Lý thuyết Sinh học 10 Chân trời sáng tạo Bài 3: Các cấp độ tổ chức của thế giới sống

Đây là bản xem th , vu ử i lòng mua tài li u ệ đ xe ể m chi ti t (c ế ó l i ờ gi i ả ) BÀI 3: CÁC C P Ấ T C Ổ H C Ứ C A Ủ TH G Ế I I Ớ S N Ố G I. CÁC CẤP Đ Ộ T C Ổ H C Ứ C A Ủ THẾ GI I Ớ S N Ố G 1. Khái ni m ệ c p t ấ ch ổ c s ứ ng ố - Các c p đ ấ t ộ ổ ch c ứ c a t ủ h gi ế i ớ sống: + Khái ni m ệ : Các c p ấ đ ộ t ổ ch c ứ c a ủ th ế gi i ớ s ng ố là t p ậ h p ợ t t ấ c ả các c p ấ t ổ ch c ứ t nh ừ ỏ nhất đ n l ế n ớ nh t ấ trong th gi ế i ớ s ng. ố - Gồm: nguyên t , ử phân t ,
ử bào quan, tế bào, mô, cơ quan, hệ cơ quan, cơ th , ể qu n ầ th , qu ể ần xã - h s ệ inh thái, sinh quy n. ể - Các c p đ ấ t ộ ổ ch c ứ sống: + Khái ni m ệ : Các c p ấ đ ộ t ổ ch c ứ s ng ố là các c p ấ đ ộ t ổ ch c ứ bi u ể hi n ệ các đ c ặ tr ng ư c a ủ sự sống như chuy n ể hóa v t ậ ch t ấ và năng lư ng, ợ sinh trư ng ở và phát tri n, ể sinh s n, c ả m ả ng,… ứ + Gồm: phân t ,
ử bào quan, tế bào, mô, cơ quan, hệ cơ quan, cơ th , ể qu n ầ th , ể qu n ầ
xã - hệ sinh thái, sinh quy n. ể - Các c p ấ độ tổ ch c ứ s ng ố cơ b n ả g m ồ tế bào, cơ th , ể qu n ầ th , ể qu n ầ xã - hệ sinh thái.
2. Các cấp độ t ch ổ c c ứ a t ủ h gi ế i ớ s ng ố M i ọ thắc m c
ắ vui lòng xin vui lòng: 084 283 45 85
Đây là bản xem th , vu ử i lòng mua tài li u ệ đ xe ể m chi ti t (c ế ó l i ờ gi i ả ) - Các c p đ ấ t ộ ổ ch c ứ c a t ủ h gi ế i ớ sống t t ừ h p đ ấ n
ế cao là: Nguyên t → phân t ử ử → bào quan → t bào → m ế ô → c quan → h ơ c ệ ơ quan → c t ơ h → qu ể n t ầ h → qu ể n xã ầ
- hệ sinh thái → sinh quy n. ể 3. M i ố quan h gi ệ a các c ữ ấp đ t ộ ch ổ c s ứ ng ố Các c p ấ độ tổ ch c ứ s ng ố có m i ố quan hệ ch t ặ chẽ v i ớ nhau về c u ấ trúc và ch c ứ năng: - Về c u ấ trúc: C p ấ độ tổ ch c ứ nhỏ h n ơ sẽ làm n n ề t ng ả để hình thành c p ấ độ tổ ch c ứ cao h n. ơ - Về ch c ứ năng: Các c p ấ độ tổ ch c ứ ho t ạ đ ng ộ luôn th ng ố nh t ấ v i ớ nhau để duy trì các ho t ạ đ ng s ộ ống. II. ĐẶC ĐI M Ể CHUNG C A Ủ CÁC C P Ấ Đ Ộ TỔ CH C Ứ S N Ố G
1. Tổ chức theo nguyên t c t ắ h b ứ c ậ - Tổ ch c t ứ heo nguyên t c ắ th b ứ c ậ đư c t ợ h hi ể n nh ệ s ư au: + Tổ ch c s ứ ống c p d ấ ư i ớ làm c s ơ ở đ hì ể nh thành nên t ch ổ c s ứ ng ố c p t ấ rên. + T ổ ch c ứ s ng ố c p ấ cao h n ơ v a có ừ nh ng ữ đ c ặ đi m ể c a ủ t ch ổ c ứ s ng ố th p h ấ n, ơ v a ừ mang nh ng ữ đ c t ặ ính n i ổ tr i ộ mà t ch ổ c c ứ p d ấ ư i ớ không có. + Đ c ặ tính n i ổ tr i ộ đư c ợ hình thành là do s t ự ư ng ơ tác gi a các ữ b ph ộ n c ậ u t ấ hành. M i ọ thắc m c
