Lý thuyết Sinh học 10 Chân trời sáng tạo Bài 29: Virus

Đây là bản xem th , vu ử i lòng mua tài li u ệ đ xe ể m chi ti t (c ế ó l i ờ gi i ả ) CHƯ N Ơ G 6: VIRUS VÀ N Ứ G D N Ụ G BÀI 29: VIRUS I. KHÁI NI M Ệ VÀ Đ C Ặ ĐI M Ể C A Ủ VIRUS 1. Khái ni m ệ - Khái ni m ệ : Virus là th c ự thể ch a ư có c u ấ t o ạ t ế bào, có kích thư c ớ siêu hi n ể vi, có cấu t o ạ đ n ơ gi n ả chỉ g m
ồ lõi là nucleic acid và đư c ợ bao b c ọ b i ở v ỏ protein, s ng ố kí sinh n i ộ bào b t ắ bu c ộ và ch nhân l ỉ ên trong t bào v ế t ậ ch . ủ M t ộ số virus - Đ c ặ đi m ể chung c a vi ủ rus: + Có kích thư c s ớ iêu nh ( ỏ kho ng 20 – 300 nm ả ). + Ch a ư có c u ấ t o ạ tế bào, có c u ấ t o ạ đ n ơ gi n ả ch ỉg m ồ ph n ầ lõi là DNA ho c ặ RNA và l p ớ v p ỏ rotein, m t
ộ số virus còn có v ngoài ỏ mang kháng nguyên. + Không có hệ th ng ố sinh năng lư ng, ợ không có hi n ệ tư ng ợ sinh trư ng ở và không mẫn c m ả v i ớ các chất kháng sinh. + Sống kí sinh n i ộ bào b t ắ bu c,
ộ không thể nhân lên và th c ự hi n ệ các ho t ạ đ ng ộ chuy n ể hóa bên ngoài t bào v ế t ậ ch . ủ M i ọ thắc m c
ắ vui lòng xin vui lòng: 084 283 45 85
Đây là bản xem th , vu ử i lòng mua tài li u ệ đ xe ể m chi ti t (c ế ó l i ờ gi i ả ) + Trong đi u ề ki n ệ ngoài cơ th , ể chúng có th ể t n ồ t i ạ lâu dài ở tr ng ạ thái đ i ạ phân tử hóa h c
ọ không sống và có khả năng truy n nhi ề m ễ . 2. Đặc đi m ể
a. Virus được cấu trúc b i
ở 2 thành ph n c ầ b ơ n ả Virus tr n và vi ầ rus có vỏ ngoài - Virus đư c ợ c u t ấ rúc b i ở 2 thành ph n c ầ b ơ n l
ả à: lõi nucleic acid và l p v ớ caps ỏ id.
+ Lõi nucleic acid: DNA ho c R ặ NA (chu i ỗ đ n ho ơ c ặ chu i ỗ kép). + V caps ỏ id đư c c ợ u t ấ o ạ t các đ ừ n ơ v pr ị otein là capsomer. - Ngoài ra, đ i ố v i ớ virus có l p ớ vỏ ngoài, còn có l p ớ vỏ ngoài c u ấ t o ạ từ l p ớ kép
phospholipid và protein; trên vỏ ngoài ch a
ứ các gai glycoprotein có tính kháng nguyên và giúp virus bám vào v t ậ ch , nh ủ n ậ di n v ệ t ậ ch đ ủ ể xâm nh p. ậ b. Phân lo i ạ virus Các tiêu chí phân lo i ạ virus: STT Tiêu chí Phân lo i ạ 1 V t ậ chất di truy n ề 2 lo i ạ : virus DNA và virus RNA 2 L p v ớ ỏ 2 lo i ạ : virus tr n và vi ầ rus có v ngoài ỏ Sự s p ắ x p ế c a ủ các 3 lo i ạ : khối, xo n, h ắ n h ỗ p ợ 3 capsomer 4 Đ i ố tư ng ợ v t ậ chủ 4 lo i ạ : thể th c ự khu n ẩ phage, virus kí sinh trên n m
ấ , virus kí sinh trên th c ự M i ọ thắc m c
ắ vui lòng xin vui lòng: 084 283 45 85
Đây là bản xem th , vu ử i lòng mua tài li u ệ đ xe ể m chi ti t (c ế ó l i ờ gi i ả ) v t
ậ , virus kí sinh trên đ ng ộ v t ậ và ngư i ờ . Các d ng hì ạ nh thái c a vi ủ rus
II. QUÁ TRÌNH NHÂN LÊN C A Ủ VIRUS TRONG T B Ế ÀO
1. Sự nhân lên c a vi ủ rus trong t bào ch ế ủ - Đ c ặ đi m ể s nhân l ự ên c a vi ủ rus trong t bào ch ế : ủ + Chỉ đư c ợ th c ự hi n ệ bên trong t ế bào v t ậ ch : ủ Virus s ử d ng ụ h ệ gene và các enzyme c a ủ chúng cùng v i ớ các nguyên li u ệ l y ấ t ừ t ế bào ch ủ đ ể t ng ổ h p ợ v t ậ ch t ấ di truy n ề và l p ớ v , s ỏ au đó ráp l i ạ thành virus m i ớ . + Di n r ễ a nhanh, t m ừ t ộ virus ban đ u nhân ầ lên và t o r ạ a vô s vi ố rus m i ớ . M i ọ thắc m c
ắ vui lòng xin vui lòng: 084 283 45 85
Đây là bản xem th , vu ử i lòng mua tài li u ệ đ xe ể m chi ti t (c ế ó l i ờ gi i ả )
Chu trình nhân lên c a phage ủ T4 - Quá trình nhân lên g m ồ 5 giai đo n: ạ (1) H p ph ấ : ụ Do va ch m ạ ng u nhi ẫ ên, phân t b ử ề m t ặ c a ủ virus g n ắ đ c ặ hi u ệ vào thụ thể bề m t ặ c a ủ tế bào v t ậ ch ủ theo nguyên t c ắ “chìa và khoá ". M i ỗ lo i ạ virus ch ỉcó thể lây nhi m ễ m t ộ số h n ạ chế tế bào v t ậ chủ nh t ấ đ nh. ị Tuỳ vào lo i ạ virus mà các phân tử bề m t ặ ti p ế xúc v i ớ tế bào v t
ậ chủ có thể khác nhau: Đ u ầ mút c a ủ các s i ợ
lông đuôi (phage); gai glycoprotein nhô ra kh i
ỏ vỏ ngoài (virus có vỏ ngoài); phân tử protein nhô ra đ ở nh kh ỉ i ố đa di n ( ệ virus tr n) ầ . (2) Xâm nh p: ậ Virus tìm m i ọ cách đ ể đ a ư v t ậ ch t ấ di truy n ề vào bên trong t ế bào v t ậ ch . ủ Tuỳ vào mỗi lo i
ạ virus mà có cách xâm nh p khác nhau: ậ + Phage: S i ợ lông đuôi ti t
ế ra enzyme lysozyme làm tan thành t ế bào v t ậ ch , ủ bao đuôi co l i ạ đ y D ẩ NA vào bên trong t bào, đ ế l ể i ạ v caps ỏ id r ng ỗ ngoài ở .
+ Virus có vỏ ngoài: Chúng vào bên trong t ế bào nh ờ vào s ự dung h p ợ màng sinh ch t ấ v i ớ vỏ ngoài. M i ọ thắc m c
ắ vui lòng xin vui lòng: 084 283 45 85