Đề minh họa thi vào lớp 10 Ngữ văn 2025 - Phòng GD Bình Thạnh

UBND THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
KỲ THI TUYỂN SINH LỚP 10 THPT
PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
THEO CHƯƠNG TRÌNH GDPT 2018 QUẬN BÌNH THẠNH Môn thi: NGỮ VĂN
Thời gian làm bài: 120 phút, ĐỀ MINH HOẠ
không kể thời gian phát đề PHẦN I (4,0 điểm) Đọc văn bản sau: (a)
Hãy sống như đời sống để biết yêu nguồn cội
Hãy sống như đồi núi vươn tới những tầm cao
Hãy sống như biển trào, như biển trào để thấy bờ bến rộng
Hãy sống như ước vọng để thấy đời mênh mông
Và sao không là gió, là mây để thấy trời bao la
Và sao không là phù sa rót mỡ màu cho hoa
Sao không là bài ca của tình yêu đôi lứa
Sao không là mặt trời gieo hạt nắng vô tư
Và sao không là bão, là giông, là ánh lửa đêm đông
Và sao không là hạt giống xanh đất mẹ bao dung
Sao không là đàn chim gọi bình minh thức giấc
Sao không là mặt trời gieo hạt nắng vô tư
(Trích: Lời bài hát “Khát vọng” – Phạm Minh Tuấn) (b)
Tôi thích lên danh sách. Đây là lời đề nghị: hãy lên danh sách năm mươi điều bạn
trân trọng, biết ơn (vâng, năm mươi). Mười điều đầu tiên rất dễ: người thân, công việc,
gia đình, vân vân. Biết ơn vì bạn nói tiếng Việt (hoặc tiếng Nhật, tiếng Đức). Biết ơn vì
có đủ hai mắt, có trái tim khỏe, hoặc vì bạn không sống trong vùng chiến tranh. Biết ơn
người khác. Cầu chúc cho người nông dân nỗ lực làm nên thức ăn trên bàn. Cầu chúc
cho người công nhân tạo ra chiếc xe máy bạn đi. Cầu chúc cho người bán hàng nơi bạn
mua quần áo. Cầu chúc cho người phục vụ quán ăn bạn đến hôm qua.
Đó là thái độ biết ơn. Hãy lưu tâm đến những phúc lành của mình, đừng xem bất
cứ điều gì là hiển nhiên. Tôi chắc chắn bạn sẽ có nhiều thứ để biết ơn hơn những gì bạn
thấy. Chỉ cần nghĩ đến. Chỉ cần trân trọng. Và để ý xem điều gì sẽ xảy đến.
(Trích “Đời ngắn đừng ngủ dài”, Robin Sharma, NXB trẻ, 2019, trang 33-34)
Thực hiện yêu cầu sau:
Câu 1. (3,0 điểm) Từ ngữ liệu (a)
a. Cho biết chủ đề và phương thức biểu đạt chính của bài hát? (1.0 điểm)
b. Chỉ ra và cho biết tác dụng của một biện pháp tu từ được sử dụng trong lời bài hát? (1.0 điểm)
c. Theo em, lời bài hát đem đến cho mọi người cảm xúc như thế nào? (1.0 điểm)
Câu 2. (1,0 điểm) Từ ngữ liệu (b)
Trong lời đề nghị của tác giả về những điều cần biết ơn, trân trọng em tâm đắc nhất điều gì? Vì sao?
PHẦN II: VIẾT (6,0 điểm)
Câu 1 (2.0 điểm): Từ ngữ liệu (a)
Viết đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày về ấn tượng sâu đậm nhất mà bài hát đã để lại trong em.
Câu 2 (4.0 điểm): Từ ngữ liệu (b)
Em hãy chọn một vấn đề mà mình quan tâm, viết bài nghị luận đề ra những giải pháp để
phát huy vấn đề mà em đã chọn.
------------------------- HẾT -------------------------
Thí sinh không được sử dụng tài liệu. Cán bộ coi thi không giải thích gì thêm.
