Giáo án Sức sống của sử thi Ngữ văn 10 Kết nối tri thức

TIẾT…. VĂN BẢN ĐỌC
ĐĂM SĂN ĐI BẮT NỮ THẦN MẶT TRỜI
(Trích Đăm Săn, Sử thi Ê-đê) I. MỤC TIÊU 1. Về kiến thức
- Học sinh nhận biết và phân tích được một số yếu tố của sử thi: không gian, thời gian,
cốt truyện, nhân vật, lời người kể chuyện và lời nhân vật.
- Học sinh nhận xét nội dung bao quát của văn bản, biết phân tích các chi tiết tiêu biểu trong văn bản.
- Học sinh nêu ý nghĩa hay tác động của tác phẩm văn học đối với quan niệm, cách nhìn,
cách nghĩ và tình cảm của người đọc. 2. Về năng lực
- Học sinh vận dụng năng lực cảm thụ văn học để đọc hiểu văn bản theo thể loại.
- Học sinh vận dụng năng lực ngôn ngữ để viết kết nối đọc.
3. Về phẩm chất: Học sinh biết trân trọng những giá trị tinh thần to lớn được thể hiện trong sử thi.
II. THIẾT BỊ DẠY HỌC, HỌC LIỆU
1. Học liệu: Sách giáo khoa, sách giáo viên, phiếu học tập
2. Thiết bị: Máy chiếu, bảng, dụng cụ khác nếu cần.
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
TỔ CHỨC THỰC HIỆN SẢN PHẨM
1. HOẠT ĐỘNG 1: KHỞI ĐỘNG – TẠO TÂM THẾ
a. Mục tiêu hoạt động: Tạo tâm thế thoải mái và gợi dẫn cho học sinh về nội dung bài học
b. Nội dung thực hiện:
❖ GV cho HS thực hiện các nhiệm vụ tìm hiểu về văn hóa của người Ê-đê
Bước 1. Giao nhiệm vụ học tập
GV gợi ý các nhiệm vụ cho HS:


Giáo viên giao nhiệm vụ vào buổi - NHÓM 1. Làm poster giới thiệu trang học trước:
phục của người Ê-đê: Sưu tầm ảnh chụp,
- NHÓM 1. Làm poster giới thiệu video,… về một bộ trang phục của người Ê-
trang phục của người Ê-đê.
đê, tìm hiểu về chất liệu, cách làm, các họa
- NHÓM 2. Thuyết trình về ẩm thực tiết, sự biến đổi trong trang phục của người của người Ê-đê.
Ê-đê từ truyền thống đến hiện đại, ý nghĩa
- NHÓM 3. Làm mô hình nhà ở của văn hóa, triết lí, quan niệm ẩn sau các trang người Ê-đê. phục đó.
Bước 2. Thực hiện nhiệm vụ
- NHÓM 2.Thuyết trình về ẩm thực của
Học sinh theo dõi và trả lời câu hỏi: người Ê-đê: Giới thiệu một món ăn truyền
Vì sao cần tìm hiểu các thông tin về thống của người Ê-đê, các nguyên liệu, cách
văn hóa của người Ê-đê trước khi chế biến, hương vị, ý nghĩa văn hóa của món
đọc sử thi Đăm Săn? ăn.
Bước 3. Báo cáo, thảo luận
- NHÓM 3. Làm mô hình nhà ở của người Học sinh chia sẻ
Ê-đê: Tìm hiểu về chất liệu, cách xây dựng,
Bước 4. Kết luận, nhận định
cách bài trí không gian, ý nghĩa văn hóa của
Giáo viên chốt ý và dẫn dắt vào bài ngôi nhà, sau đó sử dụng các vật liệu quen học.
thuộc như bìa các-tông, gỗ để sáng tạo mô
hình một ngôi nhà của người Ê-đê.
2. HOẠT ĐỘNG 2: HÌNH THÀNH KIẾN THỨC MỚI
a. Mục tiêu hoạt động:
❖ Nhận biết và phân tích được một số yếu tố của sử thi: không gian, thời gian,
cốt truyện, nhân vật, lời người kể chuyện và lời nhân vật:
- Vẻ đẹp phẩm chất của người anh hùng Đăm Săn thông qua các sự kiện, chi tiết tiêu biểu.
- Nghệ thuật kể chuyện của sử thi Ê-đê qua đoạn trích: ngôi kể, lời kể, lời miêu tả, đối thoại.
- Ý nghĩa của hình tượng nữ thần mặt trời trong sử thi Đăm Săn.


