Chuyên đề Thu thập, tổ chức, biểu diễn, phân tích và xử lí dữ liệu Toán 6 Cánh diều

BÀI 1. THU TH P Ậ , T C Ổ H C Ứ , BI U Ể DI N
Ễ , PHÂN TÍCH VÀ X L Ử Í D L Ữ I U Ệ A. TÓM T T Ắ LÝ THUY T Ế 1. Thu th p ậ , t c ổ h c
ứ , phân tích và x l ử í d l ữ i u ệ - Sau khi thu th p, ậ tổ ch c ứ , phân lo i ạ , bi u ể di n ễ d ữ li u ệ b ng ằ b ng ả ho c ặ bi u ể đ , ồ ta c n ầ phân tích và xử lí các d l ữ iệu đó đ t ể im ra nh ng t ữ hông tin h u í ữ ch và rút ra k t ế lu n. ậ
+ Ta có thể nhận biết được tính h p l ợ í c a ủ d l ữ i u t ệ h ng kê ố theo nh ng t ữ iêu chí đ n gi ơ n ả + D a ự vào th ng kê ố
, ta có thể nhận biết được tính h p l ợ í c a ủ k t ế lu n đã ậ nêu ra 2. Bi u ể di n ễ d l ữ i u ệ a) Bảng s l ố i u ệ - Bảng s l ố i u ệ là bảng g m ồ các hàng và các c t ộ , thể hi n đ ệ i ố tư ng và ợ tiêu chí th ng ố kê b) Bi u ể đ tr ồ anh - Bi u ể đồ tranh sử d ng ụ bi u ể tư ng ợ ho c ặ hình nh ả để thể hi n ệ dữ li u. ệ Bi u ể đồ tranh có tính tr c ự quan, dễ hi u. ể Trong bi u ể đồ tranh, m i ỗ bi u ể tư ng ợ (ho c ặ hình nh) ả có th ể thay thế cho m t ộ s ố các đối tư ng. ợ * Đ c ọ bi u ể đồ tranh: Để đ c ọ và mô tả dữ li u ệ ở d ng ạ bi u ể đồ tranh, trư c ớ h t ế ta c n ầ xác đ nh ị m t ộ hình nh ả (bi u ể tư ng) ợ thay th ế cho bao nhiêu đ i ố tư ng. ợ T s ừ l ố ư ng ợ hình nh ả (bi u ể tư ng) ợ ta s t ẽ ính được s đ ố i ố tư ng ợ tư ng ơ ng. ứ * Vẽ bi u ể đồ tranh: Để bi u ể di n ễ dữ li u ệ th ng ố kê từ b ng ả vào bi u ể đ ồ tranh, ta th c ự hi n ệ các bư c ớ sau: Bước 1: Chuẩn b : ị + Ch n c ọ ác đ i ố tư ng ợ (ho c ặ hình nh) đ ả i ạ di n ệ cho d l ữ i u ệ c n bi ầ u ể di n ễ + Xác đ nh ị m i ỗ bi u t ể ư ng ợ (ho c ặ hình nh) t ả hay th c ế ho bao nhiêu đ i ố tư ng ợ Bước 2: Vẽ biểu đ t ồ ranh Biểu đồ tranh thư ng g ờ ồm hai c t ộ : + C t
ộ 1: Danh sách phân loại đối tư ng t ợ h ng ố kê. + C t ộ 2: V c ẽ ác bi u t ể ư ng t ợ hay th đ ế s ủ l ố ư ng c ợ ác đ i ố tư ng ợ Ghi tên bi u đ ể và ồ chú thích các đ i ố tư ng t ợ ư ng ơ ng m ứ i ỗ bi u ể tư ng c ợ ủa bi u đ ể ồ tranh. c) Bi u ể đ c ồ t ộ - Ta có thể bi u ể di n ễ d ữ li u ệ b ng ằ cách v ẽ các c t ộ có chi u ề r ng ộ không đ i ổ , cách đ ề nhau và có chi u ề cao đại di n c ệ ho s l ố i u đã ệ cho. Bi u đ ể bi ồ u di ể n d ễ ữ li u nh ệ ư v y đ ậ ư c ợ g i ọ là bi u đ ể c ồ t ộ * Đ c ọ bi u ể đồ c t ộ : Khi đ c ọ bi u ể đ ồ c t ộ , ta nhìn theo tr c ụ ngang đ ể đ c ọ danh sách các đ i ố tư ng ợ th ng ố kê và nhìn theo tr c ụ d c ọ còn lại đ đ ể c ọ s l ố i u ệ v t ề iêu chí th ng ố kê tư ng ơ ng v ứ i ớ các đ i ố tư ng ợ đó * V bi ẽ ểu đ c ồ ột: Đ v ể bi ẽ u đ ể ồ c t ộ bi u ể di n b ễ ảng s l ố i u, t ệ a th c ự hi n c ệ ác bư c ớ sau: 1
1
Bước 1: Vẽ hai tr c ụ ngang và d c ọ vuông góc v i ớ nhau - Tr c ụ ngang: Ghi danh sách đ i ố tư ng t ợ h ng kê ố - Tr c ụ d c ọ : Ch n kho ọ ng c ả hia thích h p v ợ i ớ d l ữ i u ệ và ghi s ố c ở ác v c ạ h chia
Bước 2: Tại vị trí các đối tư ng ợ trên tr c ụ ngang, v nh ẽ ng c ữ t ộ hình ch nh ữ t ậ sao cho: - Cách đ u nha ề u - Có cùng chi u r ề ng ộ - Có chiều cao thể hi n ệ tiêu chí c a ủ các đ i ố tư ng, t ợ ư ng ơ ng v ứ i ớ kho ng c ả hia trên tr c ụ d c ọ . Bước 3: Hoàn thi n ệ bi u đ ể : ồ - Ghi tên bi u đ ể ồ - Ghi tên các tr c ụ và ghi s l ố i u ệ tư ng ơ ng t ứ rên m i ỗ c t ộ (n u c ế n) ầ B. BÀI T P Ậ TR C N Ắ GHI M Ệ I – M C Đ Ứ N Ộ HẬN BI T Ế
Câu 1. Sau khi thu th p, ậ tổ ch c ứ , phân lo i ạ , bi u ể di n ễ dữ li u ệ b ng ằ b ng ả ho c ặ bi u ể đ , ồ ta c n ầ phân tích và xử lí các d l ữ i u đó đ ệ l ể àm gì?
A. Tìm ra các thông tin h u í ữ ch. B. Rút ra nhận xét. C. V bi ẽ u đ ể . ồ D. Tìm ra nh ng t ữ hông tin h u í ữ ch và rút ra k t ế lu n. ậ
Câu 2. Nh ng
ữ thông tin thu thập đư c ợ như : s , c ố h , ữ hình ảnh… đư c ợ g i ọ là gì ? A. D l ữ i u ệ B. S l ố i u ệ C. Thông kê D. Phân loại d l ữ i u ệ Câu 3. Vi c ệ sắp x p nh ế ng t ữ hông tin theo nh ng t ữ iêu chí nhất đ nh ị g i ọ là gì? A. D l ữ i u ệ B. S l ố i u ệ C. Th ng kê ố D. Phân loại d l ữ i u ệ
Câu 4. Biểu đ s ồ d ử ng ụ bi u t ể ư ng ợ và hình nh đ ả t ể h hi ể n d ệ l ữ i u ệ là bi u đ ể gì ồ ? A. Biểu đ c ồ ột B. Biểu đồ tranh C. Biểu đ c ồ ột kép D. Biểu đ hì ồ nh tròn
Câu 5. Biểu đ c ồ ột là bi u đ ể bi ồ u ể di n d ễ l ữ i u ệ nh t ư h nà ế o? A. Bi u ể thị dữ li u ệ b ng ằ cách vẽ các c t ộ chi u ề r ng ộ không đ i
