Giáo án Tri thức ngữ văn trang 40 Ngữ Văn 12 Kết nối tri thức

BÀI 2. NHỮNG THẾ GIỚI TUỔI THƠ
TIẾT…… : GIỚI THIỆU TRI THỨC NGỮ VĂN VÀ NỘI DUNG BÀI HỌC I. MỤC TIÊU
1. Về mức độ/ yêu cầu cần đạt
- Nhận biết được một số đặc điểm cơ bản của phong cách cổ điển và lãng mạn qua
các bài thơ tiêu biểu đã học
- Nhận biết và phân tích được một số yếu tố của thơ trữ tình hiện đại như: ngôn
ngữ, hình tượng, biểu tượng, yếu tố tượng trưng, siêu thực trong thơ,…
- Vận dụng được kinh nghiệm đọc, trải nghiệm về cuộc sống và kiến thức văn học
để đánh giá, phê bình văn bản văn học, thể hiện được suy nghĩ, cảm xúc của cá
nhân về văn bản văn học.
- Vận dụng được kiến thức về một số biện pháp tu từ đã học để phân tích, đánh giá
tác dụng của việc sử dụng các biện pháp tu từ đo trong một bài thơ.
- Viết được bài văn nghị luận so sánh, đánh giá hai tác phẩm thơ.
- Biết trình bày kết quả so sánh, đánh giá hai tác phẩm thơ. 2. Về năng lực a. Năng lực chung
Hình thành năng lực làm việc nhóm, năng lực gợi mở,…
b. Năng lực đặc thù
- Năng lực cảm thụ phân tích văn bản văn học.
- Năng lực ngôn ngữ: nắm được các biện pháp tu từ trong bài thơ vận dụng vào sử
dụng tiếng Việt của bản thân.
- Năng lực tạo lập văn bản: viết bài văn nghị luận so sánh, đánh giá hai tác phẩm thơ.
- Năng lực nói và nghe: biết trình bày kết quả so sánh, đánh giá hai tác phẩm thơ. 3. Về phẩm chất
- Có thái độ ngưỡng mộ đối với những tấm gương sống đẹp vì đất nước, cộng
đồng, vì nền nghệ thuật lớn hướng tới con người.
- Chăm chỉ, tự giác học tập, tìm tòi và sáng tạo
II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU
1. Chuẩn bị của giáo viên
- Giáo án, tài liệu tham khảo, kế hoạch bài dạy
- Phiếu học tập, trả lời câu hỏi
- Bảng giao nhiệm vụ cho HS hoạt động trên lớp
- Bảng giao nhiệm vụ học tập cho HS ở nhà
2. Chuẩn bị của học sinh
- SGK, SBT Ngữ văn 12, soạn bài theo hệ thống câu hỏi hướng dẫn học bài, vở ghi.
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS
SẢN PHẨM CẦN ĐẠT
- GV hướng dẫn HS tìm hiểu biểu 1. Biểu tượng tượng trong thơ.
- Biểu tượng là hình ảnh mang tính ngụ - HS trả lời
ý, vượt lên chúc năng miêu tả, tạo hình
đơn giản; chúa dựng nhiều tâng nghĩa
phong phú; gợi cảm nhận, suy tư về
những điều mangtính phổ quát.
- Biểu tượng thường được hình thành
trong khoảng thời gian dài nên ý nghĩa
không ngừng được bổ sung và có thể
"sống" bên ngoài văn bản. Ngoài khả
nằng khái quát bản chất của một hiện
tượng, biểu tượng còn thể hiện được
những quan niệm, triết lí sâu sắc về con
người, cuộc sống. Do đó, quá trình
hình thành biều tượng luôn chịu sự chi
phối của các yếu tố tâm lí, văn ho,...
của dân tộc và thời đại. Trong sáng tác
văn học, bên cạnh việc vận dụng những
biểu tượng sẵn có, các nhà vẫn, nhà thơ
thường sáng tạo nên những biểu tượng
mới mang đâm dấu ấn cá nhân.
2. Yếu tố siêu thực trong thơ
- GV hướng dẫn HS tìm hiểu về yếu tố Yếu tố siêu thực trong thơ biểu hiện siêu thực trong thơ.
trước hết qua những hình ảnh có vẻ kì - HS trả lời
lạ, gắn kết với nhau theo một logic
khác thường, phẩn nào gây cho độc giả
cảm giác khó hiểu. Tuy nhiên, từ phía
nguời sáng tác, sự hiện diện của những
hình ånh ấy hoàn toàn mang tính tự
nhiên vì chúng gắn với việc "cất lời"
của tiểm thức, Vô thức. Để khám phá
được một hiện thực khác ẩn đẳng sau
những hiện tượng thông thường dễ
thấy, các nhà thơ siêu thực theo đuổi
"lối viết tự động", để ngòi bút "buông"
theo sự dẫn dắt của tiếm thức, vô thức,
từ đó, xây dựng một thế giới thơ có sự
pha trộn giữa chiêm bao và tỉnh thức,
giữa ảo giác và thực tại. Yếu tố siêu
thực đã xuất hiện thấp thoáng trong
một số tác phẩm thơ thời trung đại
hoặc thơ dân gian, nhưng chỉ trở thành
hiện tượng thẩm mĩ đặc thù trong sáng
tác của các nhà thơ theo chủ nghĩa siêu
thực hoặc chịu ảnh hưởng sâu đậm của
chủ nghĩa này ở thời hiện đại.
3. Phong cách cổ điển
- GV hướng dẫn HS tìm hiểu về phong Phong cách cổ điển là loại phong cách cách cổ điển.
sáng tác được hình thành từ thời trung - HS trả lời
đại, chịu sự chi phối của một quan
niệm về thế giới có tính đặc thù. Theo
phong cách này, cuộc sống con người
và vũ trụ được hình dung như một mô
hình ổn định, có tôn ti trật tự chặt chẽ,
vận động theo quy luật tuần hoàn,... Từ
quan niệm về thế giới như vậy, phong
cách cổ điển định hình với các đặc
trưng cơ bản: nghiêng về thể hiện
những đề tài cao nhā, có cảm hứng đặc
biệt với cái vĩnh hằng, bất biến; luôn
hướng về những mô hình lí tưởng, tôn
trọng tính quy phạm của cách tổ chức
các yếu tố nghệ thuật thành một cấu trúc hoàn mi,.
- GV hướng dẫn HS tìm hiểu về phong 4. Phong cách lãng mạn cách lãng mạn
Xét theo nghĩa rộng, phong cách lãng
mạn thường được đặt trong tương quan