Giáo án Tri thức ngữ văn trang 29 Ngữ Văn 12 Chân trời sáng tạo

BÀI 2. NHỮNG Ô CỬA NHÌN RA CUỘC SỐNG
(TRUYỆN HIỆN THỰC VÀ LÃNG MẠN)
TIẾT…… : GIỚI THIỆU TRI THỨC NGỮ VĂN VÀ NỘI DUNG BÀI HỌC I. MỤC TIÊU
1. Về mức độ/ yêu cầu cần đạt
- Nhận biết được một số đặc điểm cơ bản của phong cách cổ điển, hiện thực và
lãng mạn qua các tác phẩm văn học tiêu biểu đã học.
- Phân tích được các chi tiết tiêu biểu, sự kiện, ngôi kể, điểm nhìn, nhân vật và mối
quan hệ của chúng trong tính chỉnh thể của truyện; đánh giá được vai trò của
những chi tiết quan trọng trong việc thể hiện nội dung văn bản.
- Phân tích và đánh giá được giá trị nhận thức, giáo dục và thẩm mĩ của tác phẩm;
phát hiện được các giá trị văn hóa, triết lí nhân sinh từ văn bản.
- Nhận biết được lỗi câu mơ hồ và đề xuất được cách sửa phù hợp.
- Viết được văn bản nghị luận về một vấn đề có liên quan đến tuổi trẻ.
- Biết thuyết trình về một vấn đề liên quan đến cơ hội và thách thức đối với đất
nước; nắm bắt được nội dung và quan điểm của bài thuyết trình; nhận xét, đánh giá
được nội dung và cách thức thuyết trình. 2. Về năng lực a. Năng lực chung
Hình thành năng lực làm việc nhóm, năng lực gợi mở,…
b. Năng lực đặc thù
- Năng lực cảm thụ phân tích văn bản văn học.
- Năng lực ngôn ngữ: nhận biết được lỗi câu mơ hồ, đề xuất được cách sửa phù
hợp và vận dụng vào sử dụng tiếng Việt của bản thân.
- Năng lực tạo lập văn bản: viết được văn bản nghị luận về một vấn đề có liên quan đến tuổi trẻ.
- Năng lực nói và nghe: biết thuyết trình về một vấn đề liên quan đến cơ hội và
thách thức đối với đất nước. 3. Về phẩm chất
Cảm thông với những nỗi bất hạnh; trân trọng khát vọng, ước mơ đẹp đẽ của con người.
II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU
1. Chuẩn bị của giáo viên
- Giáo án, tài liệu tham khảo, kế hoạch bài dạy
- Phiếu học tập, trả lời câu hỏi
- Bảng giao nhiệm vụ cho HS hoạt động trên lớp
- Bảng giao nhiệm vụ học tập cho HS ở nhà
2. Chuẩn bị của học sinh
- SGK, SBT Ngữ văn 12, soạn bài theo hệ thống câu hỏi hướng dẫn học bài, vở ghi.
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS
DỰ KIẾN SẢN PHẨM
- GV hướng dẫn HS tìm hiểu về phong 1. Phong cách lãng mạn: Xem lại
cách lãng mạn và phong cách hiện phần Tri thức Ngữ văn ở Bài 1 thực.
2. Phong cách hiện thực là phong - HS trả lời
cách nghệ thuật chú trọng việc khắc
họa chính xác, tỉ mỉ những bức tranh
chân thực về cuộc sống, môi trường, xã
hội với cảm hứng phê phán, bóc trần và
phủ nhận thực tại. Đề tài gắn với cuộc
sống hằng ngày, nhân vật thường điển
hình cho một hoàn cảnh, một tính cách,
một số phận trong xã hội.
Ở Việt Nam, phong cách hiện thực
cũng phát triển thành một trào lưu lớn
song song với trào lưu lãng mạn vào
khoảng những năm 1930 – 1945 với
các tác giả Ngô Tất Tố, Nguyễn Công
Hoan, Vũ Trọng Phụng, Nam Cao,…
Trào lưu này gắn với những bức tranh
xã hội chân thực về đời sống khốn
cùng của nông dân, thị dân nghèo và
tiểu tư sản trí thức, với cảm quan phê
phán hiện thực và tinh thần phản kháng tiềm tàng.
- GV hướng dẫn HS tìm hiểu về tính 3. Tính chỉnh thể của tác phẩm: Mỗi
chỉnh thể của tác phẩm.
tác phẩm văn học là một hệ thống bao - HS trả lời
gồm hàng loạt yếu tố thuộc những bình
diện khác nhau (đề tài, chủ đề, tư
tưởng, kết cấu, ngôn ngữ, chi tiết, sự
kiện, nhân vật,…). Ở những tác phẩm
có giá trị, sự kết hợp và tác động lẫn
nhau giữa các yếu tố này làm cho tác
phẩm trở thành một chỉnh thể nghệ
thuật mang tính thống nhất giữa nội
dung thẩm mĩ và hình thức nghệ thuật.
- GV hướng dẫn HS tìm hiểu về sự 4. Sự kiện trong tác phẩm truyện là
kiện trong tác phẩm truyện.
những sự việc, biến cố quan trọng tác
động đến nhân vật, tạo ra sự thay đổi - HS trả lời
của nhân vật, thúc đẩy cốt truyện phát
triển. Sự kiện vừa phản ánh các mối
quan hệ, xung đột xã hội vừa giúp bộc
lộ tính cách và số phận nhân vật.
5. Các giá trị của tác phẩm văn
- GV hướng dẫn HS tìm hiểu về các giá học: Văn học có ba giá trị chính là
trị của tác phẩm văn học.
nhận thức, giáo dục, thẩm mĩ. - HS trả lời
- Giá trị nhận thức thể hiện ở việc tác
phẩm văn học mang đến cho bạn đọc
những hiểu biết về tự nhiên, xã hội và
về chính bản thân mình (tự nhận thức).
- Giá trị giáo dục thể hiện ở khả năng
hình thành nơi người đọc những phẩm
chất đạo đức, có thể thay đổi thế giới quan, nhân sinh quan.
- Giá trị thẩm mĩ của tác phẩm văn học
thể hiện ở khả năng thỏa mãn nhu cầu
về cái đẹp, phát triển năng lực, thị hiếu
về cái đẹp cho người đọc.
Các giá trị trên không tách rời mà gắn
bó chặt chẽ với nhau và đều được thể
hiện thông qua hình tượng và ngôn ngữ
nghệ thuật của tác phẩm văn học.
6. Lỗi câu mơ hồ và cách sửa
- GV hướng dẫn HS tìm hiểu về lỗi câu - Câu mơ hồ là loại câu không rõ ràng mơ hồ và cách sửa.
về nghĩa. Dưới đây là một số loại câu