Đề thi cuối kì 1 Ngữ Văn 10 Chân trời sáng tạo (Đề 15)

ĐỀ SỐ 15
SỞ GD&ĐT LONG AN
ĐỀ KIỂM TRA CUỐI HỌC KÌ I
TRƯỜNG THCS&THPT NĂM HỌC 2023-2024 BÌNH PHONG THẠNH
Môn: NGỮ VĂN – Lớp 10 CTST (Long An)
Thời gian làm bài: 90 phút
(không kể thời gian phát đề)
I. ĐỌC HIỂU (6,0 điểm) Đọc văn bản:
Quê hương là một tiếng ve
Lời ru của mẹ trưa hè à ơi
Dòng sông con nước đầy vơi
Quê hương là một góc trời tuổi thơ
Quê hương ngày ấy như mơ
Tôi là cậu bé dại khờ đáng yêu
Quê hương là tiếng sáo diều
Là cánh cò trắng chiều chiều chân đê […]
Quê hương là cánh đồng vàng
Hương thơm lúa chín mênh mang trời chiều
Quê hương là dáng mẹ yêu
Áo nâu nón lá liêu xiêu đi về […]
Quê hương mang nặng nghĩa tình
Quê hương tôi đó đẹp xinh tuyệt vời
Quê hương ta đó là nơi
Chôn rau cắt rốn người ơi nhớ về.


(Quê hương-Nguyễn Đình Huân)
Thực hiện các yêu cầu sau:
Câu 1. (0.5 điểm) Bài thơ trên được viết theo thể thơ gì?
Câu 2. (0.5 điểm) Nhân vật trữ tình trong bài thơ là ai?
Câu 3. (1,0 điểm) Trong khổ thơ thứ nhất, hình ảnh quê hương được gợi tả qua
những từ ngữ, chi tiết nào?
Câu 4. (1.5 điểm) Nêu tác dụng của phép tu từ so sánh được sử dụng trong hai câu thơ sau:
Quê hương là dáng mẹ yêu
Áo nâu nón lá liêu xiêu đi về
Câu 5. (1.0 điểm) Anh/Chị hiểu thế nào về hai câu thơ:
Quê hương là cánh đồng vàng
Hương thơm lúa chín mênh mang trời chiều
Câu 6. (1.5 điểm) Anh/Chị rút ra thông điệp gì sau khi đọc văn bản trên. Lí giải ?
II. LÀM VĂN (4,0 điểm)
Sử dụng túi ni lông vô tội vạ là một thói quen phổ biến của nhiều người hiện nay.
Anh/Chị hãy viết bài văn nghị luận thuyết phục mọi người từ bỏ thói quen này. HƯỚNG DẪN CHẤM Phần Câu Nội dung Điểm I ĐỌC HIỂU 3,0 - Thể thơ: lục bát 0,5
Hướng dẫn chấm: 1
- Học sinh trả lời chính xác như đáp án: 0,5 điểm.
- Học sinh không trả lời đúng: 0 điểm 2
Nhân vật trữ tình trong bài thơ: “tôi” – tác giả 0,5
Hướng dẫn chấm:


- Học sinh trả lời tương đương như đáp án: 0,5 điểm.
Hình ảnh quê hương được gợi tả qua những từ ngữ, chi tiết: 1,0 -Tiếng ve -Lời ru của mẹ -Dòng sông 3
-Một góc trời tuổi thơ
Hướng dẫn chấm
- Học sinh trả lời 1 ý đúng: 0,25 điểm.
- Học sinh trả lời từ 4 ý: 1,0 điểm.
Tác dụng của phép tu từ so sánh trong 2 câu thơ: 1,5
Quê hương là dáng mẹ yêu
Áo nâu nón lá liêu xiêu đi về Tác dụng:
- Làm cho câu thơ sinh động, gợi hình, gợi cảm, tăng giá trị biểu đạt. 4
- Nhấn mạnh quê hương gắn liền với hình ảnh người mẹ
thân thương, bình dị, mộc mạc (áo nâu, nón lá, liêu xiêu).
Hướng dẫn chấm:
- Học sinh trả lời được 2 ý :1,5 điểm.
- Học sinh trả lời được 1 ý : 0,75 điểm.
Chấp nhận cách diễn đạt tương đương, tùy vào mức độ, GV
linh hoạt cho điểm. 5
Anh/Chị hiểu thế nào về 2 câu thơ: 1,0
Quê hương là cánh đồng vàng
Hương thơm lúa chín mênh mang trời chiều
- Cả một không gian rộng lớn của quê hương được mở ra
sống động với bề rộng là “cánh đồng vàng” mênh mang lúa


chín; chiều cao bầu trời thoảng thơm hương lúa.
- Hình ảnh “cánh đồng vàng” vừa gợi tả màu của lúa chín
vừa là ẩn dụ để chỉ giá trị to lớn, thái độ trân quý đồng đất
quê hương “tấc đất tấc vàng”.
Hướng dẫn chấm:
- Học sinh trả lời được 2 ý :1,0 điểm.
- Học sinh trả lời được 1 ý : 0,5 điểm.
Chấp nhận cách diễn đạt tương đương, tùy vào mức độ, GV
linh hoạt cho điểm.
Học sinh tự rút thông điệp và có lí giải. 1,5 Gợi ý: - Yêu quê hương 6
Hướng dẫn chấm:
- Học sinh rút bài học: 0,5 điểm.
- Lí giải thuyết phục: 1,0 điểm. II LÀM VĂN 4,0
Sử dụng túi ni lông vô tội vạ là một thói quen phổ biến
của nhiều người hiện nay. Anh/Chị hãy viết bài văn nghị
luận thuyết phục mọi người từ bỏ thói quen này.
a. Đảm bảo cấu trúc bài nghị luận 0,25
Mở bài nêu được vấn đề, Thân bài triển khai được vấn đề,
Kết bài khái quát được vấn đề.
b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận 0,25
Viết bài văn nghị luận thuyết phục mọi người từ bỏ thói
quen sử dụng túi ni lông.
Hướng dẫn chấm:
- Học sinh xác định đúng vấn đề cần nghị luận: 02,5 điểm.