Giáo án Hóa học 12 học kì 2 Tiết 54: Hợp kim của sắt

Ngày soạn : / /201
Tiết 54: HỢP KIM CỦA SẮT A . M
ục tiêu bài học : 1.Kiến thức Trình bày được:
- Định nghĩa và phân loại gang, sản xuất gang (nguyên tắc, nguyên liệu, cấu tạo và
chuyển vận của lò cao, biện pháp kĩ thuật) .
- Định nghĩa và phân loại thép, sản xuất thép (nguyên tắc chung, phương pháp
- ứng dụng của gang, thép. Trọng tâm  Thành phần gang, thép
 Nguyên tắc và các phản ứng hóa học xảy ra khi luyện quặng thành gang và luyện gang thành thép 2.Kĩ năng
- Quan sát mô hình, hình vẽ, sơ đồ... rút ra được nhận xét về nguyên tắc và quá
trình sản xuất gang, thép.
- Viết các PTHH phản ứng oxi hoá - khử xảy ra trong lò luyện gang, luyện thép.
- Phân biệt được một số đồ dùng bằng gang, bằng thép.
- Sử dụng và bảo quản hợp lí được một số hợp kim của sắt.
- Tính khối lượng quặng sắt cần thiết để sản xuất một lượng gang xác định theo hiệu suất. 3.Thái đô
Rèn luyện tính cẩn thận, lòng yêu thích môn hóa
4. Định hướng năng lực đươc hình thành
- Năng lực phát hiện và giải quyết vấn đề.
- Năng lực sử dụng ngôn ngữ hóa học.
- Năng lực vận dụng kiến thức vào cuộc sống.
- Năng lực làm việc độc lập.
- Năng lực hợp tác, làm việc theo nhóm.
- Năng lực tính toán hóa học. B . Chuẩn bị: 1.Phương pháp
Dạy học nhóm , thuyết trình, kĩ thuật đặt câu hỏi ….
2.Phương tiện , thiết bị
- GV: SGK 12 ; mô hình 7.2
Học sinh : ôn tập ở nhà C
. Tiến trình bài dạy: 1. Ổn định lớp: Tiết/ HS vắng Lớp Ngày dạy Sĩ số ngày Có phép Không phép 12A1 12A3
2.Kiểm tra bài cũ: kết hợp trong bài 3. Bài mới
Hoạt động 1( 2 phút) : Hoạt động khởi động
Mục tiêu: Tạo hứng thú và kích thích sự tò mò của học sinh vào chủ đề học tập. Học


sinh tiếp nhận kiến thức chủ động, tích cực ,hiệu quả.
Hoạt động của GV Hoạt động của HS
* Chuyển giao nhiệm vụ học tập:
* Thưc hiện nhiệm vụ học tập
Sắt là một trong những kim loại được loài Tập trung, tái hiện kiến thức
người biết đến rất sớm. cũng chính vì thế * Báo cáo kết quả và thảo luận
lich sử sử dụng kim loại này đặc biệt là HS trình bày, HS khác thảo luận, nhận
hợp kim của sắt rất đa dạng và phong phú. xét.
Trong số đó các em đã biết được những
loại hợp kim nào?ta vào bài học ngày hôm nay
* Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập
Nhận xét về quá trình thực hiện nhiệm vụ học tập của học sinh; phân tích, nhận xét,
đánh giá kết quả; chốt kiến thức
Hoạt động 2(30 phút) : II. Hình thành kiến thức
Mục tiêu: Trình bày được
 Thành phần gang, thép
 Nguyên tắc và các phản ứng hóa học xảy ra khi luyện quặng thành gang và luyện gang thành thép
Hoạt động của GV Hoạt động của HS
GV:Chuyển giao nhiệm vụ học
HS: Hình thành các nhóm theo quy luật tập :
Rồi nhận nhiệm vụ học tập và làm việc theo
bằng cách chia hs thành 6 nhóm nhóm
theo số thứ tự bàn học trong lớp + Nhóm 1,6 :
Tìm hiểu về khái niệm ,phân loại gang
HS: Thực hiện nhiệm vụ học tập thông qua làm + Nhóm 2,5 : việc nhóm
Tìm hiểu về sản xuất gang
+thỏa thuận quy tắc làm việc trong nhóm
+Tiến hành giải quyết các nhiệm vụ + Nhóm 3,4 :
Tìm hiểu về thép
+ Sau khi hoàn thành nội dung các HS hình
thành nhóm mới theo sự phân công của GV
GV: bao quát chung cả lớp. Có
HS:Báo cáo kết quả và thảo luận
thể giúp đỡ các hs nếu găp khó khăn
HS cử đại diện báo cáo sản phẩm ,kết quả thực
hiện nhiệm vụ, Hs nhóm khác cùng tham gia thảo luận Nhóm 1,6 Báo cáo : I – GANG
1. Khái niệm: Gang là hợp kim của sắt và
cacbon trong đó có từ 2 – 5% khối lượng cacbon,
ngoài ra còn có một lượng nhỏ các nguyên tố Si, Mn, S,
. Phân loại: Có 2 loại gang


