Đề minh họa thi vào lớp 10 Ngữ văn 2025 - Phòng GD Phú Thọ

UBND TỈNH PHÚ THỌ
KỲ THI TUYỂN SINH LỚP 10 THPT
SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
THEO CHƯƠNG TRÌNH GDPT 2018 Môn thi: NGỮ VĂN ĐỀ MINH HOẠ
Thời gian làm bài: 120 phút,
không kể thời gian phát đề
I. PHẦN ĐỌC HIỂU (4,0 điểm) Đọc văn bản sau:
Thường thường, người ta đi xa bao nhiêu lâu thì mới cảm thấy nhớ nhà?
Tôi đã không ít lần tự hỏi mình điều đó, mặc dù cũng như bạn, tôi biết rằng câu trả
lời đơn giản là “tùy cảnh tùy người”…
Tôi biết rằng một khi ta đã cảm thấy nhớ nhà, lòng ta sẽ khác. Chắc chắn như vậy,
lòng ta sẽ khác. Khi chúng ta nhận ra mình nhớ là khi ta nhận ra mình đang yêu. Yêu
thương một người, một gia đình, một xóm thôn, một thành phố hay một đất nước…Đó
chính là lý do mỗi chúng ta đều cần trải qua cảm giác nhớ nhà. Và để có cảm giác đó
chúng ta phải ra đi. Bạn có thể dễ dàng trở về, cũng khó có thể quay trở lại. Bạn có thể
tìm lại những cảm xúc cũ xưa sau rất nhiều năm tháng, cũng có thể không. Khả năng
thứ hai có thể xảy ra hơn. Nhưng hãy bình tâm, bởi Helen Keller nói đúng rằng:
“Những điều tốt nhất và đẹp nhất trong thế gian này thì không thể nhìn thấy hay chạm
đến được - chúng phải cảm nhận bằng trái tim”.
Nếu như bạn nhớ nhà, hãy nhận ra rằng đó chính là yêu thương, và hãy để nó là
yêu thương, chứ không phải luyến tiếc, tủi hờn hay oán giận. Bạn biết chăng, nỗi nhớ
nhà sẽ khiến bạn nhận ra rằng chúng ta luôn có thể yêu thương từ một nơi rất xa. Và
tình yêu thương, cho dù là yêu thương một ảo ảnh của hạnh phúc, thì vẫn luôn là một
khởi đầu đẹp đẽ…
Một ngày nào đó, bạn sẽ đi xa. Và tôi mong rằng tất cả những người trẻ đều sẽ có
dịp đi xa. Lên thành phố học đại học. Lập nghiệp ở tỉnh khác. Ra nước ngoài du học,
định cư. Hay thường xuyên nhất, đi du lịch.
Khi ấy, thêm một lần nữa, hãy trả lời giùm tôi câu hỏi:“Mất bao lâu để bạn cảm thấy nhớ nhà?”.
(Trích Nếu biết trăm năm là hữu hạn, Phạm Lữ Ân, NXB Thế giới, 2023, tr.28-33)
Thực hiện yêu cầu sau:
Câu 1. (0,5 điểm) Theo văn bản, lý do mỗi chúng ta đều cần trải qua cảm giác nhớ nhà là gì?
Câu 2. (0,5 điểm) Chỉ ra các câu rút gọn trong đoạn văn sau: Một ngày nào đó, bạn sẽ
đi xa. Và tôi mong rằng tất cả những người trẻ đều sẽ có dịp đi xa. Lên thành phố học
đại học. Lập nghiệp ở tỉnh khác. Ra nước ngoài du học, định cư. Hay thường xuyên nhất, đi du lịch.
Câu 3. (1,5 điểm) Em hiểu như thế nào về câu nói của Helen Keller được tác giả trích
dẫn trong văn bản: Những điều tốt nhất và đẹp nhất trong thế gian này thì không thể
nhìn thấy hay chạm đến được- chúng phải cảm nhận bằng trái tim?
Câu 4. (1,5 điểm) Thông điệp nào trong văn bản có ý nghĩa nhất với em? Vì sao?
