Đề minh họa thi vào lớp 10 Ngữ văn 2025 - Phòng GD Hóc Môn (1)

UBND THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
KỲ THI TUYỂN SINH LỚP 10 THPT
PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
THEO CHƯƠNG TRÌNH GDPT 2018 HUYỆN HÓC MÔN Môn thi: NGỮ VĂN
Thời gian làm bài: 120 phút, ĐỀ MINH HOẠ
không kể thời gian phát đề PHẦN I (5,0 điểm) Đọc văn bản sau:
Gọi cho mẹ, tuần một lần cũng được
Về thăm nhé, mẹ không cần quà cáp,
Gọi chơi thôi, hỏi thăm mẹ thế nào…
Mọi thứ đủ dùng… Mẫu tử tình sâu…
Ở nhà mẹ, ngoài cửa, đông buốt giá
Mẹ còn sống thì con còn được bé,
Cửa nhà con, đang nhộn nhịp, xuân Thấu điều này, phải tới những ngày trào… sau…
Về thăm nhé, mẹ luôn luôn mừng đón
Gọi cho mẹ, khi thu còn chưa hết,
Mẹ biết con đang bận rộn bao điều…
Những ngày đời, con ạ, rất mau qua…
Mẹ biết lắm, nên chỉ cần chút ít
Mai từ sớm, lỡ đâu con muốn gọi,
Mẹ muốn con biết mẹ ngóng con nhiều…
Tuyết ngập trời… mả chả thấy ai thưa…
(Gọi cho mẹ tuần một lần cũng được,
Nếu con về, mẹ pha trà, nướng bánh,
thơ Alelasjitsuke, Hồng Thanh Quang
Mẹ nhớ con thuở bé thích ăn chi...
dịch, Báo Giáo dục và Thời đại,
Hiểu giùm mẹ, giờ mẹ hay tủi phận
https://giaoducthoidai.vn/goi-cho-me-
Lỡ con mình đã quên hẳn mình đi... tuan-mot-lan-cung-duoc- post584844.html, 18/2/2022)
Thực hiện yêu cầu sau:
Câu 1. (0,5 điểm) Trong bài thơ, chủ thể trữ tình có những mong muốn gì?
Câu 2. (0,75 điểm) Nêu ít nhất hai cặp từ trái nghĩa trong hai câu thơ in đậm và cho biết
tác dụng của của việc sử dụng những cặp từ trái nghĩa này.
Câu 3. (0,75 điểm) Nêu thông điệp em nhận được từ bài thơ trên.
Câu 4. (1,0 điểm) Tưởng tượng em là người con được nói đến trong bài thơ, hãy viết
khoảng 3 đến 5 dòng để trả lời người mẹ của mình.
Câu 5. (2,0 điểm) Em hãy viết một đoạn văn (khoảng 500 chữ) phân tích những nét đặc
sắc về hình thức nghệ thuật của bài thơ trên.
PHẦN II (5,0 điểm)
[…] Có một ngày bố mẹ sẽ già đi là tập truyện ngắn của nhiều tác giả, do Losedow
dịch. Quyển sách có trang bìa và giấy đánh dấu sách tông màu hồng xinh xắn, cuốn hút
khi lần đầu nhìn thấy. […] Với 21 câu chuyện nhẹ nhàng, sâu lắng. Mỗi câu chuyện là
một mảnh ký ức của mỗi tác giả về gia đình, nó thật sự chạm tới trái tim những người
độc giả, đặc biệt là những người sắp, đang hoặc đã xa ba mẹ, xa người thân. Để chúng ta
có thể yêu thương, đối xử thật tốt với người nhà của mình.
Dù chúng ta có trưởng thành và thành công ra sao thì đối với đấng sinh thành,
chúng ta cũng chỉ là những đứa trẻ cần được ba mẹ che chở và chăm sóc. Ngày chúng ta
càng trưởng thành cũng là lúc cha mẹ ta càng già đi, mái tóc ngày càng bạc màu, gương
mặt có những dấu vết mà năm tháng để lại. […]
Câu chuyện để lại ấn tượng sâu sắc nhất trong tim tôi là Khói trắng luồn kẽ tay, do
tác giả Tưởng Lam viết. Câu chuyện nói về cảm giác và nỗi lòng áy náy, bứt rứt của tác
giả khi chưa làm tròn chữ “hiếu” và “đạo làm con”, để rồi phải hối hận: “Thật áy náy
khi nguyện vọng bình thường như vậy tôi cũng chẳng thể thực hiện cho bố! Giờ bố có
thể lên đường rồi…”. Thời điểm mai táng cho bố cũng là lúc mà tác giả sống chậm lại,
cảm nhận từng giây, từng khoảnh khắc để tìm lại cảm giác bên cạnh bố giữa cuộc sống
bộn bề này, là lúc thế giới xung quanh tác giả dường như đang chuyển động chậm đi.
