Giáo án Quần thể sinh vật Sinh học 9

Đây là bản xem th , vu ử i lòng mua tài li u ệ đ xe ể m chi ti t (c ế ó l i ờ gi i ả )
Chương II: hệ sinh thái. Tiêt 49 Quần thể sinh v t. ậ
I. Mục tiêu: Sau khi h c ọ xong bài này hs đ t ạ đư c các ợ m c t ụ iêu sau: 1. Ki n ế th c ứ - Giúp hs hi u đ ể ược khái ni m ệ qu n t ầ h . ể - Bi t ế cách nh n bi ậ t ế qu n t ầ h SV ể và l y ví ấ d m ụ inh h a. ọ - HS chỉ ra đư c ợ các đ c ặ tr ng ư cơ b n ả c a ủ qu n ầ thể từ đó th y ấ đư c ợ ý nghĩa th c ự ti n ễ c a nó. ủ - Th y ấ đư c ợ nh ả hư ng ở c a ủ môi trư ng ờ t i ớ số lư ng ợ cá thể trong qu n ầ th , s ể t ự hích nghi c a qu ủ n t ầ h đ ể i ố v i ớ sự thay đ i ổ này. 2. Kĩ năng:
- Rèn cho hs kĩ năng khái quát hóa, v n ậ d ng ụ lí thuy t ế vào th c ự ti n, ễ phát huy t duy l ư ogic. 3. Thái độ: - Giáo d c cho ụ hs ý th c nghi ứ ên c u ứ tìm tòi và b o ả v t ệ hiên nhiên. II. Phư ng ơ ti n, chu ệ n b ẩ : ị + GV: -Tranh hình qu n t ầ h t ể h c v ự t ậ , đ ng v ộ t ậ + HS: - Nghiên c u s ứ gk III. Ti n t ế rình lên l p ớ :
1.ổn định tổ ch c ứ 9A 9B 9C 9D 2. Ki m ể tra bài cũ: ? Ch n đáp án đúng t ọ rong câu sau: Em hãy cho bi t ế quan h nào d ệ ư i ớ đây là quan h n ệ a kí ử sinh: a. Địa y b. Giun sán s ng ố trong ru t ộ ngư i ờ c. Tầm g i ử trên cây sung d. Dây t h ơ ồng (Đ/a: c) ? T i ạ sao tầm g i ử trên cây sung l i ạ là quan h n ệ a kí ử sinh? - Vì : T m ầ g i ử dùng r ễ c a ủ nó đ ể hút nư c ớ và mu i ố khoáng c a ủ cây sung, sau đó nh l ờ á c a ủ nó tổng h p ợ thành ch t ấ h u c ữ nuôi ơ nó. 3. Bài m i ớ : * Đ t ặ v n đ ấ ề: ? Các SV hỗ tr nhau ợ khi nào? ( Các SV cùng loài s ng ố g n ầ nhau t o ạ nên nhóm cá th . ể Trong nhóm cá thể có mối quan hệ hỗ tr đ ợ ể đư c b ợ o ả v t ệ ốt và ki m ế đư c ợ nhi u t ề h c ăn) ứ V y ậ nh ng
ữ cá thể cùng loài cùng s ng ố trong m t ộ đi u ề ki n ệ s ng ố và có quan hệ v i ớ nhau đư c g ợ i
ọ là gì? ==> Chúng ta nghiên c u bài ứ hôm nay. M i ọ thắc m c
ắ vui lòng xin vui lòng: 084 283 45 85
Đây là bản xem th , vu ử i lòng mua tài li u ệ đ xe ể m chi ti t (c ế ó l i ờ gi i ả ) Hoạt đ ng ộ c a t ủ h y và t ầ rò N i ộ dung ki n ế thức Hoạt đ ng 1 ộ I. Thế nào là m t ộ qu n ầ
