Lý thuyết Hóa trị, công thức hóa học KHTN 7 Cánh diều

Đây là bản xem th , vu ử i lòng mua tài li u ệ đ xe ể m chi ti t (c ế ó l i ờ gi i ả ) Chủ đ 3: ề Phân tử Bài 6: Hóa tr , ị công th c hóa h ứ c ọ I. Hóa trị 1. Khái ni m ệ v hóa t ề rị
- Hóa trị là con số bi u t ể hị kh năng ả liên k t ế c a nguyên t ủ nguyên ử t này v ố i ớ
nguyên tử nguyên tố khác. - Thông thư ng, hóa t ờ r c ị a nguyên t ủ ố trong h p ợ ch t ấ c ng ộ hóa tr b ị ng ằ s ố
electron mà nguyên tử nguyên tố đó góp chung v i ớ nguyên t khác. ử - Trong h p ch ợ ất, hóa tr c ị a ủ H luôn là I, hóa tr c ị a O ủ luôn là II. B ng hóa t ả rị c a ủ m t ộ số nguyên tố Tên nguyên tố Kí hi u hóa h ệ c ọ Hóa trị Hydrogen H I Lithium Li I Beryllium Be II Boron B III Carbon C IV, II Nitrogen (Nit ) ơ N III, II, IV,... Oxygen O II Fluorine F I Sodium (Natri) Na I Magnesium Mg II Aluminium (Nhôm) Al III Phosphorus P IV Sulfur (L u huỳnh ư ) S II, IV, VI,... Chlorine Cl I Potassium (kali) K I Calcium Ca II B ng hóa t ả rị c a ủ m t
ộ số nhóm nguyên tử Tên nhóm Hóa trị Hydroxide (OH); Nitrate (NO3) I Sulfate (SO4), carbonate (CO3) II Phosphate (PO4) III M i
ọ thắc mắc vui lòng xin liên h h
ệ otline: 084 283 45 85
Đây là bản xem th , vu ử i lòng mua tài li u ệ đ xe ể m chi ti t (c ế ó l i ờ gi i ả ) 2. Quy tắc hóa trị - Quy tắc hóa tr :
ị Khi các nguyên t c ử a ủ hai nguyên t ố A, B liên k t ế v i ớ nhau, tích gi a ữ hóa tr và s ị nguyên t ố ử c a ủ A b ng t ằ ích gi a hóa ữ tr và s ị nguyên t ố ử c a ủ B. Ví d 1 ụ : Trong phân t n ử ư c, ớ hóa tr và s ị ố nguyên t t ử ham gia liên k t ế c a H ủ và O như sau: Nguyên tố H O Hóa trị I II Số nguyên tử 2 1 Tích hóa tr và s ị ố nguyên I × 1 = II × 1 tử Ví d 2 ụ : Trong phân t s
ử ilicon oxide (SiO2) hóa trị và số nguyên t t ử ham gia liên k t ế c a ủ Si và O nh s ư au: Nguyên tố Si O Hóa trị IV II Số nguyên tử 1 2 Tích hóa tr và s ị ố nguyên IV × 1 = II × 2 tử II. Công th c ứ hóa h c ọ 1. Công th c ứ hóa h c ọ - Công th c ứ hóa h c dùng đ ọ bi ể u di ể n ch ễ t ấ . - Công th c ứ hóa h c g ọ m ồ hai ph n ầ : Ch và s ữ ố + Ph n ch ầ l ữ à kí hi u hóa h ệ c c ọ a ủ các nguyên t . ố + Ph n s ầ đ ố ư c ợ ghi dư i ớ chân kí hi u hóa h ệ c ( ọ g i ọ là ch s ỉ ) ố là s nguyên t ố ử c a
ủ nguyên tố trong phân t ( ử n u ch ế có m ỉ t ộ nguyên t t ử hì không ghi). Ví d : ụ Công th c hóa h ứ c ọ c a n ủ ư c ớ là H2O M i
ọ thắc mắc vui lòng xin liên h h
ệ otline: 084 283 45 85
Đây là bản xem th , vu ử i lòng mua tài li u ệ đ xe ể m chi ti t (c ế ó l i ờ gi i ả ) - Công th c ứ hóa h c c ọ a ủ các h p ch ợ t ấ có t hai ừ kí hi u hóa h ệ c ọ tr l ở ên. Ví d :
ụ NaCl, Na2O, H2SO4, CaCO3,... - Công th c ứ hóa h c c ọ a ủ đ n ch ơ t ấ ch có m ỉ t ộ kí hi u hóa h ệ c ọ + V i ớ phi kim phân t t ử hư ng có hai ờ nguyên t . ử Ví d : ụ N2, H2, Cl2, O2,... + V i ớ kim lo i ạ và m t
ộ số phi kim, kí hi u hóa h ệ c ọ c a nguyên t ủ đ ố ư c coi ợ là công th c ứ hóa h c c ọ a ủ đ n ch ơ t ấ . Ví d : ụ Na, K, Ba, Fe, C, S, P,...
