Đề thi hsg Sinh học 9 Huyện Thanh Oai năm 2023 có đáp án

Đây là bản xem th , vui ử lòng mua tài li u đ ệ xem ể chi ti t ế (có l i ờ gi i ả )
PHÒNG GD&ĐT THANH OAI ĐỀ THI CH N Ọ H C Ọ SINH GI I Ỏ L P Ớ 9
Năm học….., môn Sinh h c ọ
Thời gian: 150 phút (Không kể thời gian giao đề) (Đề thi có 01 trang;
Người coi thi không giải thích gì thêm) Câu I. (3,0 đi m ể )
1. Trình bày nguyên t c ắ truy n
ề máu an toàn. Nguyên nhân và ý nghĩa c a ủ hi n ệ tư n ợ g đông máu? 2. Ru t ộ non có c u t ấ o n ạ hư thế nào đ p ể hù h p v ợ i ớ ch c ứ năng tiêu hóa và h p t ấ h t ụ h c ứ ăn? 3. T i ạ sao nói th n ậ nhân t o l ạ à đ n ơ v c ị u ứ tinh c a nh ủ ng b ữ nh nhân s ệ uy th n? ậ Câu II. (3,0 đi m ể ) 1. Khi con ngư i ờ ho t ạ đ ng m ộ nh ạ thì nh p hô h ị p t ấ hay đ i ổ nh t ư h nào? G ế i i ả thích? 2. Nêu đ c đi ặ m ể c u t ấ o ạ phù h p v ợ i ớ ch c năng ứ c a ph ủ i ổ .
3. Gan đóng vai trò gì đ i ố v i ớ tiêu hóa, h p ấ thụ th c ứ ăn? T i ạ sao ngư i ờ bị b nh ệ gan không nên ăn m đ ỡ ng v ộ t ậ ? 4. Khi nu t
ố ta có thở không? Vì sao? Gi i ả thích t i ạ sao v a ừ ăn v a ừ cư i ờ nói l i ạ bị s c? ặ Câu III. (2,0 đi m ể ) 1. Xư ng ơ có tính ch t ấ và thành ph n ầ hóa h c ọ nh ư th ế nào? Nêu thí nghi m ệ đ ể ch ng ứ minh thành ph n hóa h ầ c ọ có trong xư ng. ơ 2. Gi i
ả thích nguyên nhân có hi n t ệ ư ng “C ợ hu t ộ rút” các c ở u t ầ h bóng đá. ủ Câu IV. (4,0 đi m ể ) 1. Hãy phân bi t ệ : - Bộ nhi m ễ s c ắ th l ể ư ng b ỡ i ộ và bộ nhi m ễ s c ắ th đ ể n b ơ i ộ . - Nhi m ễ sắc th t ể hư ng ờ và nhi m ễ s c ắ th gi ể i ớ tính. 2. T i ạ sao nói gi m ả phân I m i ớ là phân bào gi m ả nhi m ễ , còn gi m ả phân II là phân bào nguyên nhi m ễ ? 3. Nêu nh ng ữ đi m ể gi ng ố và khác nhau gi a ữ tr ng
ứ và tinh trùng. So sánh quá trình t o ạ tinh trùng và tr ng ứ ở đ ng v ộ t ậ . Câu V. (3,5 đi m ể ) 1. So sánh nh ng đ ữ c ặ đi m ể c b ơ n ả c a ủ ARN v i ớ ADN v c ề u t ầ rúc và ch c ứ năng. 2. Mô t s ả ơ lư c quá ợ trình t nhân đôi ự c a ủ ADN. 3. Nêu b n ch ả t ấ , mối liên h gi ệ a gen ữ và tính tr ng ạ qua s đ ơ : ồ Gen (1 đo n
ạ ADN) → mARN → Prôtêin → tính tr ng ạ Câu VI. (1,5 đi m ể )
1. Vì sao prôtêin có tính đa d ng và đ ạ c t ặ hù? 2. Trong trư ng ờ h p ợ 1 gen quy đ nh ị m t ộ tính tr ng ạ thì gen l n ặ có thể bi u ể hi n ệ ra ki u hì ể nh khi nào? Câu VII. (3,0 đi m ể ) Cho lai 2 cây đ u ậ Hà Lan thu n ch ầ ng hoa ủ đ , h ỏ t ạ nhăn v i ớ hoa tr ng, ắ h t ạ tr n. ơ F1 thu đư c ợ toàn cây hoa đ , ỏ h t ạ tr n. ơ Cho các cây F1 giao ph n ấ v i ớ nhau, thu đư c ợ M i
ọ thắc mắc vui lòng xin liên h h
ệ otline: 084 283 45 85
Đây là bản xem th , vui ử lòng mua tài li u đ ệ xem ể chi ti t ế (có l i ờ gi i ả ) F2 898 cây hoa đ , ỏ h t ạ tr n; ơ 301 hoa đ , ỏ h t ạ nhăn; 299 hoa tr ng, ắ h t ạ tr n; ơ 102 hoa tr ng, h ắ t ạ nhăn. 1. Các c p ặ tính tr ng ạ trên đã di truy n t ề heo quy lu t ậ nào? Gi i ả thích.
