Giáo án Bài 18 Tin 11 Khoa học máy tính Cánh diều: Nghề quản trị cơ sở dữ liệu

CHỦ ĐỀ G: HƯỚNG NGHIỆP VỚI TIN HỌC
GIỚI THIỆU NGHỀ QUẢN TRỊ CƠ SỞ DỮ LIỆU
NGHỀ QUẢN TRỊ CƠ SỞ DỮ LIỆU
Thời gian thực hiện: 1 tiết I. MỤC TIÊU
1. Kiến thức:
- Biết được một số thông tin cơ bản về nghề quản trị CSDL: các công việc chính; yêu cầu
về kiến thức, kĩ năng; các ngành học có liên quan ở các bậc học tiếp theo; nhu cầu nhân
lực hiện tại và tương lai.
- Tự tìm kiếm và khai thác được thông tin hướng nghiệp (qua các chương trình đào tạo,
thông báo tuyển dụng nhân lực,...) về một vài ngành nghề liên quan khác trong lĩnh vục tin học.
- Giao lưu được với bạn bè qua các kênh truyền thông số để tham khảo và trao đổi ý kiến về những thông tin trên. 2. Năng lực:
- Năng lực chung:
+ Giải quyết được những nhiệm vụ học tập một cách độc lập, theo nhóm và thể hiện sự sáng tạo.
+ Góp phần phát triển năng lực giao tiếp và hợp tác qua hoạt động nhóm và trao đổi công việc với giáo viên. - Năng lực riêng:
+ HS được phát triển tư duy và khả năng giải quyết được vấn đề, năng lực giao tiếp, hợp
tác, sáng tạo, tự chủ và tự học.
3. Phẩm chất: Nghiêm túc, tập trung, tích cực chủ động.
II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU 1. Giáo viên
- Chuẩn bị Bài giảng, máy chiếu, máy chiếu vật thể. 2. Học sinh
- Sách giáo khoa, vở ghi - Kiến thức đã học
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
1. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG (MỞ ĐẦU)
- Mục tiêu: Tạo hứng thú học tập cho học sinh
- Nội dung: Hs dựa vào hiểu biết để trả lời câu hỏi
- Sản phẩm: Từ yêu cầu Hs vận dụng kiến thức để trả lời câu hỏi GV đưa ra
- Tổ chức thực hiện:


GV giới thiệu và dẫn dắt vào bài
? Em biết gì về nghề quản trị cơ sở dữ liệu? Tại sao hiện nay nghề này được nhiều bạn trẻ
yêu thích tin học ưu tiên lựa chọn?
HS: trả lời câu hỏi Trả lời:
Do thu nhập tốt và được tiếp cận nhiều công nghệ tiên tiến, mang tính sáng tạo, năng
động nên rất phù hợp với những người trẻ hiện đại.
2. HÌNH THÀNH KIẾN THỨC MỚI
Hoạt động 1: Tìm hiểu về công việc chính của nhà quản trị CSDL
- Mục Tiêu: Nắm được vài nét sơ lược về phát triển phần mềm
- Nội dung: HS quan sát SGK để tìm hiểu nội dung kiến thức theo yêu cầu của GV
- Sản phẩm: Hs hoàn thành tìm hiều kiến thức
- Tổ chức thực hiện:
SẢN PHẨM DỰ KIẾN
HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS
1. CÔNG VIỆC CHÍNH CỦA NHÀ QUẢN * Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ: TRỊ CSDL
GV: Nêu đặt câu hỏi
- Quản trị CSDL là để đảm bảo việc khai thác - Em đã nghe tới cụm từ “nhà quản trị
thông tin trong CSDL phục vụ mọi hoạt động
CSDL” chưa? Em hãy trình bày
thường ngày của tổ chức, doanh nghiệp và
những hiểu biết, suy nghĩ, cảm nhận
chuẩn bị để ứng phó tốt nhất với các sự cố có
của em về “quản trị CSDL” và em có
thể xảy ra đối với CSDL, - Người làm việc
muốn trở thành nhà quản trị CSDL
quản trị CSDL (Database Administrator) gọi hay không?
là nhà quản trị CSDL, và có các nhiệm vụ HS: Thảo luận, trả lời chính sau đây:
* Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ:
a. Đảm bảo an toàn dữ liệu và xác thực + HS: Suy nghĩ, tham khảo sgk trả lời câu quyền truy cập hỏi :
- Nhà quản trị CSDL cần kiểm soát và đảm Quản trị cơ sở dữ liệu (Database
bảo tính toàn vẹn an toàn cho dữ liệu:
Administration - DBA) là một lĩnh vực
+ Thực hiện cấp quyền và kiểm soát truy cập chuyên nghiệp trong lĩnh vực công nghệ
CSDL cho các đối tượng người dùng.
thông tin. Người làm nghề này đảm nhiệm
+ Phát triển các biện pháp bảo mật CSDL và vai trò quan trọng trong việc quản lý và
đảm bảo dữ liệu đến từ các nguồn đáng tin duy trì các cơ sở dữ liệu của một tổ chức cậy. hoặc doanh nghiệp.
 Vấn đề bảo mật dữ liệu càng cần được coi Công việc của một quản trị cơ sở dữ liệu
trọng đối với các hệ thống trực tuyến, doanh bao gồm:
nghiệp thương mại điện tử, các công ty và tổ + Đảm bảo an toàn dữ liệu và xác thực