ắ vui lòng xin vui lòng: 084 283 45 85
Đây là bản xem th , vu ử i lòng mua tài li u ệ đ xe ể m chi ti t (c ế ó l i ờ gi i ả ) - Ví d : ụ M t ộ lo i
ạ tế bào ở dạ dày chỉ th c ự hi n ệ m t ộ ch c ứ năng nh t ấ đ nh ị (tế bào chính ti t
ế ra pepsinogen – enzyme pepsin t ở r ng ạ thái ch a ư ho t ạ đ ng, ộ t bào ế vi n ề ti t ế ra HCl, hoặc t bào c ế
ơ chỉ có tác d ng co dãn) ụ nh ng khi ư có nhi u ề lo i ạ t bào h ế p l ợ i ạ , dạ dày v a có ch ừ c ứ năng ti t ế d ch v ị ị v a co bóp đ ừ t ể iêu hóa th c ứ ăn. Dạ dày đư c ợ c u t ấ o t ạ nhi ừ u l ề o i ạ tế bào 2. H t ệ h ng m ố và t ở đi ự u ch ề nh ỉ - Các c p đ ấ t ộ ổ ch c ứ sống là h t ệ h ng m ố : ở + Các c p ấ đ ộ t ổ ch c ứ s ng ố luôn di n ễ ra quá trình trao đ i ổ ch t ấ và năng lư ng ợ v i ớ môi trư ng. ờ
Nhờ có quá trình trao đ i ổ ch t ấ mà gi a ữ sinh v t ậ và môi trư ng ờ có m i ố quan hệ g n ắ k t ế , sinh v t ậ không chỉ ch u ị tác đ ng ộ c a ủ môi trư ng ờ mà còn góp ph n ầ làm thay đổi môi trư ng. ờ + Ví d :
ụ Thông qua quá trình thoát h i ơ nư c ớ mà th c ự v t ậ h p ấ th ụ khí CO2 cung c p ấ cho quá trình quang h p. ợ Đ ng ồ th i ờ , h i ơ nư c ớ thoát ra làm gi m ả nhi t ệ đ ộ môi trư ng, ờ O2 đư c gi ợ i ả phóng t quang h ừ p góp ph ợ ần đi u hòa khí ề quy n. ể M i ọ thắc m c
ắ vui lòng xin vui lòng: 084 283 45 85
Đây là bản xem th , vu ử i lòng mua tài li u ệ đ xe ể m chi ti t (c ế ó l i ờ gi i ả ) Quang h p ợ t ở h c ự v t ậ có s t ự rao đ i ổ ch t ấ gi a cây và m ữ ôi trư ng ờ - Các c p đ ấ t ộ ổ ch c ứ sống có cơ ch t ế đi ự u ch ề nh: ỉ + Vai trò: nh m ằ duy trì và đi u ề hòa các ho t ạ đ ng ộ s ng ố trong h ệ th ng ố đ ể t n ồ t i ạ và phát tri n. ể + Ví d : ụ S đi ự u ch ề nh đ ỉ ư ng huy ờ t ế trong máu. S đ ơ ồ đi u ch ề ỉnh đư ng huy ờ t ế trong máu 3. Th gi ế i ớ s ng l ố iên t c t ụ i n hóa ế - Sự s ng ố đư c ợ ti p ế n i ố t ừ th ế h ệ này sang th ế h ệ khác nh ờ quá trình sinh s n. ả Trong đó:
+ Quá trình nhân đôi DNA giúp các đ c ặ tính đư c ợ n đ ổ nh và ị k t ế h a qua các ừ th h ế . ệ M i ọ thắc m c
ắ vui lòng xin vui lòng: 084 283 45 85