2. Cho các cây F1 trên lai phân tích. Đ i ờ con sinh ra s ẽ phân li v ề ki u ể gen, ki u ể hình nh t ư hế nào? - H t ế - HƯ N
Ớ G DẪN CHẤM MÔN SINH H C Ọ Câu I. (3,0 đi m ể ) 1. (1,0 đi m ể ) Đi m ể - Nguyên t c ắ truy n m ề áu: + Lúc truy n ề máu ngư i ờ ta chú ý đ n nguyên ế t c, xem ắ ch t ấ b ng ị ng ư (0,25đ) trong hồng c u ng ầ ư i ờ cho có b ch ị t ấ gây ng ng t ư rong huy t ế tư ng c ơ a ủ ngư i ờ nh n l ậ àm cho h ng c ồ u b ầ dí ị nh l i ạ hay không, do đó c n ph ầ i ả th ử máu. (0,25đ) + Ph i ả xét nghi m ệ máu đ xem ể có b các ị lo i ạ b nh t ệ ruy n nhi ề m ễ hay không. (0,25đ) - Nguyên nhân c a ủ hi n t ệ ư ng đông m ợ áu: Do ti u c ể u b ầ v ị s ỡ gi ẽ i ả phóng m t ộ lo i
ạ enzim, enzim này cùng v i
ớ ion canxi Ca++ giúp hình thành (0,25đ) s i ợ t m ơ áu gây đông máu. - Ý nghĩa: S đông m ự áu giúp ngư i ờ b t ị hư ng t ơ ránh m t ấ nhi u m ề áu và có ý nghĩa trong ph u t ẫ hu t ậ . 2. (1,0 đi m ể ) - Ru t ộ non r t ấ dài ng ở ư i ờ trư ng t ở hành t 2,8 – 3m ừ → T ng di ổ n t ệ ích (0,25đ) b m ề t ặ rất l n ( ớ 400 – 500 m2). Ru t ộ non có c u t ấ o g ạ m ồ 4 l p ( ớ l p m ớ àng b c ọ ngoài, l p c ớ , l ơ p ớ dư i ớ niêm m c và ạ l p ni ớ êm m c) ạ . - Ru t ộ non có tuy n r ế u t ộ ti t ế ra nhi u enzi ề
m giúp cho tiêu hóa các lo i ạ (0,25đ) th c ứ ăn thành các ch t ấ đ n gi ơ n ả glucoz , axi ơ
t amin, glyxerin và axit béo đư c ợ h p t ấ h qua t ụ hành ru t ộ vào máu đ đ ể n các ế t bào. ế - L p ni ớ êm m c có các ạ n p g ế p v ấ i ớ các lông ru t ộ và lông c c ự nh l ỏ àm (0,25đ) cho diện tích b m ề t ặ bên trong r t ấ l n ( ớ g p 600 l ấ n s ầ o v i ớ di n t ệ ích m t ặ ngoài) (0,25đ) - Có h t ệ hống mao m ch m ạ áu và m ch b ạ ch ạ huy t ế dày đ c ặ phân b t ố i ớ t ng l ừ ông ru t ộ . 3. (1,0 đi m ể ) Giải thích Đi m ể - N u b ế ị suy th n ậ h s ọ ẽ có th b ể ị ch t ế sau vài ngày do b nhi ị m ễ đ c ộ (0,25đ) nh ng ch ữ ất th i ả c a chí ủ nh cơ th m ể ình. - Song h v ọ n có t ẫ h đ ể ư c ợ c u s ứ ng n ố u đ ế ư c ợ c p c ấ u k ứ p t ị h i ờ v i ớ s ự hỗ trợ c a t ủ h n ậ nhân t o. C ạ ụ th , t ể h n nhân t ậ o ạ th c ch ự t ấ là m t ộ máy (0,25đ) l c ọ máu mà ph n c ầ b ơ n quan ả tr ng c ọ a ủ nó là l p m ớ àng l c ọ đư c con ợ ngư i ờ ch t ế o m ạ ô ph ng ỏ c u t ấ rúc c a ủ vách mao m ch ạ c u t ầ h n ậ + Phía trong l p m ớ àng này là máu đ ng m ộ ch c ạ a ủ c t ơ h v ể i ớ áp l c ự cao nhờ s h ự ỗ trợ c a m ủ áy b m ơ . (0,25đ) M i
ọ thắc mắc vui lòng xin liên h h
ệ otline: 084 283 45 85
Đây là bản xem th , vui ử lòng mua tài li u đ ệ xem ể chi ti t ế (có l i ờ gi i ả )
