Giáo án Tích trò sân khấu dân gian Ngữ văn 10 Kết nối tri thức

TIẾT ….. VĂN BẢN ĐỌC HUYỆN ĐƯỜNG
(Trích tuồng Nghêu, Sò, Ốc, Hến) I. MỤC TIÊU 1. Về kiến thức
- Học sinh vận dụng tri thức ngữ văn để:
+ Tóm tắt lại sự việc trong đoạn trích
+ Liệt kê những lời thoại cho thấy sự tương đồng về bản chất, thủ đoạn giữa các nhân vật
ở huyện đường, từ tri huyện đến đề lại là lính lệ
+ Phân tích sự hô ứng nhịp nhàng trong lời thoại giữa hai nhân vật tri huyện và đề lại
+ Đánh giá thái độ và cách nhìn nhận của người dân xưa đối với chốn “cửa quan”
+ Nhận xét lời tự giới thiệu (qua hình thức nói lối) của nhân vật tri huyện với lời tự giới
thiệu thường gặp trong đời sống.
- Học sinh nêu được các lưu ý về diễn xuất của diễn viên khi dựng lại cảnh Huyện đường 2. Về năng lực
- Học sinh vận dụng năng lực cảm thụ văn học để đọc hiểu văn bản theo thể loại.
- Học sinh vận dụng năng lực ngôn ngữ để viết kết nối đọc.
3. Về phẩm chất: Học sinh cảm nhận được ý vị hài hước, châm biếm của cảnh huyện đường
II. THIẾT BỊ DẠY HỌC, HỌC LIỆU
1. Học liệu: Sách giáo khoa, sách giáo viên, phiếu học tập
2. Thiết bị: Máy chiếu, bảng, dụng cụ khác nếu cần.
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC


TỔ CHỨC THỰC HIỆN SẢN PHẨM
1. HOẠT ĐỘNG 1: KHỞI ĐỘNG – TẠO TÂM THẾ
a. Mục tiêu hoạt động: Tạo tâm thế thoải mái và gợi dẫn cho học sinh về nội dung bài học
b. Nội dung thực hiện:
❖ GV đặt câu hỏi: Theo con điểm khác biệt cơ bản nhất giữa chèo và tuồng là gì?
Bước 1. Giao nhiệm vụ học tập
GV gợi ý đáp án Giáo viên đặt câu hỏi
Tuồng – xuất phát từ sinh hoạt ca vũ của
Bước 2. Thực hiện nhiệm vụ người Việt
Học sinh suy nghĩ và trả lời
Chèo – xuất phát từ cách tích truyện kể
Bước 3. Báo cáo, thảo luận Học sinh chia sẻ
Bước 4. Kết luận, nhận định
Giáo viên chốt ý và dẫn dắt vào bài học.


2. HOẠT ĐỘNG 2: HÌNH THÀNH KIẾN THỨC MỚI
a. Mục tiêu hoạt động:
❖ Học sinh vận dụng tri thức ngữ văn để:
- Tóm tắt lại sự việc trong đoạn trích
- Liệt kê những lời thoại cho thấy sự tương đồng về bản chất, thủ đoạn giữa các
nhân vật ở huyện đường, từ tri huyện đến đề lại là lính lệ
- Phân tích sự hô ứng nhịp nhàng trong lời thoại giữa hai nhân vật tri huyện và đề lại
- Đánh giá thái độ và cách nhìn nhận của người dân xưa đối với chốn “cửa quan”
- Nhận xét lời tự giới thiệu (qua hình thức nói lối) của nhân vật tri huyện với lời
tự giới thiệu thường gặp trong đời sống.
b. Nội dung thực hiện:
❖ Học sinh thực hiện phiếu học tập tìm hiểu về nhân vật Đăm Săn.
❖ Học sinh thảo luận, thuyết trình theo yêu cầu.


Bước 1. Giao nhiệm vụ học tập
Học sinh hoàn thiện phiếu học tập
Giáo viên phát phiếu học tập
GV chốt những kiến thức cơ bản
Bước 2. Thực hiện nhiệm vụ
1. Bố cục và các sự việc trong đoạn trích
HS chia nhóm 4 – 6 HS thảo luận và a. Bố cục hoàn thành phiếu.
+ Phần 1: Tri huyện xưng danh (từ “Quyền
Sau đó, các nhóm đổi phiếu cho trọng” đến “chuyên cần”).
nhau và hoàn thiện vào phiếu đánh + Phần 2: Tri huyện và đề lại tính kế bóp nặn giá chung
người thưa kiện (tiếp đó đến “Lệ đâu?”). Thời gian: 10 phút
+ Phần 3: Lính lệ bắt đầu thực thi kế hoạch Chia sẻ: 3 phút
của “quan” (đoạn còn lại).
Làm phiếu đánh giá và trao đổi: 3 b. Tóm tắt các sự việc chính phút
- Tri huyện bước ra đầu tiên, tự xưng tên
Bước 3. Báo cáo, thảo luận
tuổi, chức vụ và kinh nghiệm của mình
Học sinh chia sẻ bài làm và báo cáo - Đề lại theo hầu phía sau, hỏi thăm và thưa phần bài làm
với tri huyện về vụ án của Thị Hến
Bước 4. Kết luận, nhận định
- Sau một hồi bàn bạc, tri huyện và đề lại đưa
Giáo viên chốt những kiến thức cơ ra phương án xử tù, phạt đòn và phạt tiền đối bản
với Ốc, Nghêu và lí trưởng còn Sò và Hến thì đợi xem xét
- Lính lệ ra gọi cả bên nguyên, bên bị, nhân chứng vào hầu
2. Liệt kê những lời thoại cho thấy sự
tương đồng về bản chất, thủ đoạn giữa
các nhân vật ở huyện đường, từ tri huyện
đến đề lại là lính lệ
- Những lời thoại chính của tri huyện cần
được kể đến: “Sự lí thường phân ẩu/ Được
thua tự đồng tiền”; “Tôi thì tôi nghĩ cứ để đu