ĐÁP ÁN - HƯỚNG DẪN CHẤM MÔN NGỮ VĂN
(Hướng dẫn chấm có 06 trang) A. HƯỚNG DẪN CHUNG
Giám khảo cần nắm vững yêu cầu của Đáp án - Hướng dẫn chấm để đánh giá
tổng quát bài làm của học sinh, tránh chỉ quan tâm ý mà cho điểm một cách đơn thuần.
Do đặc trưng của môn Ngữ văn, tính chất cụ thể của đề thi và đặc điểm của kì thi Tuyển
sinh vào lớp 10 THPT; trên cơ sở bám sát biểu điểm và từng bài làm cụ thể của học sinh,
giám khảo chủ động, linh hoạt trong vận dụng tiêu chí cho điểm. Tôn trọng và khuyến
khích những bài làm sáng tạo, độc đáo, giàu cảm xúc.
Trong trường hợp thí sinh tổ chức bài làm theo cách riêng nhưng vẫn đáp ứng
được yêu cầu cơ bản của đáp án thì vẫn cho điểm như Đáp án - Hướng dẫn chấm. Điểm
từng câu không làm tròn. Điểm bài thi bằng tổng điểm các câu, không làm tròn.
B. ĐÁP ÁN VÀ BIỂU ĐIỂM Phần Câu Nội dung Điểm I ĐỌC HIỂU 4,0 1
a. - Chủ đề: Khát vọng ước mơ cao đẹp của con người. 0,5
- Phương thức biểu đạt chính: Biểu cảm 0,5
b. - BPTT: Điệp ngữ: “Hãy sống như”, “Và sao không là” 0,5
- Tác dụng: Nhấn mạnh vào khát vọng cao đẹp của nhạc sĩ, đặc 0,5
biệt còn khiến lời ca như giục giã nhắc nhở con người về lẽ sống cao đẹp…
c. Lời bài hát đem đến cho mọi người cảm xúc phong phú, cảm 1,0
phục, tự hào về tình yêu cuộc đời đầy tha thiết mà tác giả gửi gắm.
Đó chính là khát vọng hóa thân để cống hiến và xây dựng cuộc đời… Gợi ý: 1,0
- Điều tâm đắc nhất: Biết ơn vì có đủ hai mắt, có trái tim khỏe.
- Lý giải: Con mắt là cửa sổ tâm hồn, biết ơn vì chúng ta có thể
nhìn ngắm thế giới xung quanh, nhìn ngắm những vẻ đẹp và điều 2
kì diệu của thế giới này. Trái tim khỏe giúp chúng ta sống mạnh
khỏe, biết cảm nhận tình yêu thương… để có được những hành
động giúp cho đời sống ý nghĩa hơn.
* Học sinh có thể diễn đạt theo nhiều cách khác nhau, miễn sao hợp lí. II VIẾT 6,0 1 Từ ngữ liệu (a) 2,0
Viết đoạn văn trình bày về ấn tượng sâu đậm nhất mà bài hát đã để lại trong em.
a. Xác định được yêu cầu về hình thức đoạn văn: 0,25
Xác định được yêu cầu về hình thức và dung lượng (khoảng 200
chữ) của đoạn văn. Thí sinh có thể trình bày đoạn văn theo cách
diễn dịch, quy nạp, song song, phối hợp.
b. Xác định đúng yêu cầu về nội dung: 0,25
Xác định đúng nội dung đoạn văn: Trình bày ấn tượng sâu đậm
nhất mà bài hát đã để lại trong em.
c. Đề xuất được hệ thống ý phù hợp làm rõ nội dung trọng tâm của 0,5 đoạn văn:
* Xác định được các ý phù hợp để tập trung làm rõ nội dung đoạn
văn, sau đây là một số gợi ý: - Mở đoạn:
+ Giới thiệu tên bài hát, tên tác giả.
+ Khái quát những nét đặc sắc của bài hát (chủ đề, hình thức nghệ thuật nổi bật)