Lúc ấy, bao nhiêu ký ức về bố cứ ùa về trong đầu tác giả khiến tác giả phải lặng đi.
Tôi đã bật khóc khi đọc tới trang cuối cùng của quyển sách, một cảm giác chạnh
lòng len lỏi trong tâm trí tôi khi đối mặt với từng câu chuyện của mỗi tác giả. […] Liệu
bản thân mình có đang bỏ lỡ thời gian ở bên cạnh ba mẹ không? Liệu mình đã thực sự
quan tâm tới cha mẹ chưa? Để đến một ngày nào đó, không phải thốt lên hai từ “giá như”.
Thiết nghĩ, có lẽ sẽ có nhiều bạn giống như tôi, chưa bao giờ hình dung đến cảnh
không có cha mẹ bên mình nữa. Chúng ta thường cho rằng cha mẹ sẽ mãi mãi ở đó chờ
đợi chúng ta, đến khi mất rồi thì ta lại nhớ lại những chuyện trong quá khứ và rồi ân hận
vì đã bỏ lỡ quá nhiều. Đọc sách, tôi cảm nhận rõ hơn “Thời gian đã trôi thì không thể
lấy lại được, mình cũng chẳng thể nào níu kéo lại thời gian”. Hãy trân trọng từng phút
giây, từng khoảnh khắc khi còn có thể, bởi “Có một ngày bố mẹ sẽ già đi”. […]
(Theo Có một ngày bố mẹ sẽ già đi, Bảo Ngọc,
https://enews.agu.edu.vn/index.php?
option=com_content&view=article&id=24208&Itemid=130, 10/1/2024)
Qua nội dung bài viết của tác giả Bảo Ngọc, em có suy nghĩ gì về nhan đề Có một
ngày bố mẹ sẽ già đi? Từ đó hãy viết một bài văn nghị luận với nhan đề: Trưởng thành
của con là sự già đi của cha mẹ.
------------------------- HẾT -------------------------
Thí sinh không được sử dụng tài liệu. Cán bộ coi thi không giải thích gì thêm.
ĐÁP ÁN - HƯỚNG DẪN CHẤM MÔN NGỮ VĂN
(Hướng dẫn chấm có 07 trang) A. HƯỚNG DẪN CHUNG
Giám khảo cần nắm vững yêu cầu của Đáp án - Hướng dẫn chấm để đánh giá
tổng quát bài làm của học sinh, tránh chỉ quan tâm ý mà cho điểm một cách đơn thuần.
Do đặc trưng của môn Ngữ văn, tính chất cụ thể của đề thi và đặc điểm của kì thi Tuyển
sinh vào lớp 10 THPT; trên cơ sở bám sát biểu điểm và từng bài làm cụ thể của học sinh,
giám khảo chủ động, linh hoạt trong vận dụng tiêu chí cho điểm. Tôn trọng và khuyến
khích những bài làm sáng tạo, độc đáo, giàu cảm xúc.
Trong trường hợp thí sinh tổ chức bài làm theo cách riêng nhưng vẫn đáp ứng
được yêu cầu cơ bản của đáp án thì vẫn cho điểm như Đáp án - Hướng dẫn chấm. Điểm
từng câu không làm tròn. Điểm bài thi bằng tổng điểm các câu, không làm tròn.
B. ĐÁP ÁN VÀ BIỂU ĐIỂM Phần Câu Nội dung Điểm I
Đọc văn bản sau và thực hiện các yêu cầu: 5,0
Chủ thể trữ tình – người mẹ mong muốn con: 0,5
- Gọi điện hỏi thăm mẹ, về nhà thăm mẹ.
- Thấu hiểu nỗi nhớ thương, mong ngóng, tình yêu thương con của mẹ. 1
- Biết trân trọng những phút giây còn mẹ.
- Cảm thông cho nỗi lo lắng con quên mất mẹ của mẹ.
- Hiểu được quy luật ở đời: còn mẹ là con còn nhỏ dại và được yêu thương. 2
- Cặp từ trái nghĩa: “xuân” – “đông”, “buốt giá” – “nhộn 0,5 nhịp”/“trào”. - Tác dụng: 0,25
+ Gợi tả hiện thực: mùa đông lạnh lẽo, sự trống vắng của lòng
người mẹ, ngôi nhà mẹ khi thiếu vắng bóng con; nhà con tưng