Đề minh họa thi vào lớp 10 Ngữ văn 2025 - Phòng GD Quận 7

UBND THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
KỲ THI TUYỂN SINH LỚP 10 THPT
PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
THEO CHƯƠNG TRÌNH GDPT 2018 QUẬN 7 Môn thi: NGỮ VĂN
Thời gian làm bài: 120 phút, ĐỀ MINH HOẠ
không kể thời gian phát đề PHẦN I (5,0 điểm) Đọc văn bản sau: LỜI RU Xuân Quỳnh(*)
Hàng mi tơ vẫn khép giấc ngon lành
Thấy đồng cạn đồng sâu con nhớ thuở đói
Con đâu biết máy bay thù gầm rít nghèo
Con chỉ nghe lời mẹ ru quấn quýt
Câu hát cũ nhọc nhằn trong ý nghĩ!
Bom chuyển hầm con ngỡ tiếng nôi đưa
Lên Đồng Đăng[3] nhìn nàng Tô Thị[4]
Hơi đất vào man mát giấc mơ
Con sẽ thương những người vợ trong Nam hai
Con nào hay hơi lửa thù rát mặt!... mươi
năm giết giặc chờ chồng
Mẹ lại hát ru con những bài ca đất nước:
Gặp trận mưa lâm thâm
“... Vợ cấy... chồng cày... đồng cạn, đồng Dẫu người mẹ đã gói niềm vui trong áo mới sâu
Con vẫn bâng khuâng tự hỏi:
Và yêu nhau cởi áo cho nhau
“Phải người mẹ năm nào mưa ướt áo tứ
Khi đã yêu mấy núi đèo cũng vượt thân?”[5]
Tháp Mười ta có hoa sen đẹp nhất
Đến Tháp Mười ngắm đoá hoa sen
Đất nước mình tên Bác cũng như hoa...”[1]
Con nhớ Bác chòm râu phơ phất...
Ngủ yên con, ngủ đẫy giấc con nghe
Lời ru mẹ làm chiến hào che chở
Con sẽ đi trên khắp miền Tổ quốc
Ôi bàn chân, ôi bàn chân nho nhỏ
Những người chưa quen, những đất mới tinh
Theo lời ru con đi suốt ngày mai khôi
Đang chờ con - núi rộng, sông dài
Và con sẽ ngỡ ngàng như gặp
Mẹ vẫn gần con trên bước đường con bước
Cảnh, người kia từ đã lâu rồi
Khi nào con băng đèo vượt dốc
Con sẽ hiểu giá tình yêu “qua mấy núi cũng Dẫn con đi đến suốt đời trèo”[2]
Vẫn không đi hết những lời mẹ ru
(In trong tập thơ “Hoa dọc chiến hào”, 1968)
* Xuân Quỳnh (6/10/1942 - 29/8/1988) tên thật là Nguyễn Thị Xuân Quỳnh, sinh tại xã
Văn Khê, thị xã Hà Đông, tỉnh Hà Tây (nay là phường La Khê, quận Hà Đông, Hà Nội),
mất trong một vụ tai nạn giao thông tại đầu cầu Phú Lương, tỉnh Hải Dương, cùng với
chồng Lưu Quang Vũ và con trai Lưu Quỳnh Thơ mới 13 tuổi. Chị vốn là diễn viên múa
từ năm 13 tuổi. Có thơ đăng báo năm 19 tuổi, trở thành nhà thơ chuyên nghiệp sau khi
qua lớp bồi dưỡng những người viết văn trẻ khoá đầu tiên của Hội Nhà Văn Việt Nam
(1962-1964). Xuân Quỳnh được coi là nhà thơ nữ hàng đầu của nửa cuối thế kỷ 20. Chủ
đề thơ Xuân Quỳnh thường là những vấn đề nội tâm: kỷ niệm tuổi thơ, tình yêu gia đình...
[1], [2], [5]: trích dẫn lời ca dao
[3], [4]: Đồng Đăng là một thị trấn biên giới thuộc huyện Cao Lộc, tỉnh Lạng Sơn, Tô
Thị hay Nàng Tô Thị là một nhân vật trong câu chuyện cổ tích Việt Nam có tên Hòn
vọng phu hay "Sự tích hòn vọng phu".
Thực hiện yêu cầu sau:
Câu 1. (0,5 điểm) Trong bài thơ, người mẹ đã nhắc đến những hình ảnh, biểu tượng nào của đất nước?
Câu 2. (1,0 điểm) Hãy xác định mạch cảm xúc của người viết và nêu cảm hứng chủ đạo của bài thơ.
Câu 3. (0,5 điểm) Xác định và phân tích một nghệ thuật đặc sắc được sử dụng trong câu thơ sau:
Con chỉ nghe lời mẹ ru quấn quýt
Bom chuyển hầm con ngỡ tiếng nôi đưa
Câu 4. (1,0 điểm) Theo em, lời ru của người mẹ trong bài thơ có còn phù hợp trong
cuộc sống hiện đại ngày nay không? Tại sao? (1,0 điểm)
Câu 5. (2,0 điểm) Hãy viết đoạn văn (khoảng 250 chữ), phân tích một khía cạnh nội
dung chủ đề của bài thơ trên, em rút ra được từ bài thơ.
