Chuyên đề Tập làm văn lớp 7

Hướng dẫn kĩ năng:
Viết bài văn kể lại một sự việc có thật liên quan đến một nhân vật lịch sử
VIẾT BÀI VĂN KỂ VỀ MỘT SỰ VIỆC CÓ THẬT LIÊN QUAN ĐẾN NHÂN VẬT LỊCH SỬ
1. Khái niệm viết bài văn kể về một sự việc có thật liên quan đến nhân vật lịch sử
Bài văn kể lại sự việc có thật liên quan đến nhân vật/ sự kiện lịch sử là kiểu văn
bản thuật lại một sự việc có thật nhằm giúp người đọc hiểu về sự việc, qua đó hiểu về
nhân vật/ sự kiện lịch sử có liên quan.
2. Mục đích viết bài văn kể về một sự việc có thật liên quan đến nhân vật lịch sử
Mục đích của việc viết bài văn kể về một sự việc có thật liên quan đến nhân vật
lịch sử là giúp người đọc hiểu rõ hơn về những sự kiện quan trọng trong lịch sử, đồng
thời làm sáng tỏ vai trò của các nhân vật lịch sử trong việc hình thành và phát triển xã
hội. Việc kể lại những câu chuyện này không chỉ giúp bảo tồn ký ức lịch sử mà còn
truyền cảm hứng cho người đọc, khuyến khích họ tìm hiểu và học hỏi từ những tấm
gương lớn. Thông qua đó, nhiều người có thể cùng nhau chia sẻ, trao đổi và làm phong
phú thêm vốn hiểu biết về lịch sử.
3. Một số đặc điểm cơ bản của kiểu bài văn kể về một sự việc có thật liên quan đến nhân vật lịch sử
Bài văn kể về một sự việc có thật liên quan đến nhân vật lịch sử có những đặc điểm sau: Thành phần Đặc điểm Sự việc lịch sử
Là sự kiện có thật, xảy ra trong quá khứ, có ảnh hưởng và
tác động đến lịch sử, xã hội. Sự việc này cần phải được xác
thực, không phải là hư cấu hay giả tưởng. Ví dụ: trận đánh,
cuộc đấu tranh, hay một cuộc cách mạng. Nhân vật lịch sử
Là những cá nhân có vai trò quan trọng trong sự kiện lịch
sử. Nhân vật này có thể là người lãnh đạo, chiến sĩ, nhà văn,
hay những người có đóng góp lớn lao cho sự phát triển của
xã hội và dân tộc. Họ thường gắn liền với sự kiện cụ thể mà
bài văn đề cập. Ví dụ: Hồ Chí Minh, Trần Hưng Đạo.
Bối cảnh thời gian, Là những thông tin về thời gian, địa điểm diễn ra sự kiện không gian
lịch sử. Bối cảnh này giúp người đọc hình dung được hoàn
cảnh, môi trường của sự kiện, tạo sự rõ ràng và chi tiết cho
câu chuyện. Ví dụ: "Ngày 2 tháng 9 năm 1945, tại quảng trường Ba Đình. ."
Diễn biến sự việc
Miêu tả chi tiết các sự kiện, hành động và quyết định của
nhân vật lịch sử trong quá trình diễn ra sự kiện. Phần này sẽ
bao gồm các tình huống, mâu thuẫn, khó khăn mà nhân vật
lịch sử phải đối mặt, cùng với cách họ vượt qua. Ví dụ: Mô
tả trận chiến, những quyết định chiến lược của nhân vật lịch sử trong sự kiện.
Bài học, thông điệp
Cuối bài văn, thường có phần rút ra bài học hoặc thông điệp
mà tác giả muốn người đọc suy ngẫm, học hỏi từ sự kiện
lịch sử và nhân vật. Đây có thể là những giá trị về lòng
dũng cảm, kiên trì, lý tưởng sống, hay trách nhiệm công
dân. Ví dụ: "Qua câu chuyện này, chúng ta học được bài
học về lòng yêu nước và tinh thần đoàn kết. ."
4. Yêu cầu chung đối với kiểu bài văn kể về một sự việc có thật liên quan đến nhân vật lịch sử
- Nhân vật hoặc sự kiện không chỉ có trong lịch sử đấu tranh giữ nước mà còn là những
con người hoặc sự kiện trong các lĩnh vực lao động, văn hóa, khoa học như: nhà bác học,
nhà phát minh sáng chế; nhà văn, họa sĩ, nhạc sĩ, vận động viên nổi tiếng;…
- Sự kiện được kể lại trong văn bản là có thật và liên quan đến nhân vật/ sự kiện lịch sử.
- Sử dụng người kể chuyện ngôi thứ nhất (xưng “tôi”) thuật lại sự việc theo một trình tự hợp lí.
- Sử dụng chi tiết, thông tin chọn lọc, tin cậy về sự việc nhân vật/ sự kiện.
- Sử dụng yếu tố miêu tả trong bài viết.
- Kết hợp kể chuyện với miêu tả một cách hợp lí, tự nhiên.
