Giáo án Cái giá trị làm người Ngữ Văn 12 Chân trời sáng tạo

Ngày soạn:…/…/… Ngày dạy:…/…/…
TIẾT…… : Đọc mở rộng theo thể loại
CÁI GIÁ TRỊ LÀM NGƯỜI
(Trích phóng sự Cơm thầy cơm cô – Vũ Trọng Phụng) I. MỤC TIÊU 1. Năng lực chung
Phát triển năng lực tự chủ và tự học, năng lực giải quyết vấn đề và sáng
tạo thông qua hoạt động đọc; năng lực hợp tác thông qua các hoạt động làm việc nhóm…
2. Năng lực đặc thù
- Nhận biết và phân tích được một số yếu tố của phóng sự, nhật kí như:
tính phi hư cấu và một số thủ pháp nghệ thuật (miêu tả, trần thuật); sự kết
hợp chi tiết, sự kiện hiện thực với trải nghiệm, thái độ và đánh giá của người viết;…
- Phân tích và đánh giá được hủ đề, tư tưởng, thông điệp mà văn bản
muốn gửi đến người đọc thông qua hình thức nghệ thuật của văn bản;
phân tích sự phù hợp giữa chủ đềm tư tưởng và cảm hứng chủ đạo trong văn bản.
- Vận dụng được kinh nghiệm đọc, trải nghiệm về cuộc sống và kiến thức
văn học để đánh giá, phê bình văn học, thể hiện được cảm xúc, suy nghĩ của cá nhân. 3. Về phẩm chất
Trung thực, tôn trọng sự thật
II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU
1. Chuẩn bị của giáo viên
- Giáo án, tài liệu tham khảo, kế hoạch bài dạy
- Phiếu học tập, trả lời câu hỏi
- Bảng giao nhiệm vụ cho HS hoạt động trên lớp
- Bảng giao nhiệm vụ học tập cho HS ở nhà
2. Chuẩn bị của học sinh
- SGK, SBT Ngữ văn 12, soạn bài theo hệ thống câu hỏi hướng dẫn học bài, vở ghi.
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG
a. Mục tiêu: Tạo hứng thú cho HS, thu hút HS sẵn sàng thực hiện nhiệm vụ học tập của mình.
b. Nội dung: GV cho HS xem video và phát biểu cảm nhận.
c. Sản phẩm: Câu trả lời của HS.
d. Tổ chức thực hiện:
Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập - GV yêu cầu
Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập
- HS liên hệ thực tế, dựa vào hiểu biết của bản thân cùng trả lời câu hỏi.
- GV quan sát, hỗ trợ HS thực hiện (nếu cần thiết).
Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận
- GV mời đại diện 1-2 HS trả lời câu hỏi.
- GV yêu cầu các HS khác lắng nghe, có thể phản biện nếu thấy không đúng.
Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập
- GV nhận xét, đánh giá, chốt kiến thức:
- GV dẫn dắt vào bài học mới: Ngày hôm nay chúng ta sẽ cùng tìm hiểu
một văn bản đọc mở rộng theo thể loại – văn bản “Cái giá trị làm người”
(trích phóng sự “Cơm thầy cơm cô” – Vũ Trọng Phụng)
B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC a. Mục tiêu:
HS nhận biết được đặc điểm của thể loại tác phẩm, xác định được bố cục,
phân tích được giá trị nội dung và nghệ thuật của bài Cái giá trị làm người.
b. Nội dung: GV tổ chức thực hiện phân tích các nội dung của bài học.
c. Sản phẩm: Kết quả đọc, câu trả lời của HS
d. Tổ chức thực hiện:
Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập - GV giao nhiệm vụ:
+ Đọc văn bản Cái giá trị làm người
+ Hoàn thành câu hỏi 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7
Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập
HS hoạt động theo nhóm trả lời câu hỏi
Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận
HS báo cáo kết quả hoạt động Câu 1:
Những đặc điểm của phóng sự được thể hiện qua văn bản:
- Phản ánh lại sự kiện những người lao động thất nghiệp đi kiếm việc làm
bằng cách tụ tập ra những chợ "bán người", chỉ mong có được một "thầy
kí", "cô đầm" nào đây rước về làm việc vặt.
- Có sử dụng biện pháp nghiệp vụ báo chí như phỏng vấn, đối thoại… để
đảm bảo tính xác thực của tư liệu. Câu 2:
- Những người lao động thất nghiệp đi kiếm việc làm bằng cách tụ tập ra
những chợ "bán người", chỉ mong có được một "thầy kí", "cô đầm" nào
đây rước về làm việc vặt.
→ Hiện trạng thất nghiệp thời bấy giờ
- Những người đàn bà đi ở vú
→ Gia đình nghèo, mẹ phải bỏ con ở nhà để lấy sữa mình nuôi con người ta
- Mụ “đưa người" toàn quyền quyết định về cái giá của những người lao
động đủ mọi lứa tuổi
→ Sự bi thương của xã hội Câu 3:
- Mật độ sử dụng lời thoại:
+ Tác phẩm “Cái giá trị làm người” sử dụng lời thoại một cách hợp lý và
không quá dày đặc. Lời thoại xuất hiện ở các khung cảnh quan trọng, khi
cần thiết để thể hiện tâm tư, tình cảm và quan điểm của nhân vật.
+ Mật độ lời thoại không làm tác phẩm trở nên nặng nề, mà giúp tạo ra sự
cân đối giữa miêu tả và trò chuyện.
- Tác dụng của lời thoại:
+ Phát triển nhân vật: Lời thoại giúp làm nổi bật tính cách, suy nghĩ và
cảm xúc của các nhân vật. Chúng cho phép độc giả hiểu rõ hơn về họ qua
cách họ nói và tương tác với nhau.
+ Tạo tương tác và gần gũi: Lời thoại làm cho câu chuyện trở nên sống
động hơn, gần gũi với độc giả. Chúng tạo ra sự tương tác giữa các nhân
vật và độc giả, khiến câu chuyện trở nên thú vị và hấp dẫn hơn.
+ Phản ánh ngôn ngữ đời thường: Lời thoại thường sử dụng ngôn ngữ đời
thường, góp phần làm tăng tính chân thực của phóng sự. Điều này giúp
tác phẩm trở nên thân thiết và dễ tiếp cận hơn. Câu 4:
- Trần thuật và miêu tả:
+ Trong bài viết, tác giả sử dụng trần thuật để kể câu chuyện và miêu tả
các tình huống, nhân vật, và cảnh vật.
+ Ví dụ: “Ông Hòa đứng trước cửa nhà, ánh mặt trời chiếu qua hàng cây
xanh tạo nên bóng râm dịu dàng.”
- Trần thuật và bình luận:
+ Tác giả sử dụng trần thuật để kể câu chuyện và bình luận về các tình
huống, sự kiện, và nhân vật.