PHẦN II (5,0 điểm)
Đọc văn bản sau và thực hiện các yêu cầu:
Ấn tượng với tủ sách miễn phí ven đường
Trong chuyến đi thăm con gái đang học tại thành phố Mount Carmel (Mỹ) vừa
qua, tôi có dịp rảo bước cùng con đến trường và tình cờ nhận được lộc sách ở bên đường.
Ngôi trường con tôi học tọa lạc tại Mount Carmel, một thành phố thuộc tiểu bang
Illinois, Mỹ. Từ nơi tôi thuê ở đến trường của con cách khoảng 30 phút đi bộ. Bất chợt
nhìn thấy một tủ gỗ xinh xắn dựng bên đường, con trai tôi liền chạy tới khám phá. Chiếc
tủ vuông vắn được đặt trên một chân gỗ chắc chắn, vẻ ngoài thoạt nhìn trông giống mô
hình ngôi nhà đồ chơi. Bên dưới tủ có đặt tấm bảng ghi dòng chữ "Little Free Library"
(Thư viện nhỏ miễn phí). Hoạt động của Little Free Library còn hướng đến mục tiêu
nhằm cải thiện khả năng đọc, viết của trẻ, bởi nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng càng có
nhiều sách trong hoặc gần nhà thì trẻ càng có nhiều khả năng học và thích đọc.
Theo thông tin từ tổ chức (littlefreelibrary.org), đến nay đã có hơn 175.000 tủ sách
Little Free Library xuất hiện trên khắp nước Mỹ và khoảng 120 quốc gia. Hơn 400 triệu
cuốn sách đã được chia sẻ thông qua mạng lưới các tủ trao đổi sách miễn phí lắp đặt ở
các nơi công cộng, trung tâm cộng đồng, trường học, công viên và các địa điểm dễ tiếp cận khác.
(Tác giả Bội Bội https://tuoitre.vn/an-tuong-voi-tu-sach-mien-phi-ven-duong- 20240528104020197.htm)
Theo người viết, Hoạt động của Little Free Library còn hướng đến mục tiêu nhằm
cải thiện khả năng đọc, viết của trẻ, bởi nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng càng có nhiều
sách trong hoặc gần nhà thì trẻ càng có nhiều khả năng học và thích đọc.
Em có đồng tình với ý kiến đó không? Hãy viết bài văn nghị luận chia sẻ ý kiến của
em đồng thời đưa ra những giải pháp khác để phát triển sự yêu thích và khả năng đọc
của giới trẻ ngày nay ở nước ta.
------------------------- HẾT -------------------------
Thí sinh không được sử dụng tài liệu. Cán bộ coi thi không giải thích gì thêm.
ĐÁP ÁN - HƯỚNG DẪN CHẤM MÔN NGỮ VĂN
(Hướng dẫn chấm có 06 trang) A. HƯỚNG DẪN CHUNG
Giám khảo cần nắm vững yêu cầu của Đáp án - Hướng dẫn chấm để đánh giá
tổng quát bài làm của học sinh, tránh chỉ quan tâm ý mà cho điểm một cách đơn thuần.
Do đặc trưng của môn Ngữ văn, tính chất cụ thể của đề thi và đặc điểm của kì thi Tuyển
sinh vào lớp 10 THPT; trên cơ sở bám sát biểu điểm và từng bài làm cụ thể của học sinh,
giám khảo chủ động, linh hoạt trong vận dụng tiêu chí cho điểm. Tôn trọng và khuyến
khích những bài làm sáng tạo, độc đáo, giàu cảm xúc.
Trong trường hợp thí sinh tổ chức bài làm theo cách riêng nhưng vẫn đáp ứng
được yêu cầu cơ bản của đáp án thì vẫn cho điểm như Đáp án - Hướng dẫn chấm. Điểm
từng câu không làm tròn. Điểm bài thi bằng tổng điểm các câu, không làm tròn.
B. ĐÁP ÁN VÀ BIỂU ĐIỂM Phần Câu Nội dung Điểm I
Đọc văn bản sau và thực hiện các yêu cầu: 5,0
Trong bài thơ, người mẹ đã nhắc đến những hình ảnh, biểu tượng 0,5
nào của đất nước như: bài ca đất nước Vợ cấy... chồng cày... đồng 1
cạn, đồng sâu, “Tháp Mười”, “hoa sen” “tên Bác như hoa”, “áo tứ
thân”, “Lên Đồng Đăng nhìn nàng Tô Thị” 2
- Mạch cảm xúc trong bài thơ “Lời ru” từ những cảm xúc, tình yêu 0,5
dịu dàng của người mẹ khi ru con ngủ; đến những tình cảm tình
yêu quê hương, đất nước và cuối cùng gọi lên những hy vọng dành cho tương lai của con.
- Cảm hứng chủ đạo: tình yêu thương con gắn liền với tình yêu quê 0,5