Giáo án Bài 9 Địa lí 9 Cánh diều (2024): Vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ

Ngày soạn:…/…/… Ngày dạy:…/…/…
CHƯƠNG 3: SỰ PHÂN HOÁ LÃNH THỔ
BÀI 9: VÙNG TRUNG DU VÀ MIỀN NÚI BẮC BỘ I. MỤC TIÊU 1. Kiến thức
Sau bài học này, HS sẽ: -
Xác định được trên bản đồ vị trí địa lí và phạm vi lãnh thổ của vùng. -
Trình bày được đặc điểm phân hoá thiên nhiên giữa Đông Bắc và Tây Bắc. -
Trình bày được các thế mạnh để phát triển công nghiệp, lâm – nông – thuỷ sản, du lịch. -
Nhận xét được đặc điểm nổi bật về thành phần dân tộc, phân bố dân cư và chất
lượng cuộc sống dân cư (sử dụng bản đồ và bảng số liệu). -
Trình bày được sự phát triển và phân bố một trong các ngành kinh tế của vùng
(sử dụng bản đồ và bảng số liệu). -
Vẽ được sơ đồ tư duy thể hiện các thế mạnh về tự nhiên để phát triển kinh tế -
xã hội của vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ. 2. Năng lực
Năng lực chung:
- Giao tiếp và hợp tác: khả năng thực hiện nhiệm vụ một cách độc lập hay theo
nhóm; Trao đổi tích cực với giáo viên và các bạn khác trong lớp.
- Tự chủ và tự học: biết lắng nghe và chia sẻ ý kiến cá nhân với bạn, nhóm và
GV. Tích cực tham gia các hoạt động trong lớp.
- Giải quyết vấn đề và sáng tạo: biết phối hợp với bạn bè khi làm việc nhóm, tư
duy logic, sáng tạo khi giải quyết vấn đề.
Năng lực riêng: -
Năng lực tìm hiểu địa lí: khai thác và sử dụng Bảng 9.1, 9.2, 9.3, 9.4, ; Hình
9.1, 9.2 – SGK trang 136 - 143 để xác định vị trí địa lí và phạm vi lãnh thổ, đặc
điểm phân hoá thiên nhiên giữa Đông Bắc và Tây Bắc và nhận xét các đặc
điểm nổi bật về dân cư và kinh tế ở vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ. -
Năng lực nhận thức và tư duy địa lí: Phân tích được một trong các nhân tố
chính ảnh hưởng tới sự phân bố dân cư, phát triển kinh tế; trình bày được sự
phát triển và phân bố nông nghiệp, lâm nghiệp, thủy sản. -
Vận dụng kiến thức, kĩ năng đã học: Vận dụng kiến thức địa lí đã học để xác
định và giải thích được bản đồ, bảng số liệu để xác định vị trí địa lí và phạm vi
lãnh thổ; đặc điểm thiên nhiên, phân bố dân cư và các ngành kinh tế ở vùng
Trung du và miền núi Bắc Bộ. 3. Phẩm chất -
Có ý thức tìm hiểu và sẵn sàng tham gia các hoạt động học tập.
II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU
1. Đối với giáo viên
- SGK, SGV, SBT Lịch sử và Địa lí 9 – Cánh diều (phần Địa lí).
- Bảng số liệu, thông tin, tư liệu do GV sưu tầm về nội dung bài học Vùng Trung
du và miền núi Bắc Bộ. - Phiếu học tập.
2. Đối với học sinh
- SGK, SBT Lịch sử và Địa lí 9 – Cánh diều (phần Địa lí).
- Sưu tầm trên sách, báo, internet thông tin, tư liệu về nội dung bài học Vùng
Trung du và miền núi Bắc Bộ.
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG a. Mục tiêu:
- Cung cấp thông tin, tạo kết nối giữa kiến thức của HS với nội dung bài học.