- Bố cục bài viết cần đảm bảo:
+ Mở bài: giới thiệu sự việc có thật liên quan đến nhân vật/ sự kiện lịch sử.
+ Thân bài: thuật lại quá trình diễn biến của sự việc, chỉ ra mối liên quan giữa sự việc
với nhân vật/ sự kiện lịch sử; kết hợp kể chuyện với miêu tả.
+ Kết bài: khẳng định ý nghĩa của sự việc, nêu cảm nhận của người viết.
5. Dàn ý chung đối với kiểu bài văn kể về một sự việc có thật liên quan đến nhân vật lịch sử
Lập dàn ý cho bài viết bằng cách lựa chọn, sắp xếp các ý theo bố cục ba phần:
a. Mở bài: Nêu lí do kể chuyện. Ví dụ: Sau này, bài hát Tiến quân ca đã quá quen thuộc
và gần gũi với tất cả người dân Việt Nam vì đó là Quốc ca. Nhưng bài hát đó đã ra đời
như thế nào thì không phải ai cũng rõ. Tôi xin kể lại câu chuyện về bài hát ấy.
b. Thân bài: Dựa vào câu chuyện Nhạc sĩ Văn Cao sáng tác “Tiến quân ca", lần lượt kể
lại quá trình sáng tác bài hát đó theo một trinh tự nhất định. Ví dụ:
+ Tôi trước khi sáng tác bài hát Tiến quân ca . .
+ Tôi khi viết bài hát Tiến quân ca . .
+ Tôi sau khi bài hát Tiến quân ca ra đời, được công bố, chào đón,. .
• Bài hát được hát lần đầu trong ngày 17-8-1945, khi diễn ra cuộc mít tinh của công
chức Hà Nội. Bài hát Tiến quân ca được hàng ngàn người hoà nhịp cất cao tiếng hát
trước Quảng trường Nhà hát Lớn. Những kỉ niệm của buổi hôm đó . .
• Lần thứ hai, trong cuộc mít tinh vào ngày 19-8-1945, hàng ngàn người và các em thiếu
nhi cùng hát Tiến quân ca. Những kỉ niệm của lần thứ hai . .
- Kết bài: Phát biểu suy nghĩ của người kể lại câu chuyện. Ví dụ:
+ Bài hát Tiến quân ca đã ra đời như thế. Sau đó, bài hát được chọn làm Quốc ca Việt Nam cho đến ngày nay.
+ Bài hát là niềm tự hào không phải của riêng tôi mà là của cả dân tộc.
6. Một số kĩ năng để làm tốt kiểu bài văn kể về một một sự việc có thật liên quan
đến nhân vật lịch sử
Để làm tốt kiểu bài văn kể về một sự việc có thật liên quan đến nhân vật lịch sử,
bạn cần trang bị một số kỹ năng quan trọng sau đây:
a. Kỹ năng nghiên cứu và thu thập thông tin:
Để viết bài văn chính xác và sâu sắc, bạn cần tìm hiểu kỹ về sự kiện lịch sử và
nhân vật liên quan. Việc nghiên cứu từ các tài liệu lịch sử, sách vở, và các nguồn tài liệu
đáng tin cậy sẽ giúp bạn có cái nhìn rõ ràng, đầy đủ và khách quan về sự kiện cũng như nhân vật lịch sử.
b. Kỹ năng sắp xếp và tổ chức thông tin:
Sự kiện lịch sử và nhân vật có thể có rất nhiều chi tiết, do đó việc sắp xếp thông
tin một cách logic, rõ ràng là rất quan trọng. Bạn cần phân chia các phần như: bối cảnh,
diễn biến sự việc, các hành động của nhân vật, và bài học từ sự kiện một cách hợp lý để
người đọc dễ theo dõi và hiểu.
c. Kỹ năng kể chuyện sinh động:
Mặc dù bài văn kể về sự kiện lịch sử, nhưng bạn cần biết cách kể chuyện một
cách sinh động, hấp dẫn. Sử dụng những chi tiết cụ thể, mô tả chân thực về không gian,
thời gian, và cảm xúc của nhân vật giúp tạo nên một câu chuyện lôi cuốn và dễ hiểu.
d. Kỹ năng phân tích và liên hệ:
Cần biết phân tích sự kiện lịch sử một cách sâu sắc, không chỉ kể lại mà còn phải
chỉ ra được nguyên nhân, hậu quả của sự kiện. Ngoài ra, việc liên hệ sự kiện với các sự
kiện lịch sử khác hoặc các giá trị xã hội hiện tại sẽ làm tăng tính thuyết phục và sâu sắc cho bài viết.
e. Kỹ năng viết rõ ràng, mạch lạc:
Khi viết, cần chú ý đến việc sử dụng ngôn từ rõ ràng, mạch lạc. Mỗi câu văn cần
phải có một mục đích cụ thể, tránh lan man, lạc đề. Cấu trúc bài văn cần được tuân thủ
chặt chẽ với các phần mở bài, thân bài, kết bài rõ ràng.