Giáo án Bài mở đầu Ngữ Văn 12 Cánh diều

Ngày soạn:…/…/… Ngày dạy:…/…/… BÀI MỞ ĐẦU
TIẾT……: NỘI DUNG VÀ CẤU TRÚC SÁCH
I. MỤC TIÊU BÀI HỌC
1. Về mức độ/ yêu cầu cần đạt
- HS hiểu được những nội dung chính của sách Ngữ văn 12.
- Biết được cấu trúc của sách và các bài học trong sách. 2. Về năng lực
a. Năng lực chung
- Năng lực tự chủ và tự học, năng lực giao tiếp hợp tác, năng lực giải quyết vấn đề sáng tạo.
b. Năng lực đặc thù
- Học sinh nắm được các yêu cầu về đọc các kiểu văn bản sẽ được học trong sách Ngữ văn 12.
- Học sinh được trang bị những kiến thức cơ bản về Tiếng Việt và cách sử dụng
Tiếng Việt trong giao tiếp.
- Học sinh được rèn luyện kĩ năng viết, nói và nghe về một vấn đề nào đó trong xã
hội cũng như trong văn học. 3. Về phẩm chất
- Giúp HS hứng thú với môn học Ngữ văn và có trách nhiệm với việc học tập của bản thân.
II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU
1. Chuẩn bị của giáo viên
- Giáo án, tài liệu tham khảo, kế hoạch bài dạy - Phiếu học tập
- Bảng giao nhiệm vụ cho HS hoạt động trên lớp
- Bảng giao nhiệm vụ học tập cho HS ở nhà
2. Chuẩn bị của học sinh
- SGK Ngữ văn 11, soạn bài theo hệ thống câu hỏi hướng dẫn học bài, vở ghi.
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG
a. Mục tiêu: Tạo tâm thế, tạo hứng thú cho HS, thu hút HS sẵn sàng thực hiện
nhiệm vụ học tập của mình. HS khắc sâu kiến thức nội dung bài học.
b. Nội dung: GV đặt cho HS trả lời những câu hỏi mang tính gợi mở vấn đề.
c. Sản phẩm: Nhận thức và thái độ học tập của HS.
d. Tổ chức thực hiện:
- GV tổ chức cho HS chơi trò chơi: Ai nhanh hơn?: Em hãy kể tên những văn bản
đã được học và thể loại tương ứng với tác phẩm đó trong chương trình học lớp 11.
- HS trả lời, GV chốt lại kiến thức.
- GV dẫn dắt vào bài học mới: Bài học hôm nay chúng ta cùng nhau tìm hiểu về bài Mở đầu.
B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC
Hoạt động 1: Tìm hiểu nội dung và cách học sách Ngữ văn 12
a. Mục tiêu: HS có cái nhìn bao quát chung về nội dung cuốn sách qua tìm hiểu về
hình thức, bố cục và các nội dung lớn trong sách. Để từ đó học sinh biết phương pháp học môn Ngữ Văn.
b. Nội dung: Làm việc cá nhân, nghiên cứu sách giáo khoa, thảo luận nhóm để
hoàn thành phiếu học tập.
c. Sản phẩm: Câu trả lời của HS, phiếu học tập đã có phương án trả lời.
d. Tổ chức thực hiện:
HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS
DỰ KIẾN SẢN PHẨM NV1: I. HỌC ĐỌC
Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ
1. ĐỌC HIỂU VĂN BẢN TRUYỆN
- GV yêu cầu HS thảo luận theo nhóm Sách Ngữ văn 12 tập trung hướng dẫn 4:
cách đọc văn bản truyện thông qua một
Có những thể loại văn học nào được số tác phẩm tiêu biểu:
hướng dẫn đọc hiểu ở sách Ngữ văn - Truyện truyền kì có văn bản Chuyện 12?
chức phán sự đền Tản Viên (Tản Viên
- HS tiếp nhận nhiệm vụ.
từ phán sự lục) trích từ Truyền kì mạn
Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ
lục của Nguyễn Dữ.
- Các nhóm thảo luận, hoàn thành - Truyện ngắn hiện đại có các văn bản nhanh sản phẩm PHT.
Muối của rừng (Nguyễn Huy Thiệp),
Bước 3: Trao đổi thảo luận, báo cáo Chiếc thuyền ngoài xa (Nguyễn Minh sản phẩm
Châu), Hai cõi U Minh (Sơn Nam).
- GV yêu cầu HS nộp sản phẩm.
- Tiểu thuyết hiện đại có các văn bản Bước 4: Nhận xét
trích Số đỏ của Vũ Trọng Phụng, Nỗi
- GV nhận xét sản phẩm, chốt kiến buồn chiến tranh của Bảo Ninh, Chiến thức.
tranh và hoà bình của Lép Tôn-xtôi
(Lev Tolstoy), Ông già và biển cả của Ơ-nít Hê-minh-uê (Ernest Hemingway).
- Lưu ý : Các em cần nhận biết và phân
tích được đặc điểm của một số thể loại
như truyện truyền kì, truyện ngắn và tiểu thuyết hiện đại
2. ĐỌC HIỂU VĂN BẢN THƠ
Các văn bản thơ được học tập trung vào các thể loại sau:
- Thơ lục bát có văn bản Việt Bắc (Tố Hữu).
- Thơ tự do có các văn bản Đàn ghi ta
của Lor-ca (Thanh Thảo), Bài thơ của
một người yêu nước mình (Trần Vàng
Sao), Thời gian (Văn Cao), Tháng Tư (Nguyễn Linh Khiếu).
- Thơ bảy chữ có các văn bản Tây Tiến
(Quang Dũng), Mưa xuân (Nguyễn
Bính) và thơ thất ngôn bát cú Đường
luật có bài Lưu biệt khi xuất dương
(Xuất dương lưu biệt – Phan Bội Châu).
- Lưu ý : các em cần chú ý cách đọc
thơ trữ tình hiện đại có các yếu tố biểu
tượng, tượng trưng, siêu thực,...
3. ĐỌC HIỂU VĂN BẢN KÍ
Tác phẩm kí được học ở sách Ngữ văn 12 gồm:
- Nhật kí có văn bản trích Nhật kí
Đặng Thuỳ Trâm (Đặng Thuỳ Trâm) và
Một lít nước mắt của Ki-tô A-ya (Kito Aya).
- Phóng sự có văn bản Khúc tráng ca nhà giàn (Xuân Ba).
- Hồi kí có văn bản Quyết định khó
khăn nhất trích tác phẩm Điện Biên
Phủ điểm hẹn lịch sử của Võ Nguyên