Đề thi cuối kì 1 Ngữ văn 12 - đề 4 có đáp án

ĐỀ SỐ 4
I. ĐỌC HIỂU (3.0 điểm)
Đọc đoạn thơ sau và thực hiện các yêu cầu:
(…)Hồn dân tộc dậy ta làm thi sĩ
Quá khứ nhiều mà ta chẳng già nua
Mọi tai ương khủng khiếp đã qua
Gà đã gáy xôn xao chào buổi sớm
Mai gắn lại những vết thương xé thịt
Dân tộc mình mở tới một trang vui
Hoa gạo hồng lại nở, bà ơi
Cháu đã đi từ lòng bà ấm áp
Để sống hết những vui buồn dân tộc
Những hoa bìm hoa súng nở trên ao
Những ban mai xanh biếc tiếng đàn bầu
Bà hiền hậu têm trầu trên chõng nước
Em đi gặt trên cánh đồng cổ tích
Lúa bàng hoàng chín rực những triền sông…
(Trích Đất nước đàn bầu, Lưu Quang Vũ, Tinh hoa thơ Việt, NXB Hội nhà văn, 2007, tr. 260 - 261)
Câu 1. Đoạn thơ được viết theo thể thơ nào?
Câu 2. Chỉ ra những hình ảnh nói lên sự hồi sinh mãnh liệt của dân tộc trong đoạn thơ.
Câu 3. Anh/Chị hiểu như thế nào về hình ảnh của đất nước qua câu thơ: Quá khứ
nhiều mà ta chẳng già nua?
Câu 4. Qua đoạn thơ, anh/chị có nhận xét gì về vẻ đẹp tâm hồn của tác giả?
II. LÀM VĂN (7.0 điểm) Câu 1 (2.0 điểm)


Anh/Chị hãy viết đoạn văn (khoảng 150 chữ) trình bày suy nghĩ về vai
trò của ý chí vươn lên, vượt qua khó khăn thử thách đối với thế hệ trẻ hiện nay. Câu 2 (5.0 điểm)
Cảm nhận của anh/chị về đoạn trích sau:
Từ Tuần về đây, sông Hương vẫn đi trong dư vang của Trường Sơn, vượt
qua một lòng vực sâu dưới chân núi Ngọc Trản để sắc nước trở nên xanh thẳm,
và từ đó nó trôi đi giữa hai dãy đồi sừng sững như thành quách, với những điểm
cao đột ngột như Vọng Cảnh, Tam Thai, Lựu Bảo mà từ đó, người ta luôn luôn
nhìn thấy dòng sông mềm như tấm lụa, với những chiếc thuyền xuôi ngược chỉ
bé vừa bằng con thoi. Những ngọn đồi này tạo nên những mảng phản quang
nhiều màu sắc trên nền trời tây nam thành phố, “sớm xanh, trưa vàng, chiều
tím” như người Huế thường miêu tả. Giữa đám quần sơn lô xô ấy, là giấc ngủ
nghìn năm của những vua chúa được phong kín trong lòng những rừng thông u
tịch và niềm kiêu hãnh âm u của những lăng tẩm đồ sộ tỏa lan khắp cả một
vùng thượng lưu “Bốn bề núi phủ mây phong - Mảnh trăng thiên cổ bóng tùng
Vạn Niên”. Đó là vẻ đẹp trầm mặc nhất của sông Hương, như triết lí, như cổ
thi, kéo dài mãi đến lúc mặt nước phẳng lặng của nó gặp tiếng chuông chùa
Thiên Mụ ngân nga tận bờ bên kia, giữa những xóm làng trung du bát ngát tiếng gà…
(Trích Ai đã đặt tên cho dòng sông?, Hoàng Phủ Ngọc Tường,
Ngữ văn 12, tập một, NXB Giáo dục, 2019, tr.198-199) HƯỚNG DẪN CHẤM Phần Câu Nội dung Điểm ĐỌC HIỂU 3.0 1 - Thể thơ tự do. 0.5
- HS không làm hoặc trả lời sai. 0.0 I 2
- Những hình ảnh thể hiện sức hồi sinh mãnh liệt của dân tộc: Gà 1.0
gáy xôn xao chào buổi sớm; dân tộc mở tới trang vui; hoa gạo


