Giáo án Bài 23: Ứng dụng công nghệ sinh học trong phòng, trị bệnh thuỷ sản Công nghệ 12 Cánh diều

Ngày soạn:…/…/… Ngày dạy:…/…/…
BÀI 23: ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ SINH HỌC
TRONG PHÒNG, TRỊ BỆNH THỦY SẢN I. MỤC TIÊU 1. Kiến thức
Sau bài học này, HS sẽ:
- Trình bày được ứng dụng công nghệ sinh học trong phòng, trị bệnh thủy sản. 2. Năng lực
Năng lực chung:
- Giao tiếp và hợp tác: khả năng thực hiện nhiệm vụ một cách độc lập hay theo
nhóm; Trao đổi tích cực với giáo viên và các bạn khác trong lớp.
- Tự chủ và tự học: biết lắng nghe và chia sẻ ý kiến cá nhân với bạn, nhóm và
GV. Tích cực tham gia các hoạt động trong lớp.
- Giải quyết vấn đề và sáng tạo: biết phối hợp với bạn bè khi làm việc nhóm, tư
duy logic, sáng tạo khi giải quyết vấn đề.
Năng lực riêng:
- Năng lực tìm hiểu công nghệ: Lựa chọn được các nguồn tài liệu phù hợp để tìm
hiểu về các ứng dụng công nghệ sinh học trong phòng, trị bệnh thủy sản. 3. Phẩm chất
- Chăm chỉ: HS chuẩn bị bài trước khi đến lớp, hăng say tìm tòi kiến thức bên
ngoài để mở rộng hiểu biết và thường xuyên xem lại kiến thức bài cũ.
- Trung thực: HS thật thà, ngay thẳng trong việc đánh giá và tự đánh giá; HS
mạnh dạn nói lên ý tưởng, suy nghĩ của mình.
II. THIẾT BỊ DẠY HỌC
1. Đối với giáo viên
- Giáo án, SGK, SGV, SBT Công nghệ Lâm nghiệp – Thủy sản – Cánh diều. 1
- Máy tính, máy chiếu (nếu có).
- Hình ảnh, video liên quan đến ứng dụng công nghệ sinh học trong phòng, trị bệnh thủy sản.
2. Đối với học sinh
- SGK, SBT Công nghệ Lâm nghiệp – Thủy sản – Cánh diều.
- Tìm hiểu trước thông tin phục vụ cho bài học qua SGK Công nghệ Lâm nghiệp
– Thủy sản và internet.
III. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC
A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG
a. Mục tiêu: Giúp HS gợi nhớ lại những kiến thức, kinh nghiệm đã có về ứng dụng
công nghệ sinh học trong phòng, trị bệnh, đồng thời kích thích HS mong muốn tìm hiểu bài học mới.
b. Nội dung: HS quan sát hình ảnh GV cung cấp và thực hiện yêu cầu của GV.
c. Sản phẩm: Câu trả lời của HS về ứng dụng công nghệ sinh học trong phòng và trị bệnh thủy sản.
d.Tổ chức thực hiện:
Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập
- GV nêu tình huống: Nhiều bệnh ở các loài thủy sản có tính lây lan nhanh, gây thiệt
hại nặng nề cho người nuôi nếu không phát hiện kịp thời.
Cá chết hàng loạt do bị nhiễm bệnh
- GV yêu cầu HS liên hệ thực tế, cho biết: Ở địa phương em, người nuôi thủy sản sử
dụng những biện pháp gì để phòng và kiểm soát bệnh? 2
Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập
- HS quan sát hình, thực hiện yêu cầu của GV.
- GV quan sát, hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).
Bước 3: Báo cáo kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập
- GV mời đại diện 2 – 3 HS xung phong trả lời: Người nuôi thường mua các KIT chẩn
đoán để kiểm tra sự có mặt của tác nhân gây bệnh, từ đó sử dụng các loại vaccine phòng bệnh.
