Đề thi cuối kì 1 Ngữ Văn 7 Cánh diều (Đề 15)

ĐỀ SỐ 15
SỞ GD&ĐT BẮC GIANG
ĐỀ KIỂM TRA HỌC KÌ 1 (Bắc Giang)
Năm học: 2023 – 2024 Môn: Ngữ văn 7 (CD)
Thời gian 90 phút không kể giao đề
I. Đọc hiểu (6.0 điểm)
Đọc đoạn trích sau và thực hiện các yêu cầu:
Bà ngoại ở với bác Cả, anh ruột mẹ tôi. Thỉnh thoảng, bà đến chơi với
chúng tôi. Đối với chúng tôi những buổi bà đến chơi thực sự là những ngày hội.
Bà vừa bước vào nhà là sự vui vẻ vào theo.
- Các cháu yêu của bà đâu nào? Lại đây với bà nào!- bà ngân nga, giọng
êm nhẹ và ấm, nếu sờ được giọng nói của bà chắc hẳn nó phải mượt như nhung - Lại đây nào!
Chẳng cần bà gọi thêm, chúng tôi nhìn thấy bà đã chạy ùa lại, xô đẩy nhau
ôm chặt lấy bà. Bà dang tay ôm chúng tôi vào lòng rồi lại đẩy chúng tôi ra xa hơn
để ngắm nghía. Bà không hôn chúng tôi mà lấy đôi tay ấm áp vuốt ve chúng tôi,
cười với chúng tôi, nụ cười hồn nhiên và phúc hậu, phô hàm răng đen nhưng nhức.
Rồi bà đứng lên đi những bước chậm chạp và lúng túng vì vướng chúng tôi, đến
bên giường, ngồi xuống. Ngày hội của chúng tôi bắt đầu.
- Bà ơi bà, bà kể chuyện, bà nhá?
- Bà ơi bà, bà ở đây thật lâu, bà nhá?
- Bà đừng về, bà dẫn chúng cháu đi chơi với bà.
Chúng tôi nhao nhao. Chúng tôi vòi bà đủ thứ. Bà cười. Bà bằng lòng tất.
- Ừ, rồi bà kể chuyện, bà ở đây lâu với các cháu, rồi bà dẫn các cháu yêu của bà đi chơi.
Không có người lớn nào đến nhà chỉ cốt đến với chúng tôi, để chơi với
chúng tôi. Thường những người lớn đến nhà chúng tôi vì họ có việc cần phải đến,


họ đến với bố mẹ chúng tôi, và chỉ khi nào công việc đã xong xuôi họ mới xoa đầu
chúng tôi vài cái, bông lơn vài câu ngô nghê mà họ tưởng là hợp với trẻ con lắm
để tỏ ra mình yêu trẻ. Nhưng trẻ con tinh lắm, chúng tôi biết ai yêu chúng tôi thực
lòng, ai làm ra vẻ yêu chúng tôi.
Người già có sắc đẹp của người già. Bà ngoại tôi là một bà già đẹp, theo cách
đánh giá thời bấy giờ. Mặt bầu bĩnh, phốp pháp, hợp với tuổi, cổ cao ba ngấn rõ
rệt, đôi mắt hiền từ, tuy tuổi cao mà vẫn đen láy chứ không mờ đục, bà tôi có
gương mặt mà người ta gọi là phúc hậu. Tôi yêu cái nhìn của bà ngoại, cái nhìn
rất dịu dàng, rất âu yếm đối với tất cả.
(Trích Miền thơ ấu, Vũ Thư Hiên, NXB Đà Nẵng, 2018, tr. 35 - 37)
Câu 1. Xác định ngôi kể trong đoạn trích.
Câu 2. Tìm phó từ trong câu văn sau: “Bà vừa bước vào nhà là sự vui vẻ vào theo.”
Câu 3. Trong đoạn trích, khi gặp các cháu, người bà đã có những cử chỉ, hành động nào?
Câu 4. Chỉ ra và phân tích tác dụng của biện pháp tu từ so sánh trong diễn đạt sau:
“giọng êm nhẹ và ấm, nếu sờ được giọng nói của bà chắc hẳn nó phải mượt như nhung.”
Câu 5. Nêu nhận xét của em về hình ảnh người bà trong đoạn trích trên.
Câu 6. Theo em, qua đoạn trích, nhân vật “tôi” đã thể hiện tình cảm, cảm xúc gì
với người bà của mình?
Câu 7. Hãy nêu một số việc làm cụ thể trong cuộc sống thể hiện lòng hiếu thảo của
con cháu đối với ông bà.
II. Làm văn (4.0 điểm)
Viết bài văn bày tỏ cảm nghĩ của em về một người thân yêu trong gia đình. HƯỚNG DẪN CHẤM Phần Câu Yêu cầu Điểm