- GV cho hs quan sát tranh đàn bò, đàn ki n, b ế i ụ th s ể inh vật. tre, r ng d ừ a ừ  chúng được g i ọ là quần th . ể - GV y/c hs hoàn thành b ng ả 47.1sgk(T139) ư - GV đánh giá k t ế qu c ả a
ủ hs & thông báo đáp án đúng + Không ph i ả qu n t ầ hể SV: 1,3,4 + Là qu n t ầ h S ể V: 2,5. - GV y/c hs k t ể hêm 1 s qu ố n t ầ h khác ể mà em - Quần thể sinh v t ậ là t p ậ bi t
ế  GV cho hs phát bi u khái ể ni m ệ qu n t ầ h . ể h p ợ nh ng ữ cá thể cùng - GV nh n xét ậ
và giúp hs hoàn ch nh khái ỉ ni m ệ . loài, sinh s ng ố trong 1 GV đ a ư VD khác trên b ng ph ả : ụ kho ng ả không gian nh t ấ ? Trong nh ng t ữ p ậ h p S ợ V dư i ớ đây t p h ậ p ợ nào định, ở 1 th i ờ đi m ể nh t ấ là quần th ? ể định, có khả năng giao
a. Các con voi sống trong vư n bách ờ thú phối v i ớ nhau để sinh b. Các cá th t ể ôm sú s ng t ố rong đ m ầ . s n. ả c. M t
ộ bầy Voi sống trong r ng r ừ m ậ Châu Phi - Ví d : ụ R ng ừ c , ọ đ i ồ chè, d. Các cá th cá( ể trôi, mè, chép) s ng t ố rong hồ đàn chim én… e. Các cá thể chim s ng t ố rong r ng. ừ Đáp án: + a,d,e không ph i ả qu n t ầ h vì ể : Không có m i ố quan hệ v m ề t ặ sinh s n( ả a) và thu c nhi ộ u l ề oài khác nhau( d,e) + b & c là qu n t ầ h SV ể vì: Cùng loài cùng s ng t ố rong m t ộ n i ơ và có mối quan h v ệ ề m t ặ sinh s n. ả GV mở r ng: ộ 1 lồng gà, 1 ch u cá ậ chép có ph i ả là quần th không? ể T i ạ sao - Không ph i ả nó m i ớ ch có ỉ bi u ể hi n bên ệ ngoài II. Những đ c ặ tr ng ư cơ c a ủ quần th ( ể cùng loài, cùng s ng m ố t ộ n i ơ ) bản c a qu ủ n t ầ h . ể GV thông báo:Đ nh ể n ậ bi t ế 1 qu n t ầ hể c n có ầ 1. T l ỉ gi ệ i ớ tính. dấu hi u bên ngoài ệ và dấu hi u bên t ệ rong( quan - Tỉ lệ gi i ớ tính là tỉ lệ hệ sinh s n) ả gi a ữ số lư ng ợ cá thể - Hoạt đ ng 2 ộ đ c và cái ự . - GV gi i ớ thi u 3 đ ệ c ặ tr ng ư c b ơ n ả c a qt ủ h : ể T ỉ lệ gi i ớ tính, TP nhóm tu i ổ , M t ậ đ qt ộ hể - GV y/c hs ng/c u t
ứ hông tin sgk  trả l i ờ : ? Tỉ lệ gi i
ớ tính là gì? tỉ lệ này nh ả hư ng ở t i ớ M i ọ thắc m c
ắ vui lòng xin vui lòng: 084 283 45 85