SẢN PHẨM DỰ KIẾN
HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS
chức có lưu giữ thông tin cá nhân và tài chính quyền truy cập
của khách hàng.
+ Giám sát hiệu suất và điều chỉnh CSDL
b. Giám sát hiệu suất và điều chỉnh CSDL
+ Lập kế hoạch phát triển CSDL
- Giám sát hiệu suất CSDL, là một phần của + Sao lưu, phục hồi và khắc phục sự cố
quá trình bảo trì hệ thống do nhà quản trị + Cài đặt, bảo trì phần mềm CSDL CSDL thực hiện.
Cơ sở dữ liệu là nơi lưu trữ thông tin quan
- Nhà quản trị CSDL cần xác định nguyên trọng của một hệ thống, bao gồm dữ liệu
nhân làm giảm hiệu suất xử lí của hệ thống để về khách hàng, sản phẩm, giao dịch, thông
khắc phục như: + thay đổi các thông số thiết tin nhân viên, và nhiều loại thông tin khác. lập trong phần mềm
Vai trò của người quản trị cơ sở dữ liệu là
+ thay phần cứng có cầu hình mạnh hơn hoặc đảm bảo hệ thống cơ sở dữ liệu hoạt động
điều chỉnh các tham số CSDL như: số lượng một cách hiệu quả, an toàn và tin cậy.
dữ liệu tối đa, số lượng khoá tối đa.
+ GV: quan sát và trợ giúp các cặp.
c. Lập kế hoạch phát triển CSDL
* Bước 3: Báo cáo, thảo
- Nhà quản trị cần cập nhật định kì nhu cầu luận: + HS: Lắng nghe, ghi chú, một HS
mới về khai thác dữ liệu của CSDL để đề xuất phát biểu câu trả lời.
mở rộng, nâng cấp các khả năng đáp ứng + Các nhóm nhận xét, bổ sung cho nhau. củaCSDL.
* Bước 4: Kết luận, nhận định: GV chín
- Nhà quản trị CSDL cần thường xuyên cập h xác hóa và gọi 1 học sinh nhắc lại kiến
nhật xu thế phát triển CSDL để có những dự thức
báo tương lai về: không gian lưu trữ của
CSDL, công suất sử dụng CSDL.
 Từ đó, nhà quản trị CSDL, sẽ phải chuẩn bị
tăng khả năng xử lí khối lượng công việc khi cần.
d. Sao lưu, phục hồi và khắc phục sự cố
- Nhà quản trị CSDL cần có khả năng: + phán đoán sự cố.
+ nhanh chóng khắc phục các sự cố, khôi phục
dữ liệu để giảm thiểu thiệt hại cho tổ chức,
đưa các hoạt động với CSDLsớm trở lại bình thường.
- Nhà quản trị CSDL có trách nhiệm thực hiện
sao lưu hệ thống thường xuyên để không có
dữ liệu nào bị mất khi ngắt điện đột ngột hoặc


SẢN PHẨM DỰ KIẾN
HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS các loại thảm hoạ khác.
e. Cài đặt, bảo trì phần mềm CSDL
- Nhà quản trị CSDL cài đặt phần mềm
CSDL, thực hiện bảo trì, cập nhật và vá lỗi.
- Điều này góp phần quan trọng đảm bảo tính
toàn vẹn dữ liệu của tổ chức.
Hoạt động 2: Tìm hiểu Yêu cầu của nghề quản trị CSDL
- Mục Tiêu: Nắm được yêu cầu đối với n nghề quản trị CSDL
- Nội dung: HS quan sát SGK để tìm hiểu nội dung kiến thức theo yêu cầu của GV
- Sản phẩm: Hs hoàn thành tìm hiểu kiến thức
- Tổ chức thực hiện:
Hoạt động của giáo viên và học
Sản phẩm dự kiến sinh
2. YÊU CẦU CỦA NGHỀ QUẢN TRỊ CSDL
* Bước 1: Chuyển giao nhiệm
- Để trở thành nhà quản trị CSDL, em có thể học các vụ:
chuyên ngành về quản trị CSDL, khoa học máy tính, GV: Nêu đặt câu hỏi
hệ thống thông tin quản lí hoặc một chuyên ngành về - Em có biết yêu cầu của nghề công nghệ thông tin.
quản trị CSDL là gì không?
- Ngoài ra, tuỳ thuộc vào quy mô của tổ chức và mức HS: Thảo luận, trả lời
độ phức tạp của công việc, nhà quản trị CSDL, có thể * Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ:
cần thêm các chứng chỉ của nhà cung cấp phần mềm + HS: Suy nghĩ, tham khảo sgk trả
hệ quản trị CSDL và kinh nghiệm làm việc. lời câu hỏi
- Các kĩ năng cụ thể để quản trị CSDL thường khác + GV: quan sát và trợ giúp các
nhau tuỳ theo tổ chức, vị trí công việc và dự án. Tuy cặp.
nhiên, nhà quản trị CSDL cần có những kiến thức và * Bước 3: Báo cáo, thảo luận: kĩ năng cơ bản sau:
+ HS: Lắng nghe, ghi chú, một HS
phát biểu lại các tính chất.
+ Kiến thức vững chắc về CSDL, ngôn ngữ truy vấn + Các nhóm nhận xét, bổ sung cho
CSDL như: SQL, Oracle SQL và DB2 của IBM. nhau.
+ Kiến thức về hệ điều hành (các hệ điều hành thông * Bước 4: Kết luận, nhận định: G
dụng như: Unix, Linux, Windows), phần cứng và V chính xác hóa và gọi 1 học sinh mạng.
nhắc lại kiến thức
+ Hiểu biết về các ứng dụng liên quan đền CSDI mà mình quản trị.