Đề minh họa thi vào lớp 10 Ngữ văn 2025 - Phòng GD Tân Bình (thơ)

UBND THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
KỲ THI TUYỂN SINH LỚP 10 THPT
PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
THEO CHƯƠNG TRÌNH GDPT 2018 QUẬN TÂN BÌNH Môn thi: NGỮ VĂN
Thời gian làm bài: 120 phút, ĐỀ MINH HOẠ
không kể thời gian phát đề PHẦN I (5,0 điểm) Đọc văn bản sau: […] 573.
Tần ngần dạo gót lầu trang,
Một đoàn mừng thọ ngoại hương mới về, 575.
Hàn huyên chưa kịp giãi dề 1,
Sai nha bỗng thấy bốn bề xôn xao.
Người nách thước, kẻ tay đao;
Đầu trâu mặt ngựa ào ào như sôi.
Già giang 2 một lão một trai, 580.
Một dây vô lại 3 buộc hai thâm tình.
Đầy nhà vang tiếng ruồi xanh,
Rụng rời khung dệt, tan tành gói may.
Đồ tế nhuyễn, của riêng tây,
Sạch sành sanh vét cho đầy túi tham. 585.
Điều đâu bay buộc ai làm?
Này ai đan dậm, giật giàm 4bỗng dưng?
Hỏi ra sau mới biết rằng:
Phải tên xưng xuất, là thằng bán tơ.
1 Giãi dề: giải bày, chuyện trò.
2 Già giang: Lấy gông mà đóng, tức đóng gông.
3 Dây vô lại: Cái dây bất nhân trói buộc người lương thiện
4 Đan dậm, giật giàm: Dậm là dụng cụ để bắt cá,giàm là một thứ bẫy bằng dây thòng lọng để bắt cầm thú trong rừng. Đan
dậm giật giàm: nghĩa bóng là thêu dệt nên chuyện mà hãm hại.
Một nhà hoảng hốt ngẩn ngơ, 590.
Tiếng oan dậy đất, án ngờ lòa mây.
Hạ từ 5van lạy suốt ngày,
Điếc tai lân tuất, phũ tay tồi tàn.
Rường cao rút ngược dây oan,
Dẫu là đá cũng nát gan, lọ người.
Mặt trông đau đớn rụng rời,
Oan này còn một kêu trời, nhưng xa.
Một ngày lạ thói sai nha,
Làm cho khốc hại chẳng qua vì tiền.
Sao cho cốt nhục vẹn tuyền, 600.
Trong khi ngộ biến tòng quyền biết sao?
Duyên hội ngộ, đức cù lao,
Bên tình bên hiếu, bên nào nặng hơn?
Để lời thệ hải minh sơn6,
Làm con trước phải đền ơn sinh thành. 605.
Quyết tình nàng mới hạ tình:
Dẽ cho để thiếp bán mình chuộc cha!
Họ Chung có kẻ lại già,
Cũng trong nha dịch lại là từ tâm.
Thấy nàng hiếu trọng tình thâm7, 610.
Vì nàng, nghĩ cũng thương thầm xót vay.
Tính bài lót đó luồn đây,
Có ba trăm lạng, việc này mới xuôi.
Hãy về tạm phó giam ngoài,
Dặn nàng qui liệu, trong đôi ba ngày.
5 Hạ từ: Hạ lời, tức là hạ mình xuống mà nói, mà xin.
6 Thệ hải minh sơn: Thể biển thề non, tức là chỉ vào biển và núi mà thề.
7 Hiếu trọng tình thâm: Hiếu trọng là nặng lòng vì đạo hiếu, tình thâm là tình thương cha sâu sắc. 615.
Thương tình con trẻ thơ ngây,
Gặp cơn vạ gió tai bay bất kỳ!
Đau lòng tử biệt sinh ly,
Thân còn chẳng tiếc, tiếc gì đến duyên! 620.
Hạt mưa sá nghĩ phận hèn,
Liều đem tấc cỏ, quyết đền ba xuân. […]
(Trích Truyện Kiều, Nguyễn Du, NXB Văn học,
năm 2024, trang 37 đến trang 40)
Thực hiện yêu cầu sau:
Câu 1. (0,5 điểm) Xác định các sự kiện chính được kể trong văn bản trên.
Câu 2. (0,5 điểm) Việc Thúy Kiều bán mình chuộc cha thể hiện tính cách gì của nhân vật Thúy Kiều?
Câu 3. (1,0 điểm) Phân tích hiệu quả của phép tu từ ẩn dụ trong câu thơ sau:
Hạt mưa sá nghĩ phận hèn,
Liều đem tấc cỏ quyết đền ba xuân.
Câu 4. (1,0 điểm) Từ văn bản trên, em rút ra một thông điệp có ý nghĩa với bản thân.
Câu 5. (2,0 điểm) Viết đoạn văn (200 chữ) phân tích một nét đặc sắc về hình thức nghệ
thuật (nhân vật, lời thoại,..) của văn bản trên.
PHẦN II (5,0 điểm)
Khi bước vào tuổi dậy thì và trưởng thành, cùng với nhịp sống hiện đại, tất bật và
sự phát triển mạnh mẽ của internet, mạng xã hội cũng như sự mất cân bằng trong quan
hệ gia đình dẫn đến khoảng cách giữa bố mẹ và con cái ngày càng rõ.
Thực tế cho thấy rằng khoảng cách thế hệ giữa cha mẹ và con cái ngày càng lộ rõ
khi cha mẹ dành quá nhiều thời gian cho công việc hay những áp lực về cơm áo gạo
tiền, các mối quan hệ xã hội và sự thành công cá nhân. Con cái lại bị cuốn vào cuộc
sống số, mất đi thời gian chất lượng với gia đình và trở thành nạn nhân của sự cô đơn
trong thế giới ảo.
(Trích “Nguy cơ người trẻ ngày càng mất kết nối với gia đình”, PV, nguồn
https://tienphong.vn/nguy-co-nguoi-tre-ngay-cang-mat-ket-noi-voi-gia-dinh post1546053. tpo
, truy xuất 23/8/2024, 8:50pm)
Em hiểu bài viết muốn đề cập đến vấn đề gì trong mối quan hệ giữa cha mẹ và con
cái? Hãy viết bài văn nghị luận đưa ra giải pháp khả thi và có sức thuyết phục để giải quyết vấn đề trên.
------------------------- HẾT -------------------------
Thí sinh không được sử dụng tài liệu. Cán bộ coi thi không giải thích gì thêm.