Chuyên đề Viết bài văn miêu tả con vật lớp 4

VIẾT BÀI VĂN MIÊU TẢ CON VẬT
TRỌNG TÂM KIẾN THỨC
 Nhận diện bài văn miêu tả con vật
 Lập dàn ý cho bài văn miêu tả con vật
 Viết đoạn văn cho bài văn miêu tả con vật
 Một số bài văn miêu tả con vật tham khảo
 Thực hành viết
I. Nhận diện bài văn miêu tả con vật 1. Khái niệm
Bài văn miêu tả con vật là bài văn mô tả các đặc điểm, hình dáng, hành
động, thói quen và tính cách của một con vật cụ thể.
2. Các cách miêu tả con vật
Miêu tả đặc điểm ngoại hình. Cách 1 Cách
Miêu tả thói quen, hoạt động. miêu tả con vật
Miêu tả đặc điểm ngoại hình kết hợp Cách 2
với miêu tả thói quen, hoạt động của con vật.
3. Bố cục bài văn miêu tả con vật Mở bài:
Giới thiệu con vật theo cách mở bài hoặc gián tiếp. Bố cục bài
Tả những đặc điểm về ngoại hình của văn miêu tả Thân bài:
con vật; tả những hoạt động đặc trưng con vật của con vật.
Nêu suy nghĩ, cảm xúc, ấn tượng,… về Kết bài:
con vật theo cách mở rộng hoặc không mở rộng.
4. Những lưu ý khi viết bài văn miêu tả con vật
* Về cách lựa chọn đặc điểm của con vật và cách miêu tả
- Khi miêu tả ngoại hình của con vật, nên chọn những đặc điểm nổi bật, nhằm làm
toát lên vẻ đẹp riêng của nó. 1
- Khi miêu tả hoạt động của con vật, nên chọn miêu tả một vài hoạt động có tính
đặc trưng của giống loài hoặc một vài thói quen riêng của con vật.
- Cần quan sát kĩ con vật, sử dụng linh hoạt các giác quan: nhìn, nghe, chạm,…
vào con vật, để diễn đạt bằng ngôn ngữ, hình ảnh, đặc biệt là sử dụng các tính từ
chỉ đặc điểm để miêu tả.
- Có thể miêu tả đặc điểm ngoại hình và hoạt động tách biệt nhau, nhưng cũng có
thể miêu tả đan xen, kết hợp với việc bộc lộ cảm xúc của người tả khi quan sát con vật. * Về cách trình bày
- Ba phần mở bài, thân bài, kết bài cần tách bạch thành các đoạn riêng biệt.
- Phần thân bài có thể tách thành hai đoạn: tả ngoại hình và tả hoạt động.
II. Lập dàn ý cho bài văn miêu tả con vật Chuẩn bị:
- Lựa chọn con vật để miêu tả.
- Quan sát trực tiếp con vật hoặc quan sát qua tranh ảnh, trên ti vi,..
- Sử dụng các giác quan để cảm nhận (nhìn hình thức bên ngoài, nghe tiếng kêu, chạm vào con vật,..)
- Ghi chép kết quả quan sát.
- Lựa chọn cách miêu tả
1. Dàn ý bài văn miêu tả con vật Mở bài Giới thiệu về con vật.
Đặc điểm ngoại hình (tả bao quát và tả chi tiết). Dàn ý bài
Hoạt động và thói quen. văn miêu Thân bài tả con vật
Lưu ý: Miêu tả kĩ hơn những đặc điểm nổi
bật của con vật hoặc những đặc điểm em thấy thú vị.
Tình cảm của em với con vật (hoặc suy Kết bài
nghĩ, cảm xúc, điều mong muốn,… đối với con vật).
2. Một số dàn ý bài văn miêu tả con vật 2
Dàn ý cho bài văn miêu tả một con vật nuôi trong nhà mà em thích (Tiếng
Việt 4, Chân trời sáng tạo).
- Mở bài: Giới thiệu con vật nuôi trong nhà mà em muốn miêu tả: Cá cảnh. - Thân bài:
+ Miêu tả hình dáng của con vật:
● Con cá dài khoảng 5cm-7cm, chiều cao chừng 3cm, bề ngang thì khá nhỏ, không đến 1cm.
● Cái đầu nhỏ, liền với phần thân, nhỏ thon dần về đuôi.