hồng lại nở; những hoa bìm hoa súng nở trên ao; những ban mai
xanh biếc; bà hiền hậu têm trầu bên chõng nước; em đi gặt trên
cánh đồng cổ tích; lúa chín rực những triền sông.
(Học sinh trả lời được từ 04 hình ảnh trở lên được 1.0 điểm
Học sinh trả lời đúng 03 hình ảnh được 0.75 điểm
Học sinh trả lời đúng 02 hình ảnh được 0.5 điểm
Học sinh trả lời đúng 01 hình ảnh được 0.25 điểm
Học sinh trích cả đoạn thơ: không cho điểm) 3
- Hình ảnh đất nước qua câu thơ là đất nước của: + Lịch sử nghìn năm 0.5
+ Sức sống thanh xuân, tươi trẻ 0.5
(Học sinh trả lời cả hai ý đúng như đáp án được 1.0 điểm
Học sinh trả lời đúng 01 ý được 0.5 điểm
Học sinh diễn đạt khác nhưng ý tương đương được điểm tối đa) 4
- Vẻ đẹp tâm hồn của tác giả thể hiện qua đoạn thơ: 0.5
+ Yêu đất nước, yêu dân tộc, yêu cuộc sống tha thiết, đắm say.
+ Lạc quan, giàu tin yêu, hi vọng.
(Học sinh trả lời cả hai ý đúng như đáp án được 0.5 điểm
Học sinh trả lời đúng 01 ý được 0.25 điểm
Học sinh diễn đạt khác nhưng ý tương đương được điểm tối đa) LÀM VĂN 7.0 1
Viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày suy nghĩ về 2.0 II
vai trò của ý chí vươn lên vượt qua thử thách đối với thế hệ trẻ ngày nay.
a. Đảm bảo yêu cầu về hình thức đoạn văn 0.25


Học sinh có thể trình bày đoạn văn theo cách diễn dịch, quy
nạp, tổng - phân - hợp, móc xích hoặc song hành.
b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận 0.25
Vai trò của ý chí vươn lên vượt qua thử thách đối với thế hệ trẻ ngày nay.
c. Triển khai vấn đề cần nghị luận 1.0
Học sinh lựa chọn các thao tác lập luận phù hợp để triển khai
vấn đề cần nghị luận theo nhiều cách nhưng cần làm rõ vai
trò của ý chí vươn lên vượt qua thử thách đối với thế hệ trẻ. Có thể theo hướng sau:
- Hiểu được thế hệ trẻ là những con người giàu ước mơ, dám
nghĩ dám làm, căng tràn sức sống,…Trên hành trình dấn
thân, trải nghiệm của tuổi trẻ, khó khăn thử thách là điều khó tránh khỏi.
- Bàn luận được vai trò của ý chí vượt qua khó khăn của giới
trẻ: có ý chí nghị lực, tuổi trẻ có sức mạnh tinh thần lớn lao,
dám đối diện với khó khăn thử thách, chấp nhận thất bại, tin
tưởng vào bản thân, kiên trì, nhẫn nại, không lùi bước, vượt
qua mọi giới hạn của bản thân…
- Rút ra bài học cho bản thân.
d. Chính tả, dùng từ, đặt câu 0.25
Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp, ngữ nghĩa tiếng Việt. e. Sáng tạo 0.25
Có cách diễn đạt mới mẻ, có suy nghĩ riêng sâu sắc về vấn đề
nghị luận nhưng cần phù hợp với chuẩn mực đạo đức, pháp luật. 2
Trình bày cảm nhận của anh/chị về đoạn trích trong bút kí Ai 5.0
đã đặt tên cho dòng Sông?