II. PHẦN VIẾT (6,0 điểm) Câu 1. (2,0 điểm)
Từ nội dung đoạn trích ở phần Đọc hiểu, em hãy viết đoạn văn nghị luận (khoảng
200 chữ) để trả lời câu hỏi: Nếu phải xa nhà em sẽ làm gì để có thể luôn yêu thương từ một nơi rất xa? Câu 2. (4,0 điểm)
Viết bài văn nghị luận phân tích đoạn thơ sau:
Con đi xa, nhớ hương vị tuổi thơ
Mùi cơm cháy, con vẫn ăn ngày trước
Đôi chân con đi khắp miền Tổ quốc
Chẳng nơi nào... có vị cơm năm xưa...
Cơm cháy quê nghèo...có nắng, có mưa
Có lời mẹ ru, ngọt ngào cay đắng
Có những hi sinh, nhớ thương thầm lặng
Con yêu nước mình... từ những câu ca...
Cơm cháy quê nghèo... mặn mồ hôi cha
Có vị thơm rơm, cánh đồng mùa gặt
Muối mặn gừng cay, có hè nắng gắt
Có ánh trăng vàng...chị múc bên sông...
(Trích Mùi cơm cháy, Vũ Tuấn, Khúc ru quê, NXB Hội nhà văn, 2022, tr.130-131) * Chú thích:
- Tác giả: Vũ Tuấn quê ở Thanh Ba - Phú Thọ. Vốn là một giáo viên dạy Toán, nhưng
anh thích thơ từ nhỏ. Tác giả thường viết về quê hương với những hương vị ngọt ngào,
thể hiện sự gắn bó sâu đậm, tha thiết.
------------------------- HẾT -------------------------
Thí sinh không được sử dụng tài liệu. Cán bộ coi thi không giải thích gì thêm.
ĐÁP ÁN - HƯỚNG DẪN CHẤM MÔN NGỮ VĂN
(Hướng dẫn chấm có 05 trang) A. HƯỚNG DẪN CHUNG
Giám khảo cần nắm vững yêu cầu của Đáp án - Hướng dẫn chấm để đánh giá
tổng quát bài làm của học sinh, tránh chỉ quan tâm ý mà cho điểm một cách đơn thuần.
Do đặc trưng của môn Ngữ văn, tính chất cụ thể của đề thi và đặc điểm của kì thi Tuyển
sinh vào lớp 10 THPT; trên cơ sở bám sát biểu điểm và từng bài làm cụ thể của học sinh,
giám khảo chủ động, linh hoạt trong vận dụng tiêu chí cho điểm. Tôn trọng và khuyến
khích những bài làm sáng tạo, độc đáo, giàu cảm xúc.
Trong trường hợp thí sinh tổ chức bài làm theo cách riêng nhưng vẫn đáp ứng
được yêu cầu cơ bản của đáp án thì vẫn cho điểm như Đáp án - Hướng dẫn chấm. Điểm
từng câu không làm tròn. Điểm bài thi bằng tổng điểm các câu, không làm tròn.
B. ĐÁP ÁN VÀ BIỂU ĐIỂM Phần Câu Nội dung Điểm I ĐỌC HIỂU 4,0
Theo văn bản, lý do mỗi chúng ta đều cần trải qua cảm giác nhớ 0,5 1
nhà là: Khi ta nhận ra mình đang yêu. Yêu thương một người, một
gia đình, một xóm thôn, một thành phố hay một đất nước. Câu rút gọn: 0,5
- Lên thành phố học đại học. 2
- Lập nghiệp ở tỉnh khác.
- Ra nước ngoài du học, định cư.
- Hay thường xuyên nhất, đi du lịch. 3
Ý nghĩa câu nói của Helen Keller được tác giả trích dẫn trong văn 1,5
bản: Những điều đẹp đẽ nhất của cuộc sống đều xuất phát từ tráo
tim biết yêu thương và đồng cảm. Trái tim là nguồn mạch kết nối
mọi cảm xúc. Những giá trị tinh thần như lòng nhân ái, sự trung
thực, sự kiên trì... cũng là những điều đẹp đẽ mà ta không thể nhìn