● Lớp vảy ở phần đầu có có màu xanh xánh, kéo đến giữa sống lưng, rồi
chuyển sang đỏ cam trải dọc lưng, bụng cho đến đuôi.
● Vây lưng có màu xanh xám như vảy, còn vây đuôi có màu đỏ cam.
● Nắp mang có màu trắng bạc, che cho cái mang đỏ tươi bên trong.
+ Miêu tả hoạt động của con vật:
● Đóng mở nắp mang để hô hấp.
● Thích đứng im một chỗ, ít di chuyển, nhưng hai vây vẫn khẽ đong đưa.
● Khi bơi, do vây đuôi không to dài như các loài cá cảnh khác, nên đung
đưa cả phần đuôi để di chuyển.
● Bình thường bơi rất chậm, nhưng khi cảm thấy nguy hiểm sẽ bơi rất nhanh.
● Thích núp trong rong rêu, hốc đá nhân tạo, chỉ khi nghe tiếng gõ thành bể hoặc cho ăn mới bơi ra.
- Kết bài: Nêu tình cảm, cảm xúc của em dành cho đàn cá cảnh mình vừa miêu tả.
Dàn ý cho bài văn miêu tả một con vật trong tự nhiên (Tiếng Việt 4, Chân trời sáng tạo).
- Mở bài: Giới thiệu khái quát về chim sơn ca: Hoàn cảnh nhìn thấy đôi chim sơn ca. - Thân bài:
+ Tả hình dáng, kích thước của chim sơn ca: Nhỏ bé.
+ Tả màu sắc và đặc điểm bộ phận của chim sơn ca:
● Màu lông: Thường có màu nâu hung, nâu xỉn màu. ● Mỏ: Hình chóp, trơn.
● Chân: Nhỏ, dài, các vuốt sau dài thích nghi đi lại và đứng trên mặt đất.
+ Gợi tả tiếng hót của chim sơn ca: ● Hót vào chiều mát. ● Vừa bay vừa hót. 3
● Giọng hót hay, trong trẻo.
+ Tả hoạt động của đôi chim sơn ca: Đang tìm mồi, đang làm tổ hay đang chăm chim non, đang hót...
- Kết bài: Ấn tượng của em về đôi chim sơn ca.
Dàn ý cho bài văn tả một con vật mà em yêu thích (Tiếng Việt 4, Cánh Diều).
- Mở bài: Giới thiệu con vật mà em yêu thích: con chó Mực. - Thân bài:
+ Tả khái quát rồi đến tả chi tiết từng bộ phận của con chó:
● Con Mực nhập khẩu vào nhà em khi nó còn là một cậu bé nhỏ xíu, vậy
mà giờ nó đã cao lớn rồi.
● Toàn thân nó được bao bọc bởi lớp áo màu đen hung.
● Nó nặng khoảng mười lăm ký lô gam.
● Cái đầu nó to như trái bưởi với hai cái tai lúc nào cũng cúp xuống, hai cái
tai chỉ dựng đứng lên khi nó đang hóng nghe ai nói chuyện mà thôi.
● Đôi mắt to màu nâu sẫm.
● Chiếc mũi lúc nào cũng ươn ướt, hít hít như muốn tìm kiếm vật gì vậy.
● Mõm chú to và dài, mỗi khi chú ngáp lộ rõ mấy cái răng nhọn hoắt, cái
lưỡi màu hồng hay lè ra ngoài.
+ Tả hoạt động của con chó:
● Mực rất khôn ngoan, mỗi khi em vui bảo nó nằm xuống, hay bắt tay là nó làm liền.
● Chú là loài vật rất thính, khách lạ hay quen vào nhà chú đều phân biệt.
● Khách lạ thì chú sủa những tràn dài như báo hiệu cho chủ biết, còn khách
quen thì chú ngỏ ngoảy đuôi vui mừng như là hiếu khách lắm vậy.
● Mực thường ngủ ngoài hiên nhà để trông coi nhà và đàn gà của mẹ.
Không một tiếng động nhở nào mà chú không phát hiện được cả. Dù ai
trong gia đình em đi đâu thật xa, thật lâu không về nhưng khi về đến cổng là
con Mực đã nhảy ào ra mừng rỡ.
- Kết bài: Nêu tình cảm, cảm xúc của em dành cho chú chó mà mình vừa miêu tả. 4