- Tạo hứng thú, kích thích tò mò của HS.
b. Nội dung: GV tổ chức cho HS quan sát video giới thiệu về vùng Trung du và miền
núi Bắc Bộ. HS quan sát video và nêu cảm nhận.
c. Sản phẩm: HS nêu cảm nhận về vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ thông qua
video và chuẩn kiến thức của GV.
d. Tổ chức thực hiện:
Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập
- GV trình chiếu video tư liệu về thiên nhiên và con người vùng Trung du và miền núi
Bắc Bộ và giới thiệu cho HS https://www.youtube.com/watch?v=ho7gvARxX7g.
- GV yêu cầu HS nêu cảm nhận của mình về thiên nhiên và con người vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ.
Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập
- HS quan sát video và nêu cảm nhận của mình về thiên nhiên và con người vùng
Trung du và miền núi Bắc Bộ.
- Các HS còn lại lắng nghe và bổ sung cho bạn.
Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận
- GV mời HS xung phong nêu cảm nhận của mình về thiên nhiên và con người vùng
Trung du và miền núi Bắc Bộ.
- Nếu trả lời sai, GV tiếp tục mời HS còn lại đưa ra thêm các cảm nhận khác.
Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập
- GV nhận xét, đánh giá, và tuyên dương HS có chia sẻ bổ ích.
- GV dẫn dắt HS vào bài học: Vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ nổi tiếng với những
rừng cọ, đồi chè, những đỉnh đồi lượn sóng theo thung lũng và cánh đồng ngát xanh
men theo các dòng sông đỏ nặng phù sa. Trung du và miền núi Bắc Bộ có nhiều thế
mạnh để phát triển kinh tế - xã hội. Thiên nhiên có sự phân hoá giữa Đông Bắc và
Tây Bắc, thành phần dân tộc đa dạng, chất lượng cuộc sống được cải thiện... Vậy
những đặc điểm đó được biểu hiện như thế nào? Các ngành kinh tế phát triển và
phân bố ra sao? Chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu trong bài học ngày hôm nay – Bài 9:
Vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ.
B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC
Hoạt động 1: Vị trí địa lý và phạm vi lãnh thổ
a. Mục tiêu: Xác định được trên bản đồ vị trí địa lý và phạm vi lãnh thổ của vùng.
b. Nội dung: GV yêu cầu HS cả lớp làm việc cá nhân, khai thác Hình 9.1, mục I SGK
tr.136 với kiến thức tìm hiểu của học sinh trả lời câu hỏi: Xác định trên bản đồ vị trí
địa lí và phạm vi lãnh thổ của vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ.
c. Sản phẩm: Câu trả lời của HS về vị trí địa lí và phạm vi lãnh thổ.
d. Tổ chức thực hiện:
HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS
DỰ KIẾN SẢN PHẨM
Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập
I. Vị trí địa lý và phạm
- GV cho HS xem video và dẫn dắt: Trung du và miền núi vi lãnh thổ
Bắc Bộ - được biết đến với sự hòa quyện giữa thiên nhiên - Diện tích: 95 nghìn
hùng vĩ cùng nền văn hóa đậm đà bản sắc dân tộc. Những km2, chiếm 28,7 % diện
dãy núi non vươn chạm mây, những cánh rừng xanh bát ngạt tích cả nước (2021)
và những thửa ruộng bậc thang rợp bóng mây. - Vùng gồm 14 tỉnh:
https://www.youtube.com/watch?v=FaSv8kaya-o Lạng Sơn, Cao Bằng,
- GV yêu cầu HS làm việc cá nhân, khai thác hình 9.1 thông Hà Giang, Lào Cai, Lai
tin mục 1 SGK tr.136 và trả lời câu hỏi: Xác định phạm vi Châu, Điện Biên, Sơn
lãnh thổ của vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ. La, Bắc Giang, Thái Nguyên, Bắc Kạn, Tuyên Quang, Phú Thọ, Yên Bái, Hòa Bình. - Tiếp giáp với Đồng bằng sông Hồng, Bắc