+ Phía ngoài là dung d ch nhân t ị o ạ đư c pha ợ ch gi ế ng h ố t ệ huy t ế tư ng, ơ song không có chất th i ả . - S chênh l ự ệch nồng đ gi ộ a m ữ áu và dung d ch nhân ị t o đã gi ạ úp cho các (0,25đ) chất th i ả trong máu đư c ợ khu ch t ế án sang dung d ch ị và máu đư c l ợ c ọ s ch l ạ i ạ qua tĩnh m ch v ạ ề c t ơ h . ể Câu II. (3,0 đi m ể ) 1. (0,5 đi m ể ) Giải thích Đi m ể Khi con ngư i ờ ho t ạ đ ng m ộ nh ạ thì nh p hô h ị p t ấ ăng. Giái thích: Khi con ngư i ờ ho t ạ đ ng m ộ nh ạ c t ơ h c ể n nhi ầ u năng ề lư ng ợ → Hô h p t
ấ ế bào tăng → T bào c ế n nhi ầ u oxi ề và th i ả ra nhi u ề (0,5đ)
khí cacbonic → Nồng đ cacboni ộ
c trong máu tăng đã kích thích trung khu hô hấp hành t ở y ủ đi u ề khi n l ể àm tăng nh p hô h ị p. ấ 2. (1,0 đi m ể ) Đặc đi m ể Đi m ể - Phổi là bộ ph n quan t ậ r ng nh ọ ất c a h ủ hô h ệ p n ấ i ơ di n r ễ a sự trao đ i ổ (0,25đ) khí gi a c ữ ơ th v ể i ớ môi trư ng ờ bên ngoài.
- Bao ngoài hai lá phổi có hai l p ớ màng, l p m ớ àng ngoài dính v i ớ l ng ồ (0,25đ) ng c, ự l p t ớ rong dính v i ớ ph i ổ , gi a hai ữ l p có ớ ch t ấ d ch gi ị úp cho ph i ổ phồng lên, x p xu ẹ ống khi hít vào và th r ở a. - Đ n v ơ ị cấu t o c ạ a ủ ph i ổ là phế nang t p h ậ p t ợ hành t ng ừ c m ụ và đư c ợ (0,25đ) bao b i ở màng mao m ch dày ạ đ c t ặ o ạ đi u ki ề n cho ệ s t ự rao đ i ổ khí gi a ữ ph nang ế và máu đ n ph ế i ổ đư c d ợ dàng. ễ - Số lư ng ợ ph nang l ế n có t ớ i ớ 700 – 800 tri u ph ệ nang l ế àm tăng b m ề t ặ (0,25đ) trao đổi khí c a ủ ph i ổ . 3. (0,75 đi m ể ) Đi m ể * Vai trò c a gan ủ : (0,5đ) - Ti t ế dịch m t ậ đ gi ể úp tiêu hóa th c ứ ăn. - D t ự r các ch ữ
ất (glicogen, các vitamin: A,D,E,B12). - Kh đ ử c ộ các ch t ấ trư c ớ khi chúng đư c ợ phân ph i ố cho c t ơ h . ể - Đi u hoà n ề ồng đ pr ộ otein trong máu nh f ư ibrinogen, albumin... * Ngư i ờ b b ị nh gan khô ệ ng nên ăn m đ ỡ ng v ộ t
ậ vì khi gan bị bệnh, (0,25đ) dịch m t ậ ít. N u ế ăn m t
ỡ hì khó tiêu và làm b nh gan n ệ ng t ặ hêm. 4. (0,75 đi m ể ) Đi m ể * Khi nu t
ố thì ta không th . ở (0,5đ) Vì lúc đó kh u cái ẩ m m ề (lư i ỡ gà) cong lên đ y ậ h c ố mũi, n p ắ thanh qu n ả (ti u t ể hi t ệ ) hạ xu ng đ ố
ậy kín khí qu n nên không khí ả không ra vào đư c. ợ * Vừa ăn v a c ừ ư i ờ đùa b s ị ặc. Vì: D a ự vào c ơ ch ế c a ủ ph n ả x ạ nu t ố th c ứ ăn. Khi nu t ố v a ừ cư i ờ v a ừ nói, (0,25đ) thì n p ắ thanh không đ y ạ kín khí qu n ả => th c ứ ăn có th ể l t ọ vào đư n ờ g d n ẫ khí làm ta b ị s c ặ . Câu III. (2,0 đi m ể ) M i
ọ thắc mắc vui lòng xin liên h h
