Giáo án Bài 8: Khác biệt và gần gũi (2024) Kết nối tri thức

BÀI 8: KHÁC BIỆT VÀ GẦN GŨI
(Số tiết: 11 tiết + 5 tiết ôn tập, kiểm tra, trả bài)
TIẾT 98: GIỚI THIỆU BÀI HỌC VÀ TRI THỨC NGỮ VĂN, XEM NGƯỜI TA KÌA
I. MỤC TIÊU (Học xong bài học, học sinh sẽ đạt được) 1. Về kiến thức:
- Tri thức ngữ văn (đặc điểm của văn bản nghị luận).
- Sự khác biệt và gần gũi được thể hiện qua 3 văn bản đọc.
- Trạng ngữ, tác dụng của lựa chọn từ ngữ và cấu trúc câu đối với việc thể hiện ý nghĩa của văn bản. 2.Về năng lực:
- Nhận biết được đặc điểm nổi bật của văn bản nghị luận (ý kiến, lí lẽ, bằng chứng).
- Nhận biết và tóm tắt được nội dung chính trong một văn bản nghị luận có nhiều đoạn.
- Nhận biết được đặc điểm và chức năng của trạng ngữ, hiểu được tác dụng của
việc lựa chọn từ ngữ và cấu trúc câu trong việc biểu đạt nghĩa..
- Viết được bài văn trình bày ý kiến về một hiện tượng (vấn đề) mà em quan tâm.
- Trình bày được ý kiến (bằng hình thức nói) về một hiện tượng (vấn đề), tóm tắt
được ý kiến của người khác. 3.Về phẩm chất:
- Sống trung thực, thể hiện được những suy nghĩ riêng của bản thân, có ý thức
trách nhiệm với cộng đồng.
II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU - SGK, SGV.
- Một số video, tranh ảnh liên quan đến nội dung bài học. - Máy chiếu, máy tính


- Giấy A1 hoặc bảng phụ để HS làm việc nhóm. - Phiếu học tập
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG
a) Mục tiêu: Giúp HS
- Kết nối kiến thức từ cuộc sống vào nội dung bài học.
- Khám phá tri thức Ngữ văn. b) Nội dung:
GV yêu cầu HS quan sát video, trả lời câu hỏi của GV.
HS quan sát, lắng nghe video “TÔN TRỌNG SỰ KHÁC BIỆT- GIỐNG NHAU,
KHÁC NHAU” suy nghĩ cá nhân và trả lời.
c) Sản phẩm:HS nêu/trình bày được
- Nội dung của video: nói về sự giống nhau và khác nhau.
- Cảm xúc của cá nhân (định hướng mở)
d) Tổ chức thực hiện:
B1: Chuyển giao nhiệm vụ (GV)
-Chiếu video, yêu cầu HS quan sát, lắng nghe &đặt câu hỏi:
? Cho biết nội dung của video? Video gợi cho em suy nghĩ gì?
? Em hiểu thế nào là văn nghị luận, lí lẽ trong văn nghị luận, bằng chứng trong văn nghị luận?
B2: Thực hiện nhiệm vụ
1. HS quan sát video và suy nghĩ cá nhân.
GV hướng dẫn HS quan sát video.
2. HS đọc phần tri thức Ngữ văn
3. HS làm việc cá nhân 2’, nhóm 5’
+ 2 phút đầu, HS ghi kết quả làm việc ra phiếu cá nhân.


+ 5 phút tiếp theo, HS làm việc nhóm, thảo luận và ghi kết quả vào ô giữa của
phiếu học tập, dán phiếu cá nhân ở vị trí có tên mình.
GV theo dõi, hỗ trợ HS trong hoạt động nhóm.
B3: Báo cáo thảo luận GV:
- Yêu cầu đại diện của một vài nhóm lên trình bày sản phẩm.
- Hướng dẫn HS báo cáo (nếu các em còn gặp khó khăn). HS:
-Trả lời câu hỏi của GV.
- Báo cáo sản phẩm nhóm, theo dõi, nhận xét, bổ sung cho nhóm bạn (nếu cần).
B4: Kết luận, nhận định (GV)
- Nhận xét (hoạt động nhóm của HS và sản phẩm), chốt kiến thức, chuyển dẫn vào hoạt động đọc
- Viết tên chủ đề, nêu mục tiêu chung của chủ đề và chuyển dẫn tri thức ngữ văn.
B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC
Hoạt động 1: Tìm hiểu giới thiệu bài học và Khám phá tri thức ngữ văn
a. Mục tiêu: Nắm được nội dung của bài học, khái niệm và một số yếu tố của văn bản nghị luận.
b. Nội dung: HS sử dụng SGK, chắt lọc kiến thức để tiến hành trả lời câu hỏi.
c. Sản phẩm học tập: HS tiếp thu kiến thức thông qua sự hướng dẫn của GV, câu trả lời của HS.
d. Tổ chức thực hiện:
HOẠT ĐỘNG CỦA GV – HS
DỰ KIẾN SẢN PHẨM
Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ
1. Văn bản nghị luận: Là loại văn bản
- GV dẫn dắt: Trước khi đi vào từng chủ yếu dùng để thuyết phục người
VB cụ thể, chúng ta cùng đi vào phần đọc (người nghe) về một vấn đề. Tri thức ngữ văn.
2. Các yếu tố cơ bản trong văn nghị

- HS lắng nghe;
luận: Để văn bản thực sự có sức
- GV yêu cầu HS đọc phần tri thức ngữ thuyết phuc, người viết (người nói) cần
văn trong SGK và trả lời câu hỏi:
sử dụng lí lẽ và bằng chứng. Lí lẽ là
+ Thế nào là văn bản nghị luận?
những lời diễn giải có lí mà người viết
+ Liệt kê các yêu tố cơ bản trong văn (người nói) đưa ra để khẳng định ý bản nghị luận?
kiến của mình. Bằng chứng là những
+ Khái niệm trạng ngữ ?
ví dụ được lấy từ thực tế đời sống hoặc
+ Tác dụng của việc lựa chọn từ ngữ từ các nguồn khác để chứng minh cho
và cấu trúc câu đối với việc thể hiện lí lẽ.
nghĩa của văn bản là gì?
3. Trạng ngữ: Là thành phần phụ của
- HS tiếp nhận nhiệm vụ.
câu, có thể được đặt ở đầu câu, giữa
Bước 2: HS trao đổi thảo luận, thực câu hoặc cuối câu, nhưng phổ biến là ở hiện nhiệm vụ
đầu câu. Trạng ngữ được dùng để nêu
- HS thực hiện nhiệm vụ;
thông tin về thời gian, địa điểm, mục - Dự kiến sản phẩm:
đích, cách thức,... của sự việc được nói
Bước 3: Báo cáo kết quả và thảo đến trong câu. Ngoài ra, trạng ngữ còn luận
có chức năng liên kết câu trong đoạn. - HS trả lời câu hỏi;
4. Tác dụng của lựa chọn từ ngữ và
- GV gọi HS khác nhận xét, bổ sung cấu trúc câu đối với việc thể hiện câu trả lời của bạn.
nghĩa của văn bản: Để thể hiện một
Bước 4: Đánh giá kết quả thảo luận
ý, có thể dùng từ ngữ khác nhau,
- GV nhận xét, đánh giá, bổ sung, chốt những kiểu cấu trúc câu khác nhau.
lại kiến thức  Ghi lên bảng.
Khi tạo lập văn bản, người viết thường
xuyên phải lựa chọn từ ngữ hoặc cấu
trúc câu phù hợp để biểu đạt chính xác,
hiệu quả nhất điều muốn nói.
C. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP