Tác giả - tác phẩm Ngữ văn 7 Cánh diều (cả năm)

Bài 1: Truyện ngắn và tiểu thuyết
Văn bản: Người đàn ông cô độc giữa rừng I. Tác giả
- Đoàn Giỏi (17 tháng 5 năm 1925 - 2 tháng 4 năm 1989), là một nhà văn Việt Nam,
hội viên Hội Nhà văn Việt Nam từ năm 1957. Ông có những bút danh khác như:
Nguyễn Hoài, Nguyễn Phú Lễ, Huyền Tư.
- Đoàn Giỏi sinh ở quê tại xã Tân Hiệp, huyện Châu Thành, tỉnh Mỹ Tho (ngày nay là
thị trấn Tân Hiệp, huyện Châu Thành, tỉnh Tiền Giang). - Tác phẩm tiêu biểu: + Truyện dài
Đường về gia hương (1948) Cá bống mú (1956)
Đất rừng phương Nam (1957)
Cuộc truy tầm kho vũ khí (1962) + Truyện ngắn


Hoa hướng dương (1960) + Truyện ký Ngọn tầm vông (1956) II. Tác phẩm
1. Thể loại: Tiểu thuyết
2. Xuất xứ và hoàn cảnh sáng tác:
- Đất rừng phương Nam là tiểu thuyết của nhà văn Đoàn Giỏi viết về cuộc đời phiêu
bạt của cậu bé tên An. Bối cảnh của tiểu thuyết là miền Tây Nam Bộ, Việt Nam vào
những năm 1945, sau khi thực dân Pháp quay trở lại xâm chiếm Nam Bộ.
- Cuốn tiểu thuyết gồm 20 chương
- Năm 1997 Tiểu thuyết Đất rừng phương Nam được chuyển thể thành phim Đất
phương Nam do Hãng phim Truyền hình Thành phố Hồ Chí Minh sản xuất
- Đoạn trích thuộc chương 10: Trong lều người đàn ông cô độc giữa rừng. Kể về
chuyến đi thăm chú Võ Tòng của An và tía nuôi.
3. Phương thức biểu đạt: Tự sự kết hợp miêu tả
4. Người kể chuyện: Đan xen giữa ngôi kể thứ I và ngôi kể thứ III

5. Tóm tắt:
Câu chuyện kể lại chuyến đi thăm chú Võ Tòng của cậu bé An và tía nuôi. Tại
đây An đã được gặp chú Võ Tòng, hiểu được phần nào về con người lương thiện, chất
phác và mạnh mẽ của chú. 6. Bố cục: Gồm 2 phần:
+ Phần 1: Từ đầu đến “thời kì loài người mới tìm ra lửa vậy” : An và tía nuôi đến
thăm chú Võ Tòng tại căn lều nhỏ giữa rừng U Minh.
+ Phần 2: Tiếp theo đến “nói một cách chắc chắn như vậy”: Câu chuyện về cuộc đời
bất hạnh và phẩm chất đáng quý của chú Võ Tòng
+ Phần 3: Tiếp theo đến “ít khi đau mồm và đau dạ dày lắm!”: Chú Võ Tòng làm mũi
tên tẩm thuốc cho tía nuôi của An.
+ Phần 4: Còn lại: Hai cha con tạm biệt chú Võ Tòng và hẹn ngày gặp lại.
7. Giá trị nội dung:
- Ca ngợi chú Võ Tòng với phẩm chất hiền lành, chất phác nhưng vô cùng mạnh mẽ.
Mang trong mình phẩm chất của một người anh hùng sẵn sàng hi sinh, xả thân vì đất nước.
8. Giá trị nghệ thuật:
- Nghệ thuật miêu tả tâm lí, tính cách, phẩm chất nhân vật.
- Tác giả đã sử dụng những ngôn từ địa phương, đặc trưng của mảnh đất miền Tây
Nam Bộ, giúp bài văn sinh động hấp dẫn mang nhiều nét đặc trưng văn hóa vùng miền.
- Thay đổi ngôi kể từ ngôi thứ nhất (theo lời kể của cậu bé An) sang ngôi kể thứ ba,
giúp câu chuyện thu hút, hấp dẫn, phù hợp hơn.
III. Tìm hiểu chi tiết
1. Nhân vật Võ Tòng.
* Lai lịch, tiểu sử


- Tên: Không ai biết tên thật chú là gì, mọi người gọi chú là Võ Tòng.
- Tuổi tác, quê quán: không rõ
 Không người thân, họ hàng, một người đàn ông cô đơn. * Hoàn cảnh - Trước khi đi tù:
+ Có gia đình đàng hoàng, vợ là người đàn bà xinh xắn
+ Lúc vợ chửa đứa con đầu lòng, vì thèm ăn măng. Gã bèn xách dao đến bụi tre đình làng xắn một mụi măng.
+ Khi về, đi qua bờ tre nhà tên địa chủ, gã bị tên địa chủ vu vạ cho là ăn trộm.
+ Gã cãi lại, tên địa chủ đánh vào đầu hắn, hắn đánh lại và tự lên nhà việc nộp mình.
 Võ Tòng là người đàn ông biết thương vợ con, anh cũng rất mạnh mẽ và dũng cảm
khi tự đến nhà việc để nộp mình. - Sau khi ra tù
+ Vợ gã đã làm lẽ tên địa chủ
+ Đứa con trai độc nhất gã chưa biết mặt đã chết từ khi gã ngồi trong tù
+ Gã không đi tìm tên địa chủ để quyết đấu mà bỏ làng ra đi vào rừng ở quanh năm săn bắt thú.
 Người đàn ông cam chịu, chấp nhận số phận. * Ngoại hình
- Cởi trần, mặc chiếc quần kaki còn mới nhưng coi bộ đã lâu không giặt (chiếc quần
lính Pháp có những sáu túi. Bên hông chú đeo lủng lẳng một lưỡi lê, nằm gọn trong vỏ sắt.
 Ngoại hình mạnh mẽ, phóng khoáng,...
* Tính cách và phẩm chất - Hài hước, vui vẻ
+ Thể hiện trong cách trò chuyện với nhân vật tôi
“Ngồi xuống đây, chú em”