Đề minh họa thi vào lớp 10 Ngữ văn 2025 - Phòng GD Nhà Bè

UBND THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
KỲ THI TUYỂN SINH LỚP 10 THPT
PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
THEO CHƯƠNG TRÌNH GDPT 2018 HUYỆN NHÀ BÈ Môn thi: NGỮ VĂN
Thời gian làm bài: 120 phút, ĐỀ MINH HOẠ
không kể thời gian phát đề PHẦN I (5,0 điểm) Đọc văn bản sau: BÀI THƠ QUÊ HƯƠNG Nguyễn Bính
...Quê hương tôi có cây bầu cây nhị
Quê hương tôi có sầu riêng, măng cụt
Tiếng “đàn kêu tích tịch tình tang...”
Lòng bưởi đào, lòng gấc đỏ như son.
Có cô Tấm náu mình trong quả thị,
Có gạo tám xoan thổi nồi đồng điếu,
Có người em may túi đúng ba gang.
Cam xã Đoài ai bóc cũng thơm ngon.
Quê hương tôi có ca dao tục ngữ,
Cánh đồng nào cũng chôn vàng giấu bạc,
Ông trăng tròn thường xuống mọi nhà
Bờ biển nào cũng chói ngọc ngời châu. chơi.
Có thanh quế ngửi qua là khỏi bệnh,
Một đĩa muối cũng mặn tình chồng vợ,
Có cây lim đóng cả một thân tàu.
Một dây trầu cũng nhắc chuyện lứa đôi.
Quê hương tôi có những người con gái
Con chim nhỏ cũng đau hồn nước mất
“Một ngày hai bữa cơm đèn...”
“Cuốc cuốc” kêu rỏ máu những đêm vàng
Cách sông cái cũng bắc cầu dải yếm,
Chân ngựa đá cũng dính bùn trận mạc.
Cho chàng sang đính ước chuyện nhân
Theo người đi cứu nước chống xâm lăng. duyên.
Quê hương tôi có bà Trưng, bà Triệu
Trong bụng mẹ đã từng mê tiếng hát;
Cưỡi đầu voi, dấy nghĩa, trả thù chung.
Nên quê tôi ai cũng biết làm thơ.
Ông Lê Lợi đã trường kỳ kháng chiến,
Những trẻ nhỏ nằm nôi hay đặt võng,
Hưng Đạo vương đã mở hội Diên Hồng.
Sớm hay chiều, đều mượn cánh cò đưa.
Quê hương tôi có múa xoè, hát đúm,
Khi có giặc những tre làng khắp nước,
Có hội xuân liên tiếp những đêm chèo.
Đều xả thân làm ngọn mác, mũi chông,
Có Nguyễn Trãi, có “Bình Ngô đại cáo”.
Những trai gái thôn Đông, xóm Bắc
Có Nguyễn Du và có một “Truyện Kiều”.
Thoắt vươn vai thành những anh hùng...
(Hoàng Xuân, Nguyễn Bính – Thơ và đời,
Quê hương tôi có Trường Sơn một dải, NXB Văn học, 2003)
Có Hồng Hà lại có Cửu Long Giang
Có Hà Nội có hồ Tây, hồ Kiếm.
Chợ Đồng Xuân bày đủ mặt hàng.
Thực hiện yêu cầu sau: Câu 1. (3,0 điểm)
a. Tác giả đã gợi nhắc đến những những câu chuyện cổ tích nào trong khổ thơ thứ nhất? (0,5 điểm)
b. Xác định lời dẫn và cách dẫn trong đoạn thơ sau: (0,5 điểm)
Quê hương tôi có những người con gái
“Một ngày hai bữa cơm đèn...”
Cách sông cái cũng bắc cầu dải yếm,
Cho chàng sang đính ước chuyện nhân duyên.
c. Con người và quê hương tôi được hiện lên như thế nào trong bài thơ? (1,0 điểm)
d. Bài thơ Bài thơ quê hương của Nguyễn Bính đã khơi gợi trong em những tình cảm
nào dành cho quê hương, đất nước – nơi mình đã sinh ra và lớn lên? (1,0 điểm) Câu 2. (2,0 điểm)
Viết đoạn văn nghị luận (khoảng 200 chữ) phân tích hai khổ thơ cuối trong văn bản
“Bài thơ quê hương” của Nguyễn Bính.
PHẦN II (5,0 điểm) Đọc văn bản sau:
Lý do chủ yếu khiến những đứa trẻ sống không định hướng, không dám đưa ra mục
tiêu và không hành động là vì chúng ta sợ thất bại. Nhiều em rất sợ thất bại, sợ mất mát,
sợ mắc phải sai lầm và sợ cảm giác tồi tệ. Chính nỗi sợ này cản trở chúng đặt ra những
mục những tiêu chuẩn cao cho bản thân hoặc nỗ lực để thành công.
Tất cả chúng ta điều biết việc vô tình mắc phải sai lầm là điều bình thường và cần
thiết trong quá trình học hỏi hoặc bất cứ việc gì. Chúng ta biết rằng thất bại tạm thời –
nếu biết tận dụng đúng – chắc chắn sẽ trở thành tiền đề cho thành công lâu dài. Hầu hết
trẻ em hành động vì bản thân chúng, vào lúc này hay lúc khác. Tuy nhiên khi chúng
không đạt được mục tiêu, chúng sẽ bỏ cuộc, chúng sẽ tự biện hộ, đổ lỗi cho hoàn cảnh
xung quanh, than phiền rằng chúng không có đủ điều kiện để thành công và sẽ không
dám hành động nữa. Với cách hành xử như thế, tôi dám đảm bảo rằng đứa trẻ không
bao giờ làm nỗi việc gì to tát trong cuộc sống.
Vậy những người thành công vượt bậc có sợ thất bại không? Có, họ sợ chứ, rất sợ
nữa là khác. Chỉ có điều họ có khuynh hướng định nghĩa sự thất bại khác với nghĩa
thông thường. Bất cứ khi nào họ làm hết sức mình nhưng không đạt được mục tiêu, họ
không xem đó là thất bại mà coi đó là kinh nghiệm để học hỏi, để hoàn thiện bản thân.
Sau đó họ sẽ tránh không mắc phải sai lầm tương tự bằng cách thay đổi phương pháp
và làm lại từ đầu. Và cứ thế cho đến khi họ thành công. Đối với những người này, chỉ
khi nào bỏ cuộc mới là sự thất bại thật sự.
(Con cái chúng ta đều giỏi, Adam Khoo & Gary Lee, dịch giả Trần Đăng Khoa & Uông
Xuân Vy, NXB Phụ nữ, 2016, tr176,177)
Thực hiện các yêu cầu: Câu 1. (1,0 điểm)
a. Xác định luận đề của đoạn trích trên. (0,5 điểm)
b. Em hiểu câu: Chúng ta biết rằng thất bại tạm thời – nếu biết tận dụng đúng – chắc
chắn sẽ trở thành tiền đề cho thành công lâu dài như thế nào? (0,5 điểm) Câu 2. (4,0 điểm)
Việc đánh mất niềm tin vào bản thân đang là một thực tế nhức nhối trong cuộc sống
hiện đại của một bộ phận giới trẻ hiện nay. Hãy viết bài văn nghị luận trình bày suy nghĩ
của em về vấn đề trên và đề xuất những giải pháp khắc phục. (4,0 điểm)
------------------------- HẾT -------------------------
Thí sinh không được sử dụng tài liệu. Cán bộ coi thi không giải thích gì thêm.