Chuyên đề Viết bài văn miêu tả cây cối lớp 4

VIẾT BÀI VĂN MIÊU TẢ CÂY CỐI
TRỌNG TÂM KIẾN THỨC
 Nhận diện bài văn miêu tả cây cối
 Lập dàn ý cho bài văn miêu tả cây cối
 Viết đoạn văn cho bài văn miêu tả cây cối
 Một số bài văn miêu tả cây cối tham khảo
 Thực hành viết
I. Nhận diện bài văn miêu tả cây cối 1. Khái niệm
Bài văn miêu tả cây cối là dạng bài miêu tả trong đó người viết sử dụng
ngôn ngữ để tái hiện một cách sống động hình dạng, đặc điểm và vẻ đep của một loại cây.
2. Các cách miêu tả cây cối Theo không
Từ xa đến gần, từ gần đến xa, từ khái quát gian
đến cụ thể, từ cụ thể đến khái quát. Trình tự miêu tả cây cối
Sự phát triển của cây theo các mùa; sự phát Theo thời
triển của cây từ bé đến lớn; từ sự phát triển gian:
ngày hôm nay của cây nhớ về quá khứ và
tưởng tượng về tương lai của cây.
3. Bố cục của bài văn miêu tả cây cối Mở bài
Giới thiệu cây định tả. Bài văn miêu tả Thân bài:
Tả các đặc điểm của cây (hình dáng, cây cối
thân, cành, lá, hoa, quả, công dụng,..) Kết bài
Nêu tình cảm, cảm xúc đối với cây.
4. Những lưu ý khi viết bài văn miêu tả cây cối
- Về cách trình bày: Ba phần mở bài, thân bài, kết bài cần tách bạch thành các đoạn riêng biệt.
- Những từ ngữ có thể tả các bộ phận của cây: 1 Cây/ Công Rễ Thân Lá Hoa Quả Đặc điểm dụng Chùm, To, bạch Dài,
Nhỏ, màu To, xanh, Cho bóng to như phếch xanh trắng nâu khi mát, thức Dừa chiếc già, nước ăn, nước đũa ngọt, uống,… cơm bùi Ngoằn Vươn To, Chuỗi, Hình Cho bóng nghoèo, thẳng, xanh, trắng li ti thoi, màu mát. Bàng gồ lên màu nâu, đỏ khi xanh, sẫm sắp vàng khi rụng chín Chùm, Mảnh Mọc Nhiều Nhỏ xíu Làm nhỏ, khảnh, chùm, cánh, cảnh Hoa hồng mềm đầy gai có răng nhiều màu, nhọn cưa thơm nhẹ
II. Lập dàn ý cho bài văn miêu tả cây cối * Chuẩn bị
- Lựa chọn cây để quan sát: cây ăn quả, cây bóng mát, cây hoa,…
- Quan sát trực tiếp cây trong môi trường sống của nó, hoặc quan sát cây qua tranh ảnh, video,…
+ Quan sát trực tiếp: sử dụng các giác quan để quan sát.
+ Quan sát qua tranh ảnh, video.
1. Dàn ý cho bài văn miêu tả cây cối Mở bài
Giới thiệu cây định tả theo cách mở bài trực tiếp hoặc gián tiếp.
Tả đặc điểm của cây theo trình tự đã lựa
chọn. Tập trung vào những đặc điểm đáng Dàn ý cho bài chú ý của cây. văn miêu tả Thân bài cây cối
Tả sự vật, hoạt động có liên quan đến cây. Kết bài
Nêu cảm nghĩ của em theo cách kết bài mở
rộng hoặc không mở rộng. 2
2. Một số dàn ý cho bài văn miêu tả cây cối tham khảo
Dàn ý cho bài văn tả một cây bóng mát được trồng ở trường hoặc nơi em ở
(Tiếng Việt 4, Chân trời sáng tạo).
- Mở bài: Giới thiệu cây bóng mát mà em muốn miêu tả: cây bàng giữa sân trường. - Thân bài:
+ Tả hình dáng cây bàng:
● Cây bàng cao gần 8m, vượt qua hành lang tầng 2.
● Thân cây to như cột nhà, mọc thẳng tắp, khoác lớp vỏ màu nâu sẫm, sần sùi và gân guốc.
● Thân cây chẻ làm hai phần, chĩa sang hai hướng trái ngược nhau tạo ra hai nhánh lớn.
● Các cành cây mọc ra từ nhánh lớn vươn ra xa, tỏa ra cành con nhỏ hơn, đan xen với nhau.
