Vở ghi bài Sinh học 11 Chân trời sáng tạo

BÀI 1. KHÁI QUÁT VỀ TRAO ĐỔI CHẤT VÀ CHUYỂN HÓA
NĂNG LƯỢNG Ở SINH VẬT
I. Vai trò của trao đổi chất và chuyển hóa năng lượng.
+ Cung cấp nguyên liệu cho sự hình thành chất sống, cấu tạo nên tế bào, mô, cơ quan, hệ cơ quan và cơ thể sinh vật.
Vd:. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
+ Cung cấp năng lượng cho các hoạt động sống của sinh vật như vận động, cảm ứng, sinh
trưởng, phát triển, sinh sản,.
Vd: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
+ Bài tiết các chất dư thừa, chất độc hại ra ngoài môi trường nhằm đảm bảo hoạt động sống
bình thường của cơ thể.
Vd: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
II. Các dấu hiệu đặc trưng của trao đổi chất và chuyển hóa năng lượng ở sinh vật Dấu hiệu Dẫn chứng STT đặc trưng Thực vật Động vật 1
Thu nhận các Lá hấp thụ khí . . . . từ không khí và sử Thức ăn và . . . . . . . .
chất từ môi dụng năng lượng . . . . . . . . .để quang được đưa vào hệ tiêu trường
và hợp cùng với nguồn nước và muối hóa . . . . . được hấp thụ
vận chuyển khoáng do rễ hấp thụ, được mạch . . . . nhờ hệ hô hấp, các chất các
chất chuyển lên lá tham gia tổng hợp nên dinh dưỡng vận chuyển trong cơ thể
các . . . . . . . . . . . cần thiết cho cơ thể, đến các tế bào nhờ
sau đó các chất hữu cơ được mạch . . . hệ . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
vận chuyển đến các bộ phận khác nhau . . của cây. 2
Biến đổi các Năng lượng từ ánh sáng được tích lũy Các chất dinh dưỡng được chất
và trong các . . . . . . . . . . . . . được phân tạo ra từ quá
chuyển hóa giải trong quá trình . . . . . . . . . . . để trình . . . . . . . . . . được năng lượng
giải phóng năng lượng cung cấp cho hấp thụ và tổng hợp thành hoạt động sống.
các chất cần thiết, đồng thời tích lũy. . . . . . . . . . . . 3
Thải các chất Thực vật ngập mặn thải . . . . . . . . . . . Động vật ra
môi thừa qua các mô ở lá.
thải . . . . . . . . . ., . . . . . . trường
ra khỏi cơ thể qua cơ quan tiêu hóa. 4 Điều hòa
Khi gặp điều kiện khô hạn, cơ thể thực Hệ thần kinh sinh dưỡng
vật tổng hợp . . . . . . . . . ức chế trao đổi chi phối quá
chất và chuyển hóa năng lượng (cây trình . . . . . . . . . . . . . . . rụng lá). thức ăn ở người.
III. Các giai đoạn chuyển hóa năng lượng trong sinh giới.
1. Giai đoạn tổng hợp: Nhờ các chất diệp lục, cây xanh thu nhận năng lượng ánh sáng để tổng hợp
. . . . . . . . . . . . . từ CO2 và nước. Như vậy, cây xanh đã
chuyển . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . thành năng lượng tích lũy trong các chất hữu cơ.
2. Giai đoạn phân giải: Quá trình hô hấp làm biến đổi các phần tử lớn thành các phân
tử. . . . . . . ., đồng thời năng lượng . . . . . . . . . . trong các liên kết hóa học ở các phân
tử . . . . . . . . chuyển sang năng lượng tích lũy trong các liên kết hóa học của các phân tử nhỏ ở
dạng dễ chuyển đổi và sử dụng (VD: ATP…)
3. Giai đoạn huy động: Năng lượng giải phóng ra từ ATP sử dụng cho các hoạt động sống
như. . . . . . . . . . . . . . . . . , . . . . . . . , . . . . . . . . . . . ., . . . . . . . . . . . . ., sinh trưởng và phát triển.
IV. Mối quan hệ giữa trao đổi chất và chuyển hóa năng lượng ở cấp tế bào và cơ thể.
Trao đổi chất và chuyển hóa năng lượng ở cấp độ tế bào và cơ thể có mối quan
hệ. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ., đảm bảo cho cơ thể sinh
vật . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .với môi trường.
V. Mối quan hệ giữa trao đổi chất và chuyển hóa năng lượng ở cấp tế bào và cơ thể. 1. Tự dưỡng
- Tự dưỡng là phương thức trao đổi và vận chuyển năng lượng ở nhóm sinh vật có khả
năng . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . từ những chất vô cơ.
- Quang tự dưỡng: Sử dụng nguồn năng lượng từ . . . . . . . . . . và nguồn carbon
là . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . để để tổng hợp chất hữu cơ
- Hóa tự dưỡng: Sử dụng nguồn năng lượng từ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . và nguồn
carbon là . . . . . . . . . . . . . . để tổng hợp chất hữu cơ, gặp ở một số vi khuẩn. 2. Dị dưỡng
- Dị dưỡng là phương thức sinh vật lấy chất hữu cơ từ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . khác để
tiến hành trao đổi chất và chuyển hóa năng lượng.
- Quang dị dưỡng: Sử dụng nguồn năng lượng . . . . . . . . . . . . . và nguồn carbon
là . . . . . . . . . . . . . . . . .
- Hóa dị dưỡng: sử dụng nguồn năng lượng và carbon là . . . . . . . . . . . . . . . . . .
BÀI 1. KHÁI QUÁT VỀ TRAO ĐỔI CHẤT VÀ CHUYỂN HÓA NĂNG LƯỢNG Ở SINH VẬT
II. Vai trò của trao đổi chất và chuyển hóa năng lượng.
+ Cung cấp nguyên liệu cho sự hình thành chất sống, cấu tạo nên tế bào, mô, cơ quan, hệ cơ quan và cơ thể sinh vật.
Vd: Lipid, protein trong thức ăn cung cấp nguyên liệu cho xây dựng màng tế bào; tạo ra sản
phẩm tham gia thực hiện chức năng của tế bào (như diệp lục tham gia vào quá trình quang hợp).
+ Cung cấp năng lượng cho các hoạt động sống của sinh vật như vận động, cảm ứng, sinh
trưởng, phát triển, sinh sản,.
Vd: Chất hữu cơ trong thức ăn chuyển hóa thành ATP cung cấp năng lượng cho hoạt động như bơi lội, chạy bộ,…
+ Bài tiết các chất dư thừa, chất độc hại ra ngoài môi trường nhằm đảm bảo hoạt động sống
bình thường của cơ thể.
Vd: Cơ thể bài tiết muối, urea, uric acid,. ra ngoài môi trường.
III. Các dấu hiệu đặc trưng của trao đổi chất và chuyển hóa năng lượng ở sinh vật
1. * Phiếu học tập số 1:
PHIẾU HỌC TẬP SỐ 1
Lớp: …… Nhóm: …. Họ và tên thành viên: ………………………………. Dẫn chứng STT
Dấu hiệu đặc trưng Thực vật Động vật 1 2 3 4
2. Đáp án phiếu học tập số 1: Dấu hiệu Dẫn chứng STT đặc trưng Thực vật Động vật 1 Thu
nhận Lá hấp thụ khí CO2 từ không Thức ăn và nước uống
các chất từ khí à sử dụng năng lượng được đưa vào hệ tiêu hóa
môi trường ánh sáng để quang hợp cùng O2 được hấp thụ nhờ hệ