ổ , cách đều nhau và có chi u ề cao đại di n c ệ ho các s l ố i u ệ đã cho. B. Biểu diễn d l ữ i u
ệ bằng cách lập bảng dữ li u ba ệ n đầu. 2
2
C. Biểu thị d l ữ i u ệ bằng bi u t ể ư ng ho ợ ặc hình ảnh. D. Biểu diễn d l ữ i u b ệ ằng các kí t đ ự ặc bi t ệ . II – M C Ứ Đ Ộ THÔNG HI U Ể Đ c ọ đ b ề ài sau và tr l ả i ờ từ câu 6 đ n ế câu 10 :
Biểu đồ tranh trong hình dư i ớ đây th ng ố kê s l ố ư ng c ợ ác môn th t ể hao kh i ố l p 6 t ớ ham gia trong năm h c ọ 2021-2022 LỚ P 6A LỚ P 6B LỚ P 6C LỚ P 6D Câu 6. Đ i ố tư ng t ợ h ng ố kê c a ủ bi u đ ể t ồ ranh là gì? A. Khối 6 B. L p ớ 6A, L p 6B, L ớ p ớ 6C, L p 6D ớ C. Năm h c ọ 2021-2022 D. Các môn th t ể hao
Câu 7. Có bao nhiêu môn th t ể hao? K t ể ên?
A. Có 3 môn thể thao. Đó là bóng đá, b i ơ l i ộ ,bóng chày. B. Có 4 môn th t
ể hao. Đó là bóng đá, b i ơ l i ộ ,bóng chày, nh y ả .
C. Có 5 môn thể thao. Đó là bóng đá, b i ơ l i ộ ,bóng chày, nh y ả , võ.
D. Có 6 môn thể thao. Đó là bóng đá, b i ơ l i ộ ,bóng chày, nh y ả , võ, ch y ạ .
Câu 8. Môn thể thao nào được các l p ớ yêu thích nhất ? A. Bóng đá B. Nhảy C. B i ơ lội D. Bóng chày 3
3
Câu 9. L p nà ớ o tham gia nhi u m ề ôn th t ể hao nhất? A. L p 6A ớ B. L p ớ 6B C. L p 6C ớ D. L p 6D ớ
Câu 10. Môn thể thao nào ít đư c ợ các bạn yêu thích? A. Bóng chày B. Võ C. Nhảy D. B i ơ lội III – MỨC ĐỘ V N Ậ D N Ụ G Đ c ọ đ b ề ài sau và tr l ả i ờ từ câu 11 đ n ế câu 15 : S l ố ư ng h ợ c ọ sinh gi i ỏ trong t ng ừ l p c ớ a ủ m t ộ trư ng ờ trung h c ọ c s ơ đ ở ư c ợ cô t ng ổ ph t ụ rách ghi l i ạ dưới bảng sau đây 10 12 9 15 8 8 10 15 11 7 9 9 10 12 15 12 12 10 12 7 Câu 11. Cô t ng ph ổ t ụ rách c a ủ trư ng ờ THCS thu th p d ậ l ữ i u nà ệ o? A. S h ố c ọ sinh trong m i ỗ l p. ớ B. S h ố c ọ sinh khá c a ủ mỗi l p. ớ C. S h ố c ọ sinh gi i ỏ của mỗi l p ớ trong trư ng ờ THCS. D. S h ố c ọ sinh gi i ỏ của mỗi t . ổ
Câu 12. Có tất cả bao nhiêu l p c ớ ó h c ọ sinh gi i ỏ ? A. 20 B. 24 C. 25 D. 18 Câu 13. S l ố p ớ có 10 h c ọ sinh giỏi là A. 3 B. 4 C. 5 D. 6 Câu 14. S h ố c ọ sinh gi i ỏ chiếm tỉ l c ệ ao nhất là bao nhiêu? A. 9 B. 10 C. 12 D. 15 4
4