Đề minh họa thi vào lớp 10 Ngữ văn 2025 - Phòng GD&ĐT Đồng Nai

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
ĐỀ THI TUYỂN SINH LỚP 10 THPT TỈNH ĐỒNG NAI ĐỀ THAM KHẢO
NĂM HỌC 2025 – 2026 MÔN THI: NGỮ VĂN
Thời gian làm bài: 120 phút, không kể thời gian giao đề
(Đề thi gồm 3 trang)
I.PHẦN ĐỌC HIỂU (6,0 điểm): Đọc văn bản sau: Quê mình Nguyễn Thế Kỷ
Đưa con về thăm quê
Cha gặp lại tuổi mình ngày thơ dại
Mấy dãy ao làng sen còn thơm mãi
Hoa gạo rơi xao xác sân đình.
Bến bờ nào cũng dội sóng sông Dinh(1)
Xa ngái(2) nào cũng mơ về núi Gám(3)
Hạt giống đồng chiêm gieo vào tâm khảm
Vẫn xanh tươi góc bể chân trời.
Quê mình là vậy đó con ơi
Bát cơm con ăn, ân tình con gặp
Mùi chua của bùn, vị nồng của đất
Với cha, hơn cả bạc vàng.
Bến bờ nào ông bà dắt con sang
Dòng đục dòng trong, câu thương câu giận
Thương cụ đồ xưa bút nghiên lận đận
Đỗ trạng rồi còn lội ruộng vinh quy(4)
Đất quê mình nâng bước cha đi
Để có con hôm nay trở lại
Như sông suối về nơi biển ấy
Lại góp mưa xanh mát mạch nguồn. Yên Thành, 6/1992
(In trong Về lại triền sông, NXB Văn học, năm 2017, tr 53) * Chú thích:
Nguyễn Thế Kỷ sinh năm 1960, quê ở xã Liên Thành, huyện Yên Thành, tỉnh
Nghệ An. Một số tác phẩm tiểu biểu của ông: Về lại triền sông (2017), Nhớ thương
ở lại (2019), Chuyện tình Khau Vai (2019),…
(1) Sông Dinh, (3) Núi Gám: thuộc tỉnh Nghệ An. (2) Xa ngái: xa xôi.
(4) Vinh quy: trở về làng một cách vẻ vang sau khi thi đỗ.
Thực hiện các yêu cầu:
Câu 1 (0,5 điểm). Xác định thể thơ của văn bản.
Câu 2 (0,5 điểm). Bài thơ viết về đề tài gì?
Câu 3 (1,0 điểm). Tác giả đã sử dụng những từ ngữ nào để miêu tả hình ảnh thiên
nhiên và con người của “quê mình”?
Câu 4 (0,5 điểm). Phân tích tác dụng của phép tu từ so sánh được sử dụng trong hai câu thơ sau:
Mùi chua của bùn, vị nồng của đất
Với cha, hơn cả bạc vàng.
Câu 5 (1,0 điểm). Diễn biến cảm xúc của tác giả được thể hiện như thế nào trong bài thơ?
Câu 6 (1,0 điểm). Nêu chủ đề của bài thơ và một số căn cứ giúp em xác định chủ đề ấy.
Câu 7 (1,5 điểm). Từ ý thơ được gửi gắm trong khổ thơ cuối, em hãy chia sẻ về
trách nhiệm của mỗi cá nhân đối với quê hương mình. (Trình bày khoảng 5 đến 7 dòng)
II. PHẦN VIẾT (4,0 điểm)
Em hãy viết bài văn nghị luận phân tích bài thơ “Quê mình” của Nguyễn Thế Kỷ.
------------------ HẾT -------------------
ĐÁP ÁN - HƯỚNG DẪN CHẤM MÔN NGỮ VĂN
(Hướng dẫn chấm có 06 trang) A. HƯỚNG DẪN CHUNG
Giám khảo cần nắm vững yêu cầu của Đáp án - Hướng dẫn chấm để đánh
giá tổng quát bài làm của học sinh, tránh chỉ quan tâm ý mà cho điểm một cách
đơn thuần. Do đặc trưng của môn Ngữ văn, tính chất cụ thể của đề thi và đặc điểm
của kì thi Tuyển sinh vào lớp 10 THPT; trên cơ sở bám sát biểu điểm và từng bài
làm cụ thể của học sinh, giám khảo chủ động, linh hoạt trong vận dụng tiêu chí cho
điểm. Tôn trọng và khuyến khích những bài làm sáng tạo, độc đáo, giàu cảm xúc.
Trong trường hợp thí sinh tổ chức bài làm theo cách riêng nhưng vẫn đáp
ứng được yêu cầu cơ bản của đáp án thì vẫn cho điểm như Đáp án - Hướng dẫn
chấm. Điểm từng câu không làm tròn. Điểm bài thi bằng tổng điểm các câu, không làm tròn.
B. ĐÁP ÁN VÀ BIỂU ĐIỂM Phần Câu Nội dung Điểm I
Đọc văn bản sau và thực hiện các yêu cầu: 6,0 1
Thể thơ của văn bản: tự do 0,5 2
Bài thơ viết về đề tài quê hương. 0,5 3
Những từ ngữ để miêu tả hình ảnh thiên nhiên và con người 1,0 của “quê mình”: - Ao sen làng: thơm mãi - Hoa gạo: xao xác - Núi Gám: xa ngái
- Góc bể chân trời: xanh tươi
- Bát cơm con ăn, ân tình con gặp/ Mùi chua của bùn, vị nồng
của đất: hơn cả bạc vàng
- Bến bờ: dòng đục dòng trong