● Hai vòm cây được tạo ra từ hai nhánh cây nằm cạnh nhau như một số 8 đang nằm ngang.
● Lá bàng mọc dày, thường mọc gần nhau tạo thành chùm 3 đến 5 lá.
● Lá bàng có hình giọt nước, to như bàn tay người lớn, có gân nổi xuống
mặt dưới lá, còn mặt trên trơn bóng, xanh thẫm.
● Mỗi năm, mùa thu lá bàng sẽ chuyển đỏ vàng rồi rụng dần, để vòm cây
trơ trọi như bộ xương khô khổng lồ suốt mùa đông.
● Khi xuân sang, cây đâm chồi nảy lộc, trổ ra vô vàn những chiếc lá mới,
thay cho mùa lá cũ đã rụng.
+ Tả hoạt động của em và bạn bè với cây bàng:
● Ngồi ăn sáng dưới gốc cây trước khi vào lớp.
● Ngồi trò chuyện, chơi nhảy dây với bạn dưới bóng mát của cây giờ ra chơi.
● Ngồi chờ bố mẹ đến đón dưới gốc cây.
● Khi chào cờ, xem diễn văn nghệ, tập thể dục giữa giờ cũng chọn khu vực dưới bóng mát cây bàng.
- Kết bài: Nêu tình cảm, cảm xúc của em dành cho cây bàng mà mình vừa miêu tả.
Dàn ý cho bài văn tả một cây hoa em thích (Tiếng Việt 4, Chân trời sáng tạo). 3
- Mở bài: Giới thiệu về cây hoa ly mà em muốn miêu tả. - Thân bài: + Miêu tả cây hoa ly:
● Rễ: rễ chùm gồm nhiều sợi rễ nhỏ ăn sâu vào lòng đất để hấp thu nước và các chất dinh dưỡng.
● Thân cây cao chừng 30cm., to như ngón tay, thân xốp.
● Cành, nhánh cây: Cây hoa ly không đẻ cành hay nhánh, ở ngọn cây sẽ
mọc trực tiếp các nụ hoa từ thân. Bao nhiêu bông hoa sẽ có chừng đấy nhánh nhỏ ở ngọn.
● Lá hoa ly có bề ngang hẹp khoảng 2cm, nhưng dài đến chừng hơn một
gang tay. Lá khá dày, có bề mặt lá trơn bóng, màu xanh sẫm. Lá hoa ly mọc với
mật độ khá dày, dọc theo thân cây, càng gần gốc càng có nhiều lá. + Tả hoa ly:
● Một cây hoa ly có thể cho rất nhiều hoa, chúng tập trung ở phần ngọn cây, xếp dọc như đèn chùm.
● Búp hoa to và dài như trái chuối xanh. Dù là giống nào thì lúc này bên
ngoài búp hoa đều có chung màu xanh. Khi nở, sẽ lộ dần màu của bông hoa ở phần chóp.
● Bông hoa: Mỗi bông hoa gồm có 6 cánh, chia thành hai tầng, mỗi tầng 3
cánh xếp xen kẽ nhau. Hoa ly có thể có rất nhiều màu như hồng, trắng, vàng, cam, tím, xanh…
- Kết bài: Tình cảm của em dành cho cây hoa ly.
Dàn ý cho bài văn tả một cây hoa (hoặc cây ăn quả, cây bóng mát, cây lương
thực, cây cảnh) mà em yêu thích (Tiếng Việt 4, Cánh Diều).
- Mở bài: Giới thiệu miêu tả cây nhãn.
- Thân bài: Tả cây nhãn theo thời kì:
+ Mùa xuân, nhãn ra lá xanh um, bóng lưỡng.
+ Dáng cong nghiêng, uốn lượn của thân như khoe dáng sắc của cây trong thời kì phát triển.
+ Hè về, từng chùm hoa vàng ươm, li ti đậu kín vòm cây.
+ Chim chóc, ong bướm rủ nhau đến thưởng thức hương sắc của hoa.
+ Chớm thu, vô số quả nhãn kết chùm treo lủng lẳng, trĩu cành chen kín cả cây.
+ Vài tuần sau, quả nhãn từ xanh non chuyển sang nâu đất.
+ Từ trong vườn, hương thơm ngọt lan tỏa cả một vùng.
- Kết bài: Nêu tình cảm, cảm xúc của em dành cho loài cây mà mình vừa miêu tả. 4