Đây là bản xem th , vu ử i lòng mua tài li u ệ đ xe ể m chi ti t (c ế ó l i ờ gi i ả ) quần th nt ể n? Cho ví d ? ụ ? Ngư i ờ ta xác đ nh ị gi i ớ tính ở nh ng ữ giai đo n ạ nào? - Tỉ lệ gi i ớ tính thay đ i ổ - ở 3 giai đo n: ạ Gđ tr ng ứ m i ớ thụ tinh; gđ theo l a ứ tu i ổ và ph ụ thu c ộ tr ng m ứ i ớ n ho ở c ặ con non; gđ trư ng t ở hành. vào tỉ lệ t vong. ử - GV đ a ư ra các d n ẫ ch ng ứ v ề t ỉl ệ gi i ớ tính ở - Tỉ lệ gi i ớ tính đ m ả con ngư i
ờ : Gđ bào thai: 114 nam: 100 n ; ữ gđ b o hi ả ệu quả sinh s n. ả l t ọ lòng: 105 nam: 100 n ; ữ gđ 10 tu i ổ : 101 nam:100 n . ữ ? Tỉ lệ gi i ớ tính ph t ụ hu c vào ộ nh ng y ữ u t ế ố nào? ? ? Trong chăn nuôi ngư i ờ ta áp d ng ụ đi u ề này ntn. (hs: Tùy t ng ừ loài mà đi u ề ch nh ỉ tỉ lệ đ c ự cái cho phù h p) ợ - GV m r ở ông:( nh SG ư V)
- Đa số các loài tỉ lệ đ c: ự cái là 1:1. Tuy nhiên trong th c ự tế cũng có m t ộ số oài tỉ lệ đ c ự > cái ho c ặ ngư c ợ l i ạ . VD: ở gà số lư ng ợ con tr ng ố thư ng ờ ít h n ơ số 2. Thành ph n ầ nhóm lư ng ợ con mái r t ấ nhi u. ề Ho c ặ ở dê dê cái nhi u ề tu i ổ . h n ơ dê đ c. ự - B ng 47.2 s ả gk T 140 * Tỉ lệ đ c ự cái phụ thu c ộ vào cách tham gia sinh s nc ả a ủ các cá thể trong qu n ầ thể VD như ki u ể ‘’1v - ợ 1 ch ng’ ồ ’( Chim cánh c t ụ ; chim y n) ế hay ki u
ể ‘’ đa phu- đa thê’’ ( như ong; dê...) ==>C u ấ trúc gi i ớ tính là đ c ặ đi m ể thích nghi c a ủ loài đ m ả b o ả cho sự sinh s n ả đ t ạ hi u ệ quả cao nhất==>đư c ợ ng d ứ ng ụ trong SX - Nghiên c u ứ thành ph n ầ GV nêu v n ấ đ :
ề So sánh tỉ lệ sinh, số lư ng ợ cá nhóm tu i ổ cho ta th y ấ sự th c ể a ủ qu n t ầ h hì ể nh 47 sgk( T141) phát tri n ể c a ủ qu n ầ thể - HS: Hình A: T l ỉ s ệ inh cao, SL cá th t ể ăng trong tư ng ơ lai. Hình B: T l ỉ s ệ inh TB, SL cá th ể n đ ổ nh ị 3. M t ậ độ quần th ể Hình C: T l ỉ s ệ inh th p, SL ấ cá th gi ể m ả - M t ậ độ là số lư ng ợ - GV y/c hs nh n ậ xét ph n t ầ r l ả i ờ c a b ủ n. ạ hay kh i ố lư ng ợ SV có - GV h i ỏ : ? Trong qu n ầ thể có nh ng ữ nhóm tu i ổ trong 1 đ n ơ vị di n ệ tích nào. nhóm tu i
ổ có ý nghĩa gì.(hs: 3 nhóm tu i ổ , liên hay th t ể ích. quan đ n ế số lư ng
ợ cá thể  sự tồn t i ạ c a ủ qu n ầ - VD: M t ậ độ mu i ỗ : 10 th . ể con/ 1m2 * GV m r ở ông: Có 2 khái ni m ệ tu i ổ : M t ậ đ r ộ au c i ả : 40 + Tuổi th i
ờ gian: tính theo năm , tháng.... cây/ 1m2 M i ọ thắc m c
ắ vui lòng xin vui lòng: 084 283 45 85