Giáo án Cảm hoài Ngữ Văn 12 Kết nối tri thức

TIẾT…… : CẢM HOÀI
(Nỗi lòng – Đặng Dung) I. MỤC TIÊU
1. Về mức độ/ yêu cầu cần đạt
- Hiểu được tâm trạng bi tráng của người anh hùng được thể hiện trong bài thơ.
- Cảm nhận được những hình ảnh có sức diễn tả mạnh mẽ, tình cảm khát vọng của tác giả. 2. Về năng lực a. Năng lực chung
- Hình thành năng lực làm việc nhóm, năng lực gợi mở,…
- Phát triển khả năng tự chủ, tự học qua việc đọc và hoàn thiện phiếu học tập ở nhà.
- Giải quyết vấn đề và tư duy sáng tạo trong việc chủ động tạo lập văn bản.
b. Năng lực đặc thù
- Năng lực cảm thụ phân tích văn bản văn học.
- Năng lực thu thập thông tin liên quan đến tác giả Đặng Dung và văn bản Cảm hoài.
- Năng lực nhận biết, phân tích một số yếu tố nghệ thuật của văn học trung đại. 3. Về phẩm chất
- Sống có đạo đức khát vọng.
- Chăm chỉ, tự giác học tập, tìm tòi và sáng tạo.
II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU
1. Chuẩn bị của giáo viên
- Giáo án, tài liệu tham khảo, kế hoạch bài dạy
- Phiếu học tập, trả lời câu hỏi
- Bảng giao nhiệm vụ cho HS hoạt động trên lớp
- Bảng giao nhiệm vụ học tập cho HS ở nhà
2. Chuẩn bị của học sinh
- SGK, SBT Ngữ văn 12, soạn bài theo hệ thống câu hỏi hướng dẫn học bài, vở ghi.
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG
a. Mục đích: HS biết được các nội dung cơ bản của bài học cần đạt được, tạo tâm
thế cho học sinh đi vào tìm hiểu bài mới.
b. Nội dung: HS dựa vào hiểu biết để trả lời câu hỏi.
c. Sản phẩm: HS vận dụng kiến thức để trả lời câu hỏi GV đưa ra.
d. Tổ chức thực hiện:
Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ
- GV đặt câu hỏi gợi mở: Trong lịch sử và trong cuộc sống đời thường, có những
thất bại khiến cho người đời không chỉ cảm thấy buồn thương, tiếc nuối mà còn nể
phục, kính trọng. Em có suy nghĩ gì về điều đó?
Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập
HS lắng nghe yêu cầu của GV
Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận
GV mời một số HS trả lời câu hỏi
Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập GV nhận xét, kết luận:
Bên cạnh những người anh hùng lập được nhiều chiến công hiển hách còn có biết
bao con người mà cuộc đời, sự nghiệp phải chấp nhận thất bại. Từ sự thật chua
chát đó, có nhiều người đã làm thơ bầy tỏ lòng mình, bày tỏ tâm trạng của người
anh hùng chiến bại. "Nỗi lòng" dịch từ "Cảm hoài" của Đặng Dung là bài thơ như thế.
B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC
Hoạt động 1: Đọc – hiểu văn bản
I. TRẢI NGHIỆM CÙNG VĂN BẢN
a. Mục tiêu: Giúp HS chuẩn bị các điều kiện cần thiết để đọc hiểu văn bản,
hướng dẫn đọc và rèn luyện các chiến thuật đọc.
b. Nội dung: HS sử dụng SGK, chắt lọc kiến thức để tiến hành trả lời câu hỏi liên quan đến .
c. Sản phẩm: HS tiếp thu kiến thức và câu trả lời của HS
d. Tổ chức thực hiện:
HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS
DỰ KIẾN SẢN PHẨM NV1: 1. Tác giả
Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ
- Đặng Dung (? – 1414) quê ở Thiên
- Yêu cầu HS: Trình bày ngắn gọn Lộc nay là Can Lộc tỉnh Hà Tĩnh, con
thông tin về tác giả Đặng Dung. tướng quân Đặng Tất.
- HS tiếp nhận nhiệm vụ.
- Dưới triều nhà Hồ, ông giúp cha cai
Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ
quản đất Thuận Hóa nay là tỉnh Quảng
- Từ phần chuẩn bị ở nhà, HS thảo luận Trị.
theo nhóm đôi, bổ sung những chi tiết - Quân Minh xâm lược, nhà Hồ sụp đổ. còn thiếu.
Hai cha con ông tham gia cuộc khởi - GV quan sát, hỗ trợ HS.
nghĩa của Trần Ngỗi. Vì nghe lời gièm
Bước 3: Trao đổi, thảo luận báo cáo
pha, Trần Ngỗi giết Đặng Tất và - GV gọi 2 HS phát biểu
Nguyễn Cảnh Chân. Ông bỏ Trần
Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện
Ngỗi, cùng con Nguyễn Cảnh Chân là
- GV nhận xét và đưa ra kết luận.
Nguyễn Cảnh Dị tôn Trần Quý Khoáng
làm minh chủ. Ông từng giao chiến với
quân Minh hàng trăm trận không nhụt
chí. Năm 1414 ông bị giặc Minh bắt
đưa về Trung Quốc. Dọc đường ông
nhảy xuống sông tự tử. NV2: 2. Văn bản
Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ
- Cảm hoài là tác phẩm duy nhất còn - Yêu cầu HS:
lại của Đặng Dung, được đời sau ca
+ Nêu một số thông tin chính về văn tụng là “Phi hào kiệt chi sĩ bất năng”. bản.
- Thể thơ thất ngôn bát cú mô phỏng
+ Bài thơ sáng tác theo thể thơ nào? thể thơ Đường.
Xác định bố cục bài thơ và nội dung - Bài thơ có bố cục 2 phần:
từng phần? Xác định chủ đề bài thơ?
+ Bốn câu trên: Bi kịch của nhà thơ và
- HS tiếp nhận nhiệm vụ.
nỗi lòng của vị tướng già trước thời
Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ cuộc.
- Từ phần chuẩn bị ở nhà, HS thảo luận + Bốn câu dưới: Tâm trạng bi tráng và
theo nhóm đôi, bổ sung những chi tiết ý chí quật cường. còn thiếu.
- Bài thơ giãi bày nỗi lòng trước hoàn - GV quan sát, hỗ trợ HS.
cảnh và thời cuộc. Đồng thời thể hiện
Bước 3: Trao đổi, thảo luận báo cáo
tâm trạng bi tráng và ý chí quật cường - GV gọi 2 HS phát biểu
Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện
- GV nhận xét và đưa ra kết luận.
II. SUY NGẪM VÀ PHẢN HỒI
a. Mục tiêu: Nắm được nội dung, nghệ thuật của bài thơ..
b. Nội dung: HS sử dụng SGK, chắt lọc kiến thức để tiến hành trả lời câu hỏi.
c. Sản phẩm: HS tiếp thu kiến thức và câu trả lời của HS.
d. Tổ chức thực hiện:
HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS
SẢN PHẨM CẦN ĐẠT
* NV1: Tìm hiểu 4 câu thơ đầu
1. Bốn câu thơ đầu
Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ - Bốn câu thơ đầu là nỗi lòng của nhà học tập
thơ trước hoàn cảnh và thời cuộc