Chuyên đề Tìm thành phần chưa biết của phép cộng, phép trừ Toán lớp 3 nâng cao Cánh diều

TÌM THÀNH PHẦN CHƯA BIẾT CỦA PHÉP TÍNH CỘNG, PHÉP TÍNH TRỪ KIẾN THỨC CẦN NHỚ
1. Phép cộng, tên gọi thành phần a + b = c Số hạng Số hạng
Chú ý: a + b được gọi là tổng.
Mối quan hệ trong phép cộng: -
Số hạng chưa biết = Tổng – Số hạng đã biết.
- Nếu tăng (hoặc giảm) một trong hai só hạng bao nhiêu đơn vị, thì tổng cũng tăng (hoặc giảm) bấy nhiêu đơn vị.
- Nếu tăng (hoặc giảm) một số hạng bao nhiêu đơn vị, và giảm (hoặc tăng) số hạng còn lại bấy
nhiêu đơn vị thì tổng không thay đổi.
2. Phép trừ, tên gọi thành phần a - b = c
Số bị trừ Số trừ
Chú ý: a – b được gọi là hiệu:
Mối quan hệ trong phép trừ.
- Nếu tăng (hoặc giảm ) số bị trừ bao nhiêu đơn vị, thì hiệu cũng tăng (hoặc giảm) bấy nhiêu đơn vị.
- Nếu tăng (hoặc giảm ) số trừ bao nhiêu đơn vị, thì hiệu cũng giảm (hoặc tăng) bấy nhiêu đơn vị.
- Nếu tăng (hoặc giảm ) số bị trừ bao nhiêu đơn vị và tăng ( hoặc giảm ) số bị trừ bấy nhiêu
đơn vị thì hiệu không đổi.
- Nếu tăng (hoặc giảm) một số hạng bao nhiêu đơn vị, và giảm (hoặc tăng) số hạng còn lại
bấy nhiêu đơn vị thì tổng không thay đổi. MỘT SỐ DẠNG TOÁN
Dạng 1: Tìm thành phần chưa biết của phép tính.
Dạng 2: Tìm tổng (hiệu) khi thay đổi thành phần trong phép tính.
Ví dụ 1: Tổng của hai số là 145. Nếu giữ nguyên số hạng thứ nhất và tăng số hạng thứ hai lên 7 đơn vị
thì tổng mới bằng bao nhiêu ? Bài làm
Giữ nguyên số hạng thứ nhất và tăng số hạng thứ hai lên 7 đơn vị thì tổng tăng lên 7 đơn vị.
Tổng mới là : 145 + 7 = 152 Đáp số : 152

1

Ví dụ 2: Hiệu của hai số là 258. Nếu tăng số bị trừ lên 12 đơn vị và giảm số trừ đi 6 đơn vị thì hiệu mới bằng bao nhiêu ? Bài làm
Khi tăng số bị trừ lên 12 đơn vị thì hiệu tăng lên 12 đơn vị.
Khi giảm số trừ đi 6 đơn vị thì hiệu tăng lên 6 đơn vị.
Vậy hiệu mới tăng thêm: 12 + 6 = 18
Hiệu mới là: 258 + 18 = 276 Đáp số: 276 BÀI TẬP ÁP DỤNG Bài 1. Tìm y, biết : a) b)
.................................................... ....................................................
.................................................... ....................................................
.................................................... .................................................... c) d)
.................................................... ....................................................
.................................................... ....................................................
.................................................... ....................................................
.................................................... .................................................... Bài 2.
Tổng của hai số là 258. Nếu giữ nguyên số hạng thứ nhất và giảm số hạng thứ hai đi 25 đơn vị
thì tổng mới bằng bao nhiêu ?
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
................................................................................................................ Bài 3.
Hiệu hai số bằng 102. Nếu giữ nguyên số bị trừ và tăng số trừ thêm 27 đơn vị thì hiệu mới bằng bao nhiêu ?
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
........................................................................................................................

2
LUYỆN TẬP 1
Phần 1: Viết đáp số hoặc câu trả lời ngắn gọn vào ô trống. STT Câu hỏi
Đáp số, câu trả lời 1
Tìm x, biết: x + 342 = 581
.......................................
Tính hiệu , biết số bị trừ và số trừ lần lượt là: 2 748 và 672.
.......................................
Điền dấu (>, <, =) thích hợp vào chỗ trống: 41 – 18 ... 5 × 5 3
.......................................
4 × 6 ... 3 × 8
....................................... 4 Tính: 2 × 9 + 135
....................................... 5
Tính chu vi hình tam giác ABC, biết: AB = BC = CD = 4cm.
.......................................
Thùng thứ nhất chứa 250l dầu, thùng thứ nhất chứa
nhiều hơn thùng thứ hai 70l dầu. Hỏi thùng thứ
hai chứa bao nhiêu lít dầu?
.......................................
Phần 2: Giải các bài toán sau
Bài 1. Đặt tính rồi tính: 625 + 93 875 – 693 867 – 59 780 – 753 Bài 2. Tính
a) 4 × 6 + 234 b) 25 : 5 × 8
Bài 3. Một tòa nhà có 9 tầng, mỗi tầng có 5 phòng. Hỏi tòa nhà đó có tất cả bao nhiêu phòng?
Bài 4. Tìm một số, biết rằng gấp số đó lên 4 lần thì được số tròn chục lớn hơn 78 và nhỏ hơn 87. Bài giải:

3
LUYỆN TẬP 2 Bài 1.
Đặt tính rồi tính:
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
................................................................................................................................. Bài 2. Tính
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
................................................................................................................................. Bài 3.
Điền dấu (< ;> ;=) thích hợp vào ô trống: Bài 4.
Điền chữ số thích hợp vào dấu chấm trong mỗi phép tính sau : Bài 5.
Tìm số tự nhiên x, biết a) b)
.................................................... ....................................................
.................................................... ....................................................
.................................................... .................................................... c) d)
.................................................... ....................................................
.................................................... ....................................................
.................................................... .................................................... Bài 6.
Tính ra đề-xi-mét (dm) : 1m3dm+4m7dm 5dm1cm-2dm1cm
.................................................... ....................................................

4