Giáo án Hôm nay và ngày mai (2024) Kết nối tri thức

BÀI 9: HÔM NAY VÀ NGÀY MAI
GIỚI THIỆU TRI THỨC NGỮ VĂN VÀ NỘI DUNG BÀI HỌC I. MỤC TIÊU
1. Về mức độ/ yêu cầu cần đạt
- Nhận biết và phân tích được đặc điểm của văn bản giải thích một hiện tượng tự
nhiên, văn bản giới thiệu một bộ phim và cách trình bày thông tin trong văn bản;
chỉ ra được mối quan hệ giữa đặc điểm văn bản với mục đích của nó.
- Phân tích được thông tin cơ bản của văn bản và vai trò của các chi tiết trong việc
thể hiện thông tin; đánh giá được hiệu quả biểu đạt của phương tiện phi ngôn ngữ;
liên hệ được thông tin trong văn bản với những vấn đề của xã hội đương đại.
- Nhận biết được các kiểu phân loại theo mục đích nói; phân biệt được câu phủ
định và câu khẳng định.
- Viết được văn bản thuyết minh giải thích một hiện tượng tự nhiên và văn bản
kiến nghị về một vấn đề đời sống
- Biết thảo luận ý kiến về một vấn đề trong đời sống phù hợp với lứa tuổi. 2. Về năng lực a. Năng lực chung
Hình thành năng lực làm việc nhóm, năng lực gợi mở,…
b. Năng lực đặc thù
- Năng lực cảm thụ phân tích văn bản văn học.
- Năng lực ngôn ngữ: nhận biết được câu theo mục đích nói, câu khẳng định, câu
phủ định và vận dụng.
- Năng lực tạo lập văn bản: viết bài văn thuyết minh giải thích về một hiện tượng
tự nhiên và văn bản kiến nghị về một vấn đề đời sống.
- Năng lực nói và nghe: thảo luận về một vấn đề trong đời sống phù hợp với lứa tuổi.

3. Về phẩm chất
- Thể hiện được thái độ quan tâm đến những vấn đề nóng hổi của cuộc sống với
tinh thần chủ động, có trách nhiệm trước hiện tại và tương lai.
- Chăm chỉ, tự giác học tập, tìm tòi và sáng tạo
II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU
1. Chuẩn bị của giáo viên
- Giáo án, tài liệu tham khảo, kế hoạch bài dạy
- Phiếu học tập, trả lời câu hỏi
- Bảng giao nhiệm vụ cho HS hoạt động trên lớp
- Bảng giao nhiệm vụ học tập cho HS ở nhà
2. Chuẩn bị của học sinh
- SGK, SBT Ngữ văn 8, soạn bài theo hệ thống câu hỏi hướng dẫn học bài, vở ghi.
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS
DỰ KIẾN SẢN PHẨM
- GV hướng dẫn HS tìm hiểu về mục 1. Mục đích của văn bản thông tin,
đích của văn bản thông tin, mối quan mối quan hệ giữa thông tin khách
hệ giữa thông tin khách quan và ý kiến quan và ý kiến chủ quan chủ quan.
- Văn bản thông tin có mục đích chính - HS trả lời
là cung cấp thông tin xác thực về một
sự vật, sự việc, hiện tượng trong đời
sống tự nhiên và xã hội. Chính vì vậy,
đối với loại văn bắn này, tính khách
quan của cách đưa thông tin và bản
thân thông tin là điều có tầm quan trọng đặc biệt.


- Muốn đưa thông tin khách quan,
người viết cần công phu tra cứu tài
liệu, biết tiếp cận thực tế và ghi chép tỉ
mỉ, cẩn thận những gì mình thu nhận
được với sự hỗ trợ của các phương tiện tác nghiệp chuyên dụng.
- Trong bối cảnh phát triển mạnh mẽ
của các phương tiện truyền thông và
mạng xã hội, bên cạnh việc cung cấp
thông tin, tác giả văn bản còn cần thể
hiện quan điểm đánh giá của mình về
đối tượng được đề cập, xem như là một
cách định hướng giá trị. Tuy vậy, ý
kiến chủ quan của tác giả phải được đặt
độc lập với phần cung cấp thông tin
khách quan, đảm bảo thông tin đưa đến
cho người tiếp nhận không bị bóp méo, sai lạc.
2. Văn bản giải thích một hiện tượng tự nhiên
Đây là loại văn bản phổ biến trên báo
chí và các tài liệu khoa học, được thực
hiện nhằm làm sáng tỏ bản chất,
- GV hướng dẫn HS tìm hiểu về văn nguyên nhân xuất hiện và những tác
bản giải thích một hiện tượng tự nhiên. động tích cực hoặc tiêu cực có thể có

- HS trả lời
đối với đời sống con người của một
hiện tượng tự nhiên nào đó. Trước khi
giải thích hiện tượng bằng những căn
cứ và lập luận khoa học, người thực
hiện văn bản phải miêu tả được hàm
tượng với những biểu hiện điển hình,
có thể kèm theo những hình ảnh trực
quan, kế quả của việc ghi nhận tại chỗ
hoặc khai thác từ những nguồn tài liệu đáng tin cậy.
3. Văn bản giới thiệu một bộ phim
Loại văn bản này thường hướng tới
mục đích quảng bá các sản phẩm điện
ảnh hay giúp khán giả có được những
hiểu biết thường thức về điện ảnh. Tuỳ
vào loại phim được phân chia theo các
tiêu chí thác nhau (phim nhựa, phim
truyền hình; phim tài liệu. phim truyện;
phim hành động, phim dã sử, phim tâm
- GV hướng dẫn HS tìm hiểu về văn lí xã hội, phim giả tưởng:...) mà người
bản giới thiệu một bộ phim.
viết xác định điểm nhấn và chọn cách
triển khai khác nhau. Tuy nhiên, văn - HS trả lời
bản giới thiệu nào cũng cần nấu được
thông tin về nhà sản xuất, năm phát
hành, các thành viên chủ chốt của đoàn
làm phim, nội dung phim, những giá trị