2. Ý nghĩa c a công t ủ h c hóa h ứ c ọ a) Công th c hóa h ứ c c ọ a m ủ t ộ ch t ấ cho bi t ế m t ộ s t ố hông tin - Nguyên tố t o r ạ a ch t ấ . - Số nguyên t c ử a m ủ
ỗi nguyên tố có trong m t ộ phân t ch ử t ấ . - Khối lư ng phân t ợ c ử a ủ ch t ấ . Ví d : ụ Đư ng
ờ glucose có công th c hóa h ứ c ọ là C6H12O6 cho bi t ế : + Glucose đư c ợ t o t ạ hành t ba nguyên ừ t l ố à C, H, O. + Trong m t ộ phân t gl ử ucose có 6 nguyên t C ử , 12 nguyên t H ử , 6 nguyên t O ử . + Khối lư ng phân t ợ ử c a gl ủ
ucose là: 72 + 12 + 96 = 180 amu. b) Bi t ế công th c hóa h ứ c t ọ ính đư c ợ ph n t ầ răm kh i
ố lư ng các nguyên t ợ ố trong h p ch ợ t ấ theo các bư c: ớ - Tính khối lư ng m ợ
ỗi nguyên tố có trong m t ộ phân t h ử p ợ ch t ấ . - Tính kh i ố lư ng ợ phân tử - Tính thành ph n ph ầ n t ầ răm kh i ố lư ng c ợ a nguyên ủ t t ố heo công th c: ứ (Khối lư ng nguyên t ợ ố : Kh i ố lư ng ợ phân t h ử p ch ợ t ấ ) × 100% Ví d : ụ Tính ph n t ầ răm kh i ố lư ng c ợ a C ủ a, C, O trong CaCO3 Khối lư ng c ợ a
ủ nguyên tố Ca trong CaCO3 là: M i
ọ thắc mắc vui lòng xin liên h h
ệ otline: 084 283 45 85
Đây là bản xem th , vu ử i lòng mua tài li u ệ đ xe ể m chi ti t (c ế ó l i ờ gi i ả ) mCa = 1 × 40 amu = 40 amu Khối lư ng c ợ a
ủ nguyên tố C trong CaCO3 là: mC = 1 × 12 amu = 12 amu Khối lư ng c ợ a
ủ nguyên tố O trong CaCO3 là: mO = 3 × 16 = 48 amu M → Khối lư ng phân t ợ ử CaCO CaCO 3 là: 3 = 40 + 12 + 48 = 100 amu Ph n t ầ răm về kh i ố lư ng ợ c a C ủ a trong CaCO3 là: m 40 Ca 1  00%  1  00% 4  0% M 100 %m CaCO Ca = 3 Ph n t ầ răm về kh i ố lư ng ợ c a C ủ trong CaCO3 là: mC 1  00% 12 M 1  00% %m CaCO 100 C = 3 = = 12% Ph n t ầ răm về kh i ố lư ng ợ c a O ủ trong CaCO3 là: m 48 O 1  00%  1  00% 4  8% M 100 %m CaCO O = 3 c) Bi t ế công th c hóa h ứ c ọ và hóa tr c ị a m ủ t ộ nguyên t , xác đ ố n ị h đư c ợ hóa tr c ị a nguyên t ủ còn l ố i ạ trong h p ch ợ t ấ - Đ t ặ hóa tr c ị a nguyên t ủ ch ố a ư bi t ế là a - Xác định a d a ự vào quy t c hóa t ắ r . ị Ví d : ụ Xác đ nh hóa t ị r c ị a B ủ a trong h p ch ợ t ấ BaO G i ọ hóa tr c ị a B ủ a trong h p ch ợ t ấ là a Vì O có hóa tr I ị I nên ta có bi u ể th c: ứ a × 1 = II × 1 ⇒ a = II V y ậ trong h p ợ ch t ấ BaO, hóa tr c ị a B ủ a là II, hóa tr c ị a ủ O là II. M i
ọ thắc mắc vui lòng xin liên h h
ệ otline: 084 283 45 85