Giáo án Tri thức ngữ văn trang 9 Ngữ Văn 12 Kết nối tri thức

TIẾT…… : GIỚI THIỆU TRI THỨC NGỮ VĂN VÀ NỘI DUNG BÀI HỌC I. MỤC TIÊU
1. Về mức độ/ yêu cầu cần đạt
- Nhận biết và phân tích được một số yếu tố tất yếu của tiểu thuyết hiện đại như:
ngôn ngữ, diễn biến tâm lí, hành động của nhân vật,…
- Phân tích được đề tài, câu chuyện, sự kiện, nhân vật, các chi tiết tiêu biểu và mối
quan hệ của chúng trong tính chỉnh thể của tác phẩm tiểu thuyết;phân tích và đánh
giá được sự phù hợp của người kể chuyện, điểm nhìn trong việc thể hiện chủ đề của văn bản.
- Nhận biết được những đặc diểm cơ bản của phong cách hiện thực trong tiểu
thuyết và trong sáng tác văn chương.
- Nhận biết và phân tích được đặc điểm, tác dụng của biện pháp tu từ nói mỉa, nghịch ngữ.
- Viết được bài văn nghị luận so sánh, đánh giá hai tác phẩm truyện.
- Biết trình bày (dưới hình thức nói) kết quả so sánh, đánh giá hai tác phẩm truyện. 2. Về năng lực a. Năng lực chung
Hình thành năng lực làm việc nhóm, năng lực gợi mở,…
b. Năng lực đặc thù
- Năng lực cảm thụ phân tích văn bản văn học.
- Năng lực ngôn ngữ: nắm được các biện pháp tu từ nói mỉa và nghịch ngữ và vận
dụng vào sử dụng tiếng Việt của bản thân.
- Năng lực tạo lập văn bản: viết bài văn nghị luận so sánh, đánh giá hai tác phẩm truyện.
- Năng lực nói và nghe: biết trình bày kết quả so sánh, đánh giá hai tác phẩm truyện. 3. Về phẩm chất


- Biết xây dựng các chuẩn mực giá trị trong cuộc sống; hiểu và đồng cảm với
những nỗi buồn thể hiện nhân tính và khát vọng hướng tới sự hoàn thiện của con người.
- Chăm chỉ, tự giác học tập, tìm tòi và sáng tạo
II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU
1. Chuẩn bị của giáo viên
- Giáo án, tài liệu tham khảo, kế hoạch bài dạy
- Phiếu học tập, trả lời câu hỏi
- Bảng giao nhiệm vụ cho HS hoạt động trên lớp
- Bảng giao nhiệm vụ học tập cho HS ở nhà
2. Chuẩn bị của học sinh
- SGK, SBT Ngữ văn 12, soạn bài theo hệ thống câu hỏi hướng dẫn học bài, vở ghi.
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS
DỰ KIẾN SẢN PHẨM
- GV hướng dẫn HS tìm hiểu về tiểu 1.Tiểu thuyết hiện đại thuyết hiện đại.
- Tiểu thuyết là loại tác phẩm tự sự - HS trả lời
quy mô lớn, có khả năng thể hiện các
nội dung đa dạng và bao quát một
phạm vi hiện thực rất rộng, trải ra trên
nhiều không gian, thời gian khác nhau
nhưng dành sự chú ý đặc biệt cho đời
tư hay số phận của con người cá nhân.
- Tiểu thuyết hiện đại là loại tiểu
thuyết thể hiện một cách tư duy mới,
mang tính hiện đại về đời sống, phân
biệt với tiểu thuyết cổ điển ra đời trước


thời đại tư bản chủ nghĩa.
Các đặc điểm lớn sau của tiểu thuyết hiện đại:
+ Nhìn cuộc sống từ góc độ đời tư;
quan tâm đến cái thường ngày, cái đang
diễn biến với cách tiếp cận gần gũi;
không lí tưởng hóa hiện thực.
+ Nhân vật là “con người nếm trải”,
không bất biến, có quá trình phát triển
nhiều khi quanh co, phức tạp về tính cách, tâm lí.
+ Có kết cấu nhiều tầng lớp, tuyến tình
hoặc phi tuyến tính; có sự đan xen của
nhiều bè ngôn ngữ, phản ánh sự tồn tại,
xung đột thường xuyên giữa các ý thức xã hội.
+ Có khả năng tổng hợp cao mọi kinh
nghiệm nghệ thuật của thể loại văn học
khác để hình thức luôn ở trong trạng
thái biến đổi không ngừng.
2. Phong cách hiện thực
- Phong cách hiện thực là phong cách
nghệ thuật chú trọng thể hiện mối quan
hệ giữa hoàn cảnh xã hội với sự hình
thành tính cách con người, quan tâm
miêu tả một cách chi tiết, “như thật”


những hình ảnh phong phú, phức tạp
của hiện thực cuộc sống, thường loại
trừ sự “tô vẽ” hay lí tưởng hóa.
- Phong cách này có lịch sử phát triển
lâu dài, tồn tại trong các thể loại khác
nhau của văn học, nghệ thuật như: thơ,
truyện (bao gồm tiểu thuyết), kí, kịch, tác phẩm tạo hình,..
- Trong văn học, phong cách hiện thực
đạt đến đỉnh cao với những sáng tạo
thuộc trường phái hiện thực mà các đại
- GV hướng dẫn HS tìm hiểu về phong diện tiêu biểu là S. Đích-ken (Ch. cách hiện thực.
Dickens - Anh), H. đờ Ban-dắc (H. de - HS trả lời
Balzac - Pháp), L.Tôn-xtôi (L. Tolstoy
- Nga), Ph. Đốt-xtôi-ép-xki
(F.Dostoyevsky - Nga), Lỗ Tấn (Trung
Quốc),… Trong văn học Việt Nam nửa
đầu thể kỉ XX, phong cách hiện thực
gắn với tên tuổi và sáng tác của các nhà
văn như Ngô Tất Tố, Nguyễn Công
Hoan, Vũ Trọng Phụng, Nam Cao,..
- Phong cách hiện thực thường được
đặt trong tương quan so sánh, đối lập
với phong cách lãng mạn - một phong
cách ưu tiên việc thể hiện cảm nhận
chủ quan, đôi khi lí tưởng hóa đối