- GV yêu cầu các HS khác lắng nghe, nhận xét, bổ sung ý kiến (nếu có).
Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập
- GV nhận xét, đánh giá, chuẩn kiến thức.
- GV dẫn dắt HS vào bài học: Hiện nay, công nghệ sinh học đang được ứng dụng để
chẩn đoán, phòng và trị bệnh thủy sản. Vậy, các kĩ thuật được sử dụng là gì? Làm thế
nào để thực hiện được các kĩ thuật đó? Để tìm câu trả lời, chúng ta cùng nghiên cứu
bài học ngày hôm nay – Bài 23: Ứng dụng công nghệ sinh học trong phòng, trị
bệnh thủy sản.
B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC
Hoạt động 1: Tìm hiểu ứng dụng công nghệ sinh học trong chẩn đoán bệnh thủy sản
a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS trình bày được ứng dụng của CNSH trong
chẩn đoán bệnh thủy sản.
b. Nội dung: HS làm việc nhóm, khai thác thông tin mục 1 SGK tr.127, 128, hoàn thành yêu cầu của GV.
c. Sản phẩm: Câu trả lời của HS về ứng dụng của công nghệ sinh học trong chẩn đoán bệnh thủy sản.
d. Tổ chức thực hiện:
HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS
DỰ KIẾN SẢN PHẨM
Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập
1. Tìm hiểu ứng dụng công nghệ
- GV chia lớp thành 4 nhóm (2 nhóm thực hiện sinh học trong chẩn đoán bệnh 3 chung 1 nhiệm vụ). thủy sản
- GV hướng dẫn HS thảo luận nhóm, khai thác 1.1. KIT chẩn đoán
thông tin mục 1 trong SGK và giao nhiệm vụ cụ - Nguyên lí: thể:
+ KIT chẩn đoán dựa trên nguyên lí
+ Nhóm 1, 2: Tìm hiểu về ứng dụng KIT chẩn sắc kí miễn dịch, phát hiện tác nhân đoán.
gây bệnh một cách gián tiếp thông
qua phát hiện kháng thể, kháng
nguyên hoặc dịch tiết sinh học trong mẫu bệnh phẩm.
+ Phương pháp này giúp kiểm tra sự
+ Nhóm 3, 4: Tìm hiểu về ứng dụng kĩ thuật PCR.
có mặt của tác nhân gây bệnh một
cách nhanh chóng, cho kết quả sau
10 đến 30 phút, từ đó có thể xử lí
bệnh kịp thời; quy trình thực hiện
đơn giản, không yêu cầu kĩ thuật
cao; tiện lợi, có thể sử dụng ngay tại
- GV yêu cầu các nhóm tiếp tục thảo luận, dựa vào ao, đầm nuôi, tiết kiệm thời gian
thông tin mục 1 và trả lời câu hỏi: vận chuyển mẫu.
a. Trình bày ứng dụng KIT chẩn đoán trong chẩn - Ứng dụng:
đoán bệnh thủy sản.
KIT chẩn đoán đã được phát triển
b. Nêu ưu và nhược điểm của phương pháp chẩn và ứng dụng để phát hiện một số
đoán bằng KIT và kĩ thuật PCR.
bệnh trong thuỷ sản như bệnh đốm
- GV tổ chức cho HS liên hệ thực tế, trả lời câu hỏi trắng, bệnh đầu vàng trên tôm, bệnh
Luyện tập: Dựa vào Hình 23.2, hãy tóm tắt các xuất huyết do virus trên cá hồi, bệnh
bước chẩn đoán bệnh thủy sản bằng kĩ thuật PCR.
virus Herpes trên cá koi,...
Bước 2: HS tiếp nhận nhận, thực hiện nhiệm vụ - Các bước phát hiện bệnh thuỷ sản học tập
bằng KIT chẩn đoán được thể hiện
- HS nghiên cứu mục 1, thảo luận theo nhóm để trả 4