a) Gang xám: Chứa cacbon ở dạng than chì. Gang xám
được dùng để đúc bệ máy, ống dẫn nước, cánh cửa,… b) Gang trắng
- Gang trắng chứa ít cacbon hơn và chủ yếu ở dạng xementit (Fe3C).
- Gang trắng (có màu sáng hơn gang xám) được dùng để luyện thép. Nhóm 2,5 Báo cáo : 3. Sản xuất gang
a) Nguyên tắc: Khử quặng sắt oxit bằng than cốc trong lò cao.
b) Nguyên liệu: Quặng sắt oxit (thường là
hematit đỏ Fe2O3), than cốc và chất chảy (CaCO3 hoặc SiO2).
c) Các phản ứng hoá học xảy ra trong quá
trình luyện quặng thành gang
 Phản ứng tạo chất khử CO
 GV bổ sung, sửa chữa những  Phản ứng khử oxit sắt
chổ chưa chính xác trong định - Phần trên thân lò (4000C)
nghĩa và phân loại về thép của HS
và thông báo thêm: Hiện nay có - Phần giữa thân lò (500 – 6000C)
tới 8000 chủng loại thép khác
nhau. Hàng năm trên thế giới tiêu
thụ cỡ 1 tỉ tấn gang thép.
- Phần dưới thân lò (700 – 8000C)
 Phản ứng tạo xỉ (10000C) CaCO3 CaO + CO2 CaO + SiO2 CaSiO3 Nhóm 3,4 Báo cáo : II – THÉP
1. Khái niệm: Thép là hợp kim của sắt chứa từ
0,01 – 2% khối lượng cacbon cùng với một số
nguyên tố khác (Si, Mn, Cr, Ni,…) 2. Phân loại
a) Thép thường (thép cacbon)
- Thép mềm: Chứa không quá 0,1%C. Thép
mềm dễ gia công, được dùng để kép sợi,, cán
thành thép lá dùng chế tạo các vật dụng trong đời
sống và xây dựng nhà cửa.
- Thép cứng: Chứa trên 0,9%C, được dùng để


chế tạo các công cụ, các chi tiết máy như các
vòng bi, vỏ xe bọc thép,…
b) Thép đặc biệt: Đưa thêm vào một số nguyên
tố làm cho thép có những tính chất đặc biệt.
- Thép chứa 13% Mn rất cứng, được dùng để làm máy nghiền đá.
- Thép chứa khoảng 20% Cr và 10% Ni rất cứng
và không gỉ, được dùng làm dụng cụ gia đình
(thìa, dao,…), dụng cụ y tế.
- Thép chứa khoảng 18% W và 5% Cr rất cứng,
được dùng để chế tạo máy cắt, gọt như máy phay, máy nghiền đá,… 3. Sản xuất thép
a) Nguyên tắc: Giảm hàm lượng các tạp chất C,
Si, S, Mn,…có trong thành phần gang bằng cách
oxi hoá các tạp chất đó thành oxit rồi biến thành xỉ và tách khỏi thép.
Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập
Nhận xét về kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập của HS Thông qua mức độ hoàn
thành yêu cầu nhiệm vụ học tập ;phân tích ,nhận xét ,đánh giá kết quả thực hiện và
những ý kiến thảo luận của HS rồi chốt kiến thức 4. Củng cố: * Hoạt động luyện tập - Mục tiêu:
+ Rèn luyện kĩ năng giải bài tập
+ Phát triển năng lực tính toán hóa học Hoạt động của GV Hoạt động của HS
* Chuyển giao nhiệm vụ học tập
GV: Yêu cầu HS khái quát bài học bằng * Thực hiện nhiệm vụ học tập sơ đồ tư duy
+ Tiến hành giải quyết các nhiệm vụ
- Bao quát, quan sát, giúp đỡ học sinh khi + Chuẩn bị lên báo cáo gặp khó khăn.
* Báo cáo kết quả và thảo luận
- Gọi 1 học sinh bất kì của nhóm lên báo
HS báo cáo sản phẩm ,kết quả thực hiện cáo kết quả
nhiệm vụ, Hs khác cùng tham gia thảo luận.
Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập
Nhận xét về kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập của HS Thông qua mức độ hoàn
thành yêu cầu nhiệm vụ học tập ;phân tích ,nhận xét ,đánh giá kết quả thực hiện và
những ý kiến thảo luận của HS rồi chốt kiến thức
5. Hướng dẫn về nhà:
* Hoạt độngvận dụng tìm tòi, mở rộng: - Mục tiêu:
+ Rèn luyện kĩ năng áp dụng kiến thức hóa học vào thực tiễn
+ Phát triển năng lực giải quyết vấn đề Hoạt động của GV Hoạt động của HS
* Chuyển giao nhiệm vụ học tập
* Thực hiện nhiệm vụ học tập
- Tìm hiểu trên internet, sách báo kết hợp + Tiến hành giải quyết các nhiệm vụ
với kiến thức đã học cho biết quy trình + Chuẩn bị lên báo cáo