Đọc hiểu 6.0
- HS xác định đúng ngôi kể: Ngôi kể thứ nhất. 0.5 1
- HS làm sai hoặc không làm. 0.0
- HS chỉ ra đúng phó từ: vừa. 0.5 2 I
- HS không làm hoặc làm sai. 0.0
- HS chỉ ra được các cử chỉ, hành động của bà khi gặp các 1.0 cháu:
Bà âu yếm gọi các cháu lại gần; bà dang tay ôm chúng tôi 3
vào lòng rồi lại đẩy chúng tôi ra xa hơn để ngắm nghía;lấy
đôi bàn tay ấm áp vuốt ve chúng tôi, cười với chúng tôi,.... 1.0
+ HS trả lời được 04 cử chỉ/hành động trở lên trở lên 0.25
+ HS trả lời được 01 cử chỉ/hành động
HS trả lời đúng yêu cầu: 1.0
- Biện pháp so sánh: Giọng bà mượt như nhung 0.5 - Tác dụng:
+ Gợi tả cụ thể, sinh động giọng nói của bà: giọng bà êm ái,
ấm áp, dịu dàng, tràn đầy yêu thương. 0.5 4
+ Tạo cách diễn đạt sinh động, hấp dẫn, gợi cảm.
+ Bộc lộ lòng yêu quý, tình cảm bà cháu quấn quýt…
(Học sinh trả lời được từ 02 ý tác dụng trở lên: 0.5 điểm.
HS nêu được 01 ý tác dụng: 0.25 điểm).
- HS không làm hoặc câu trả lời không phù hợp. 0 5
- HS nêu được nhận xét phù hợp về hình ảnh người bà 1.0
trong đoạn trích: bà rất đẹp, dịu dàng, yêu thương, quan
tâm, chiều chuộng các cháu…
(HS nêu được một biểu hiện: 0.5 điểm) 0.0


- HS không làm hoặc câu trả lời không phù hợp.
- HS trình bày suy nghĩ của cá nhân một cách phù hợp, có 1.0
thể theo gợi ý sau: Nhân vật “tôi” thể hiện niềm vui sướng,
hạnh phúc khi được ở bên bà, yêu quý, kính trọng, biết ơn 6 với bà ngoại…
(HS trả lời được từ 02 ý trở lên: 1.0 điểm; trả lời được 01 0.0 ý: 0.5 điểm)
- HS không làm hoặc câu trả lời không phù hợp.
- HS nêu được một số việc làm phù hợp. Có thể như: 1.0
+ Gần gũi, gắn bó, quan tâm, trò chuyện với ông bà…
+ Giúp đỡ, chăm sóc, yêu thương ông bà… 7
+ Trân trọng những phút giây quý giá bên ông bà,….
(HS trả lời được 02 việc làm phù hợp: 1.0 điểm; nêu được
01 việc làm phù hợp: 0,5 điểm)
- HS không làm hoặc câu trả lời không phù hợp. 0.0 Làm văn 4.0
Viết bài văn bày tỏ cảm nghĩ của em về một người thân II trong gia đình.
a. Đảm bảo cấu trúc của một bài văn: Có đủ Mở bài, Thân 0.25
bài, Kết bài. Mở bài giới thiệu được vấn đề, Thân bài triển
khai được vấn đề, Kết bài khái quát được vấn đề.
b. Xác định đúng vấn đề : cảm nghĩ về một một người thân 0.5 trong gia đình.
c. Triển khai vấn đề: Học sinh có thể triển khai bài viết theo 2.5
nhiều cách nhưng về cơ bản cần đáp ứng được những yêu cầu sau : 0.25
- Giới thiệu về đối tượng cần phát biểu cảm nghĩ, nêu cảm 2.0