cảm về con người một sự việc nào đó.
hoặc sự việc là kiểu bài nào?
- Nhân vật sự việc: có thể là trong cuộc sống hoặc
? Em biết những dạng đề nào của kiểu bài trong tác phẩm văn học. này?Nêu cụ thể.
- Tình cảm, cảm xúc của người viết: căn cứ vào
- Dùng kết quả học tập của cá nhân, thống nhân vật, sự việc cụ thể để người viết thể hiện tình
nhất trong nhóm ( 4 học sinh ) cảm, cảm xúc.
Bước 2. Thực hiện nhiệm vụ
2/Những yêu cầu đối với bài văn biểu cảm về
- Ghi lại ý kiến cá nhân
con người hoặc sự việc
- Thống nhất kết quả học tập của cá nhân - Giới thiệu được đối tượng biểu cảm (con người trong nhóm.
hay sự việc) và nêu được ấn tượng ban đầu về đối
Bước 3. Báo cáo, thảo luận tượng đó.
- Báo cáo kết quả học tập của nhóm.
- Nêu được những đặc điểm nổi bật khiến người,
- GV gọi nhóm khác nhận xét, bổ sung câu sự việc đó để lại tình cảm, ấn tượng sâu đậm trong trả lời của bạn. em.
Bước 4. Kết luận, nhận định
- Sử dụng ngôn ngữ sinh động giàu cảm xúc.
- GV nhận xét, đánh giá, bổ sung, chốt lại - Tình cảm trong bài văn phải chân thực, rõ ràng. kiến thức.
- Sử dụng ngôi thứ nhất để chia sẻ cảm xúc.
- Kết hợp với miêu tả, tự sự nhằm hỗ trợ cho việc biểu lộ cảm xúc.
- Bố cục bài viết: 3 phần
+ Mở bài: Giới thiệu đối tượng biểu cảm (con
người hay sự việc) và ấn tượng ban đầu.
+ Thân bài: Biểu lộ cảm xúc, suy nghĩ cụ thể một
cách sâu sắc về đối tượng. Đối với bài văn biểu
cảm về con người, người viết cần biểu lộ cảm xúc,
suy nghĩ về đặc điểm, tính cách, kỉ niệm gắn với
người đó. Đối với bài văn biểu cảm về sự việc,
người viết có thể biểu lộ cảm xúc theo trình tự diễn biến của sự việc.
+ Kết bài: Khẳng định lại tình cảm, cảm xúc về
đối tượng. Rút ra điều đáng nhớ đối với bản thân.
3/Các kiểu bài văn biểu cảm về con người hoặc sự việc:
- Bài văn biểu cảm về con người (có thể trong đời
sống hoặc trong tác phẩm văn học)
- Bài văn biểu cảm về sự việc (có thể trong đời
sống hoặc trong tác phẩm văn học) 4/ Các dạng đề
a.Dạng đề mở: Là dạng đề không cụ thể về đối tượng biểu cảm.
Ví dụ 1: Em hãy viết bài văn biểu cảm về một
nhân vật trong đời sống hoặc trong tác phẩm văn
học nào đó mà em yêu thích.
Ví dụ 2: Trong cuộc sống hằng ngày có nhiều sự
việc xảy ra khiến em có rất nhiều cảm xúc như vui,
buồn, tự hào,…Em hãy viết bài văn biểu cảm về
một trong những sự việc đó.
b. Dạng cụ thể (dạng đề đóng) là dạng đề nêu rõ
về đối tượng biểu cảm.
*Đề cụ thể có lựa chọn:
Ví dụ 1: Xung quanh em có rất nhiều người thân
nhưng mẹ là người có ý nghĩa quan trọng nhất với
em. Em hãy viết bài văn biểu cảm về mẹ.
Ví dụ 2: Tuổi thơ em có rất nhiều kỉ niệm đẹp và
một trong những kỉ niệm đẹp ấy là lần đầu tiên em
được thả diều cùng lũ bạn trên cánh đồng làng.
Hãy viết bài văn biểu cảm về lần đầu tiên thả diều ấy.
*Đề cụ thể có lựa chọn:
Ví dụ 1: Xung quanh em có rất nhiều người thân
như ông, bà, bố, mẹ, anh, chị, em,… Em hãy viết
bài văn biểu cảm về một trong những người thân đó.
Ví dụ 2: Tuổi thơ em có rất nhiều kỉ niệm đẹp và
một trong những kỉ niệm đẹp ấy là em được thả
diều cùng lũ bạn trên cánh đồng làng. Hãy viết bài
văn biểu cảm về một trong những lần thả diều ấy.
II. Phương pháp làm bài văn biểu cảm về con người và sự việc 1.Phương pháp chung Bước 1: Trước khi viết a. Lựa chọn đề tài:
- Xác định đối tượng biểu cảm: Là con người (ai)
hay sự việc (sự việc gì) để lại cho em những tình
cảm, ấn tượng sâu sắc.
+ Người đó có thể là người thân trong gia đình,
bạn bè, hàng xóm,….hoặc người mà em biết qua sách báo.
+ Sự việc đó có thể xảy ra với bản thân hoặc em là
người chứng kiến hay được biết qua sách báo. Ví dụ: . Ngày khai giảng
. Lễ đón giao thừa quê em
. Một lỗi lầm của bản thân
. Một kỉ niệm đáng nhớ với người thân yêu ....
b.Thu thập tài liệu: Tư liệu liên quan đến sự việc
có thể thu thập từ nhiều nguồn khác nhau:
- Từ sự tiếp xúc, quan sát thực tế của bản thân.
- Từ việc được biết, tìm hiểu qua sách báo, trang
mạng uy tín hay nghe người khác kể lại.
- Ghi lại những thông tin gợi cho em cảm xúc, ấn
tượng sâu sắc về sự việc.
Bước 2: Tìm ý và lập dàn ý a. Tìm ý
- Đối tượng biểu cảm là ai? Hay sự việc gì?
- Người hoặc sự việc đó có những đặc điểm nào nổi bật?
- Những đặc điểm của người hoặc sự việc đó gợi
cho em tình cảm, cảm xúc, suy nghĩ, thái độ gì?...
- Để thể hiện tình cảm, cảm xúc, suy nghĩ, thái độ
của mình, em dự định sẽ chọn cách biểu cảm nào?
(trực tiếp dùng từ ngữ, câu văn….bộc lộ cảm xúc
hay gián tiếp thông qua các yếu tố tự sự, miêu tả…
b. Lập dàn ý: Từ những ý đã tìm, lập dàn ý bằng
cách chọn lọc, sắp xếp các ý theo một trình tự hợp lí. *Mở bài:
- Giới thiệu đối tượng biểu cảm (người, việc)