Đề minh họa thi vào lớp 10 Ngữ văn 2025 - Phòng GD Quận 5

UBND THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
KỲ THI TUYỂN SINH LỚP 10 THPT
PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
THEO CHƯƠNG TRÌNH GDPT 2018 QUẬN 5 Môn thi: NGỮ VĂN
Thời gian làm bài: 120 phút, ĐỀ MINH HOẠ
không kể thời gian phát đề PHẦN I (5,0 điểm) Đọc văn bản sau: GIÓ MÙA
Có vị ngọt ngào từ ngọn gió mùa đông
Ấp ủ trái tim dịu dàng nhỏ bé,
Gió mùa ơi, gọi bình minh nhè nhẹ
Hơi ấm nồng, công mẹ chắt chiu...
Ngọn gió mùa đánh thức giấc mơ con
Tuổi thơ con bên nồi cơm gạo mới
Cha lặng lẽ giấu nhọc nhằn trong gió lạnh
Con tép, con tôm đưa con bước vào đời...
Gió mùa về mang bao nỗi nhớ à ơi
Câu hát ru vang vọng gian nhà nhỏ
Kẽo kẹt ầu ơ, mẹ gánh mỏi mòn
Se sắt nỗi lòng ươm “giấc mơ con”
Cơn gió mùa da diết nhớ thương con
Gửi biết ơn trong từng cơn gió lạnh
Gửi tình yêu vào lòng ấm nóng
Cha mẹ cho con sinh cõi nhân lành... Vũ Thị Phương
(Theo Tạp chí Văn học & Tuổi trẻ, số tháng 11 (534+535) năm 2023)
Thực hiện yêu cầu sau:
Câu 1. (0,5 điểm) Chỉ ra các tiếng được hiệp vần với nhau ở khổ 1.
Câu 2. (0,5 điểm) Liệt kê hai hình ảnh về kí ức tuổi thơ của nhân vật trữ tình đã được
“đánh thức” bởi ngọn gió mùa.
Câu 3. (1,0 điểm) Chỉ ra và phân tích tác dụng của phép tu từ điệp ngữ trong bài thơ.
Câu 4. (1,0 điểm) Xác định tình cảm của nhân vật trữ tình ở khổ cuối của bài thơ.
Câu 5. (2,0 điểm) Viết đoạn văn (khoảng 200 chữ) phân tích chủ đề và đặc sắc nghệ thuật của bài thơ.
PHẦN II (5,0 điểm) Đọc văn bản:
“Có ba thứ cực kỳ rắn: thép, kim cương và tự thấu hiểu bản thân.” (Benjamin Franklin)
Làm thế nào để hiểu được chính mình là câu hỏi lớn của nhiều người trẻ. Người
không trẻ chưa hẳn đã hiểu chính mình, nhưng họ nhiều khi đã ngừng đặt câu hỏi.
Hiểu được bản thân là điều đầu tiên để phát triển, để từ đó làm việc mình thích và
có một cuộc đời như mơ ước. Việc này không phải một sớm một chiều mà có thể xong
được. Tôi chưa thấy ai một sáng thức dậy bỗng nhận ra rằng bây giờ mình đã hiểu mình là ai.
Mỗi người trong chúng ta là một cá thể khác biệt. Ai cũng có những thế mạnh, sở
trường. Điều quan trọng là mình hiểu được mình, biết được điểm mạnh điểm yếu của
mình, biết được mình thích gì, muốn gì, mình phù hợp với cái gì để rồi từ đó mài giũa bản thân theo nó.
Để bắt đầu tìm hiểu chính mình, điều cần làm là ngừng so sánh mình với người
khác, ngừng suy nghĩ tiêu cực về bản thân, học cách lắng nghe và yêu thương chính mình.
(Trích Tuổi trẻ đáng giá bao nhiêu?, Rosie Nguyễn, Nxb Hội Nhà văn, trang 79)
Thực hiện yêu cầu:
Tác giả văn bản trên đã gợi ý những cách nào để chúng ta hiểu được chính mình?
Trong số đó, em quan tâm đến cách nào hơn? Vì sao?
Hãy viết bài văn nghị luận để trình bày câu trả lời của em.
------------------------- HẾT -------------------------
Thí sinh không được sử dụng tài liệu. Cán bộ coi thi không giải thích gì thêm.
ĐÁP ÁN - HƯỚNG DẪN CHẤM MÔN NGỮ VĂN
(Hướng dẫn chấm có 05 trang) A. HƯỚNG DẪN CHUNG
Giám khảo cần nắm vững yêu cầu của Đáp án - Hướng dẫn chấm để đánh giá
tổng quát bài làm của học sinh, tránh chỉ quan tâm ý mà cho điểm một cách đơn thuần.
Do đặc trưng của môn Ngữ văn, tính chất cụ thể của đề thi và đặc điểm của kì thi Tuyển
sinh vào lớp 10 THPT; trên cơ sở bám sát biểu điểm và từng bài làm cụ thể của học sinh,
giám khảo chủ động, linh hoạt trong vận dụng tiêu chí cho điểm. Tôn trọng và khuyến
khích những bài làm sáng tạo, độc đáo, giàu cảm xúc.
Trong trường hợp thí sinh tổ chức bài làm theo cách riêng nhưng vẫn đáp ứng
được yêu cầu cơ bản của đáp án thì vẫn cho điểm như Đáp án - Hướng dẫn chấm. Điểm
từng câu không làm tròn. Điểm bài thi bằng tổng điểm các câu, không làm tròn.
B. ĐÁP ÁN VÀ BIỂU ĐIỂM Phần Câu Nội dung Điểm I
Đọc văn bản sau và thực hiện các yêu cầu: 5,0
Vần chân (vần liền): bé – nhẹ 0,5 1
Vần lưng: ơi – gọi, nồng – công
Hai hình ảnh về kí ức tuổi thơ của nhân vật trữ tình đã được “đánh 0,5
thức” bởi ngọn gió mùa:
- tuổi thơ con bên nồi cơm gạo mới 2
- cha lặng lẽ giấu nhọc nhằn trong gió lạnh
- con tép, con tôm đưa con bước vào đời... - gian nhà nhỏ
- mẹ gánh mỏi mòn 3
- BPTT: phép điệp ngữ “gió mùa”. 0,5
- Tác dụng: Nhấn mạnh chính cơn gió mùa là ngọn nguồn, là 0,5
nguyên do giúp gợi lên những kí ức tuổi thơ của nhân vật trữ tình,
kí ức gắn liền với những vất vả, tảo tần, hi sinh của cha mẹ. Đồng