ệ otline: 084 283 45 85
Đây là bản xem th , vui ử lòng mua tài li u đ ệ xem ể chi ti t ế (có l i ờ gi i ả ) 1. (1,5 đi m ể ) * Xư ng có ơ tính ch t
ấ và thành ph n hóa h ầ c ọ nh s ư au: - Xư ng có 2 t ơ ính ch t ấ (0,25đ) + Đàn hồi + R n ch ắ c ắ - Thành ph n hóa h ầ c c ọ a ủ xư ng. ơ (0,25đ) + Ch t ấ h u c ữ ơ (ch t ấ c t ố giao) đ m ả b o ả cho xư ng có t ơ ính đàn h i ồ + Ch t ấ vô cơ ch y ủ u l ế à các mu i ố canxi lam cho xư ng có t ơ ính r n ch ắ c. ắ * Thí nghi m ệ ch ng m ứ inh thành ph n hóa h ầ c ọ c a x ủ ư ng. ơ - Lấy m t ộ xư ng ơ đùi ch t ế rư ng ở thành ngâm trong c c đ ố ng ự dung d ch ị (0,5đ)
axitclohiđric 10% sau 10 – 15 phút l y r ấ a th y ph ấ n còn l ầ i ạ c a ủ xư ng ơ rất m m ề và có th u ể ốn cong d dàng ễ à Xư ng ơ ch a ch ứ t ấ h u c ữ . ơ - Lấy m t ộ xư ng ơ đùi ch t ế rư ng ở thành khác đ t ố trên ng n ọ l a đèn c ử n ồ cho đ n ế khi xư ng không cháy n ơ a,
ữ không còn khói bay lên, bóp nh ẹ (0,5đ) phần xư ng đã ơ đốt th y x ấ ư ng v ơ ỡ v n r ụ a đó là các ch t ấ khoáng à Xư ng ơ ch a ch ứ t ấ vô cơ 2. (0,5 đi m ể )
Nguyên nhân do các cầu th bóng đá v ủ n ậ đ ng quá nhi ộ u, r ề a mồ hôi d n ẫ đ n m ế ất nư c, ớ mất mu i ố khoáng, thi u oxi ế . Các t bào c ế ho ơ t ạ đ ng ộ (0,5đ) trong đi u ki ề n t ệ hi u ế oxi s gi ẽ i ả phóng nhi u axi ề t lactic tích t t ụ rong c ơ à nh ả hư ng đ ở n s ế co và du ự ỗi c a c ủ ơ à Hiện tư ng co c ợ ơ c ng hay ứ “Chu t ộ rút” Câu IV. (4,0 đi m ể ) 1. (1,0 đi m ể ) * Đi m ể khác nhau gi a b ữ N ộ ST lư ng ỡ b i ộ và b N ộ ST đ n b ơ i ộ (0,5 đi m ể ) Bộ NST lư ng b ỡ i ộ B N ộ ST đ n b ơ i ộ Đi m ể - Ch a ứ các c p ặ NST tư ng đ ơ ng ồ - Ch ỉ ch a ứ 1 NST c a m ủ ỗi c p ặ (0,25đ) mỗi c p g ặ ồm 2 chi c, 1 có ế nguồn tư ng ơ đồng ho c ặ có ngu n g ồ c ố t ừ gốc t b
ừ ố, 1 có nguồn gốc t m ừ . ẹ bố, ho c ặ có nguồn gốc t m ừ ẹ - Ký hi u: ệ 2n - Ký hiệu: n (0,125đ - Có trong h u h ầ t ế các t bào bì ế nh - Chỉ có trong giao tử ) thư ng ờ tr gi ừ ao tử (0,125đ ) * Đi m ể khác nhau gi a N ữ ST thư ng và ờ NST gi i ớ tính (0,5 đi m ể ) NST thư ng ờ NST gi i ớ tính Đi m ể - Về số lư ng ợ : Tồn t i ạ v i ớ số c p ặ - Ch t ỉ ồn t i ạ 1 c p ặ trong t bào s ế inh (0,25đ) l n h ớ n ơ 1 trong t bào s ế inh dư ng ỡ dư ng ỡ - Về hình d ng ạ : Luôn tồn t i ạ t ng ừ - Tồn t i ạ t ng c ừ p ặ tư ng đ ơ ng X ồ X (0,125đ c p ặ tư ng đ ơ ồng ho c ặ không tư ng đ ơ ồng XY ) - Ch c ứ năng: Mang gen qui đ nh ị - Mang gen qui đ nh t ị ính tr ng gi ạ i ớ tính tr ng t ạ hư ng ờ tính (0,125đ ) M i
ọ thắc mắc vui lòng xin liên h h
ệ otline: 084 283 45 85