❖ Học sinh nhận xét nội dung bao quát của văn bản, biết phân tích các chi tiết
tiêu biểu trong văn bản.
❖ Học sinh nêu ý nghĩa hay tác động của tác phẩm văn học đối với quan niệm,
cách nhìn, cách nghĩ và tình cảm của người đọc.
b. Nội dung thực hiện:
❖ Học sinhthực hiện phiếu học tập tìm hiểu về nhân vật Đăm Săn.
❖ Học sinh thảo luận, thuyết trình theo yêu cầu.
Bước 1. Giao nhiệm vụ học tập
1. Vẻ đẹp phẩm chất của người anh hùng
Giáo viên phát phiếu học tập Đăm Săn
HS đọc thông tin, tìm hiểu và hoàn - Một số sự kiện chính trong đoạn trích:
thành phiếu tìm hiểu chung về nhân (1) Đăm Săn rủ Đăm Par Kvây đi bắt Nữ vật Đăm Săn. thần Mặt Trời.
Bước 2. Thực hiện nhiệm vụ
(2) Đăm Par Kvây khuyên Đăm Săn không
Học sinh thảo luận và hoàn thành nên đi vì đường đi nguy hiểm, Đăm Săn có phiếu
thể chết trong Rừng Sáp Đen. Thời gian: 10 phút
(3) Đăm Săn vẫn quyết tâm đến nhà của Nữ Chia sẻ: 3 phút Thần Mặt Trời.
Phản biện và trao đổi: 2 phút
(4) Đăm Săn gặp Nữ thần Mặt Trời, ngỏ ý
Bước 3. Báo cáo, thảo luận muốn lấy nàng làm vợ.
Học sinh chia sẻ bài làm và báo cáo (5) Nữ thần Mặt Trời từ chối và khuyên Đăm phần tìm hiểu Săn trở về.
Bước 4. Kết luận, nhận định
(6) Đăm Săn trở về và chết trong Rừng Sáp
Giáo viên chốt những kiến thức cơ Đen. bản
Phẩm chất của Đăm Săn: Những sự kiện
trong đoạn trích thể hiện khát vọng mãnh
liệt, lòng quyết tâm chinh phục Nữ Thần
Mặt Trời, sự mạnh mẽ, dũng cảm của Đăm Săn.


- Ý nghĩa chi tiết cái chết của Đăm Săn trong Rừng Sáp Đen:
+ Cái chết của Đăm Săn càng tô đậm phẩm
chất dũng cảm, ý chí tự do, quyết tâm mãnh
liệt và ý thức về danh dự của người anh
hùng, dù có chết cũng không từ bỏ lí tưởng của mình.
+ Cái chết là một thách thức mới và cũng là
thách thức cao nhất cho ý chí tự do và lòng
can đảm của Đăm Săn. Mô tả cái chết của
Đăm Săn là nhằm nhấn mạnh sự tái sinh của
Đăm Săn trong hình tượng Đăm Săn cháu,
người sẽ tiếp nối hành trình của chàng trong
phần tiếp theo của sử thi.
+ Cái chết của Đăm Săn thể hiện bi kịch của
người anh hùng cộng đồng trong hành trình chinh phục của họ.
Bước 1. Giao nhiệm vụ học tập
2. Nghệ thuật kể chuyện của sử thi Ê-đê
Giáo viên chia nhóm để HS thuyết qua đoạn trích (ngôi kể, lời kể, lời miêu trình: tả, đối thoại)
- Nhóm 1.Nghệ thuật kể chuyện Yếu tố Đặc điểm Tác dụng trong sử thi.
Người kể - Ngôi thứ - Câu
-Nhóm 2.Hình tượng nữ thần Mặt chuyện ba chuyện trở
Trời trong sử thi Đăm Săn. - Kể từ điểm nên khách
-Nhóm 3.Đặc trưng phong tục, tập nhìn bên quan, chân
quán người Ê-đê trong sử thi Đăm ngoài, là thực. Săn. người kể
- Thời gian: 20 phút. chuyện hòa