Giáo án Thực hành tiếng Việt trang 49 Ngữ Văn 12 Chân trời sáng tạo

Ngày soạn:…/…/… Ngày dạy:…/…/…
TIẾT…… : THỰC HÀNH TIẾNG VIỆT TRANG 49 I. MỤC TIÊU
1. Về mức độ/ yêu cầu cần đạt
- Nhận biết được các lỗi câu mơ hồ.
- Phân tích được lỗi câu mơ hồ, cách sửa và vận dụng được vào quá trình giao tiếp. 2. Về năng lực a. Năng lực chung
- Hình thành năng lực làm việc nhóm, năng lực gợi mở,…
- Phát triển khả năng tự chủ, tự học qua việc đọc và hoàn thiện phiếu học tập ở nhà.
- Giải quyết vấn đề và tư duy sáng tạo trong việc chủ động tạo lập văn bản.
b. Năng lực đặc thù
- Năng lực nhận biết được lỗi câu mơ hồ, cách sửa và vận dụng được vào quá trình giao tiếp.
- Phát triển năng lực ngôn ngữ. 3. Về phẩm chất
- Giáo dục học sinh có ý thức sử dụng tiếng Việt và giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt.
- Có ý thức vận dụng kiến thức, kĩ năng học được ở nhà trường, trong sách báo và
từ các nguồn tin cậy khác vào học tập và đời sống hằng ngày.
II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU
1. Chuẩn bị của giáo viên
- Giáo án, tài liệu tham khảo, kế hoạch bài dạy
- Phiếu học tập, trả lời câu hỏi
- Bảng giao nhiệm vụ cho HS hoạt động trên lớp
- Bảng giao nhiệm vụ học tập cho HS ở nhà
2. Chuẩn bị của học sinh
- SGK, SBT Ngữ văn 12, soạn bài theo hệ thống câu hỏi hướng dẫn học bài, vở ghi.
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG
a. Mục tiêu: Tạo tâm thế, tạo hứng thú cho HS, thu hút HS sẵn sàng thực hiện
nhiệm vụ học tập của mình. HS khắc sâu kiến thức nội dung bài học.
b. Nội dung: GV đặt cho HS trả lời những câu hỏi mang tính gợi mở vấn đề.
c. Sản phẩm: Nhận thức và thái độ học tập của HS.
d. Tổ chức thực hiện:
Bước 1: Giao nhiệm vụ - GV giao nhiệm vụ:
HS có nhận xét gì về ví dụ sau: Chả ngon lắm.
Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập
- HS thực hiện nhiệm vụ.
Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận
- GV mời một số HS trả lời câu hỏi.
Ở ví dụ trên, hiện tượng đồng âm (chả - một món ăn và chả - chẳng/ không) khiến cho câu không rõ nghĩa.
Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập
- GV đưa ra kết luận.  Dẫn dắt vào bài
B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC MỚI
Hoạt động 1: Khám phá
a. Mục tiêu: HS tìm hiểu, tiếp thu kiến thức về lỗi câu mơ hồ và cách sửa.
b. Nội dung: HS vận dụng kiến thức trong SGK để thực hiện nhiệm vụ.
c. Sản phẩm: HS nắm rõ kiến thức bài học.
d. Tổ chức thực hiện
HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS
DỰ KIẾN SẢN PHẨM
Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ
Câu mơ hồ là loại câu không rõ ràng về
- GV yêu cầu HS đọc thẻ nội dung nghĩa. Dưới đây là một số loại câu mơ
trong SGK và đặt câu hỏi: hồ thường gặp.
+ Nêu các lỗi câu mơ hồ và cách sửa. + Mơ hồ từ vựng
- HS tiếp nhận nhiệm vụ.
Ví dụ: Chả ngon lắm.
Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ
Phân tích lỗi: Ở ví dụ trên, hiện tượng
- HS thực hiện nhiệm vụ.
đồng âm (chả, - “một món ăn” và chả, -
Bước 3: Báo cáo kết quả
“chẳng/ không”) khiến câu mơ hồ về
- GV mời một số HS trình bày kết quả nghĩa.
trước lớp, yêu cầu cả lớp lắng nghe, Cách sửa: Thêm/ thay thế từ ngữ để nhận xét.
câu rõ nghĩa. Ví dụ: (1) Món chả ngon
Bước 4: Nhận xét, đánh giá
lắm. (2) (Món này) không ngon lắm.
- GV nhận xét, đánh giá, chốt kiến + Mơ hồ cấu trúc thức.
Ví dụ: Đó là những nhận xét về bài
viết của ông ấy.
Phân tích lỗi: Cụm danh từ “những
nhận xét về bài viết của ông ấy” có sự
nhập nhằng về cấu trúc: có thể coi cụm
từ “của ông ấy” là một thành phần phụ
bổ nghĩa cho “bài viết” (những nhận
xét của người khác về bài viết của ông
ấy), cũng có thể hiểu cụm từ này bổ
nghĩa cho “những nhận xét” (những
nhận xét của ông ấy về bài
viết). Điều này tạo nên sự mơ hồ về nghĩa cho cả câu.
Cách sửa: Thêm từ ngữ, điều chỉnh trật
tự từ ngữ cho phù hợp. Ví dụ: Đó là những
nhận xét của ông ấy về bài viết. + Mơ hồ logic
Ví dụ: Ba người mua ba cái áo.
Phân tích lỗi: Ở đây, không rõ cả ba
người mua tổng cộng ba cái áo hay mỗi người mua ba cái áo.
Cách sửa: Thêm từ ngữ để câu rõ
nghĩa. Ví dụ: Cả ba người mua tổng
cộng ba cái áo hoặc Có ba người, mỗi
người mua ba cái áo.
Lưu ý: Trong thực tế, có những câu có
thể mắc nhiều kiểu lỗi mơ hồ.
Hoạt động 2: Thực hành
a. Mục tiêu: HS vận dụng kiến thức về lỗi câu mơ hồ và cách sửa để làm các bài tập trong SGK.
b. Nội dung: HS vận dụng kiến thức trong SGK để thực hiện nhiệm vụ.
c. Sản phẩm: Bài làm của HS.
d. Tổ chức thực hiện
HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS
SẢN PHẨM CẦN ĐẠT
Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ
- GV giao nhiệm vụ: Yêu cầu HS thực
hiện các bài tập trong SGK.