Đề minh họa thi vào lớp 10 Ngữ văn 2025 - Sở GD Hải Dương

UBND TỈNH HẢI DƯƠNG
KỲ THI TUYỂN SINH LỚP 10 THPT
SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
THEO CHƯƠNG TRÌNH GDPT 2018 Môn thi: NGỮ VĂN ĐỀ MINH HOẠ
Thời gian làm bài: 120 phút,
không kể thời gian phát đề
I. PHẦN ĐỌC HIỂU (4,0 điểm) Đọc văn bản sau:
(1) Mảnh vườn tuổi thơ tôi
Có ước mơ đời cha, đời con
Nén vào lòng đất.
Có đắng cay chua chát Có hàng cây
Qua nắng mưa bão táp
Quả ngọt ngon dâng tặng cho đời
Hòn sỏi gầy nuôi nấng chúng tôi.
(2) Người thì đầy
Đất chẳng sinh sôi
Anh em chúng tôi bầy ong chia tổ. Mảnh vườn San đều nỗi nhớ
San đều trái chín ngọt lành
Dõi theo chúng tôi bằng ngàn mắt lá xanh.
(3) Chúng tôi ít về với nhau
Ai cũng có mảnh vườn nho nhỏ.
Những ngọt bùi đắng cay ngày đó
Theo với mỗi cuộc đời.
(4) Tựa vào cây, chúng tôi đứng thẳng.
(Mảnh vườn, Vũ Hoàng Nam, Giải thưởng văn học nghệ thuật Sông Thương lần thứ 4
giai đoạn 2015 – 2020, Hội văn học Nghệ thuật Bắc Giang, NXB Mỹ thuật, 2023,tr.133)
Thực hiện yêu cầu sau:
Câu 1. (0,5 điểm) Xác định thể thơ của văn bản.
Câu 2. (0,5 điểm) Tìm những từ ngữ thể hiện cảm nhận của nhân vật trữ tình về mảnh
vườn tuổi thơ trong khổ thơ (1).
Câu 3. (1,0 điểm) Phân tích tác dụng của biện pháp điệp ngữ trong những dòng thơ sau: Mảnh vườn San đều nỗi nhớ
San đều trái chín ngọt lành
Dõi theo chúng tôi bằng ngàn mắt lá xanh.
Câu 4. (1,0 điểm) Nêu ngắn gọn tâm trạng của nhân vật trữ tình được thể hiện trong khổ (3).
Câu 5. (1,0 điểm) Từ những suy ngẫm của tác giả trong câu “Tựa vào cây, chúng tôi
đứng thẳng”, em hãy rút ra bài học về lẽ sống cho bản thân.
II. PHẦN VIẾT (6,0 điểm) Câu 1. ( 2,0 điểm)
Em hãy viết đoạn văn nghị luận (khoảng 200 chữ) trình bày cảm nhận về hình ảnh mảnh
vườn tuổi thơ trong bài thơ “Mảnh vườn” của Vũ Hoàng Nam. Câu 2. (4,0 điểm).
Viết bài văn nghị luận (khoảng 600 chữ) bày tỏ suy nghĩ của anh/chị về vấn đề: Tuổi trẻ với sự trải nghiệm.
------------------------- HẾT -------------------------
Thí sinh không được sử dụng tài liệu. Cán bộ coi thi không giải thích gì thêm.
ĐÁP ÁN - HƯỚNG DẪN CHẤM MÔN NGỮ VĂN
(Hướng dẫn chấm có 03 trang) A. HƯỚNG DẪN CHUNG
Giám khảo cần nắm vững yêu cầu của Đáp án - Hướng dẫn chấm để đánh giá
tổng quát bài làm của học sinh, tránh chỉ quan tâm ý mà cho điểm một cách đơn thuần.
Do đặc trưng của môn Ngữ văn, tính chất cụ thể của đề thi và đặc điểm của kì thi Tuyển
sinh vào lớp 10 THPT; trên cơ sở bám sát biểu điểm và từng bài làm cụ thể của học sinh,
giám khảo chủ động, linh hoạt trong vận dụng tiêu chí cho điểm. Tôn trọng và khuyến
khích những bài làm sáng tạo, độc đáo, giàu cảm xúc.
Trong trường hợp thí sinh tổ chức bài làm theo cách riêng nhưng vẫn đáp ứng
được yêu cầu cơ bản của đáp án thì vẫn cho điểm như Đáp án - Hướng dẫn chấm. Điểm
từng câu không làm tròn. Điểm bài thi bằng tổng điểm các câu, không làm tròn.
B. ĐÁP ÁN VÀ BIỂU ĐIỂM Phần Câu Nội dung Điểm I ĐỌC HIỂU 4,0 1 Thể thơ tự do. 0,5
Những từ ngữ thể hiện cảm nhận của nhân vật trữ tình về mảnh 0,5 2
vườn tuổi thơ trong khổ thơ (1): ước mơ, nén, đắng cay, chua chát,
ngọt ngon, hòn sỏi gầy, nuôi nấng.
Tác dụng của điệp ngữ “San đều”: cho thấy cảm nhận sâu sắc, tinh 1,0
tế, nhấn mạnh ý nghĩa, tầm quan trọng của mảnh vườn trong ký ức
tuổi thơ nhân vật trữ tình. Mảnh vườn là nơi đong đầy kỷ niệm, 3
ươm mầm ước mơ và chứng kiến hành trình trưởng thành của
“chúng tôi”. Mảnh vườn là nơi gửi gắm nỗi nhớ về những điều
trong lành, ngọt ngào nhất của tuổi thơ và dõi theo “chúng tôi”
suốt cả cuộc đời bằng hàng ngàn cây lá xanh tươi. 4
Tâm trạng của nhân vật trữ tình: Nhân vật ngậm ngùi, chua xót khi 1,0
nghĩ về quy luật cuộc đời khi mỗi người dần trưởng thành, đi qua
những thăng trầm và có những “mảnh vườn” riêng. Kí ức bâng
khuâng xen lẫn hoài niệm về mảnh vườn trong những năm tháng
tuổi thơ sẽ luôn đong đầy kỷ niệm đẹp đẽ nhất của đời người, là
điểm tựa tinh thần giúp con người tiếp bước trên đường đời. Bài học về lẽ sống: 1,0
- Gia đình, quê hương, bạn bè luôn là hậu phương vững chắc để
mỗi người trưởng thành và khôn lớn. Nền tảng gia đình và ký ức
tuổi thơ mãi mãi là nền tảng, hành trang hình thành nhân cách, 5
quyết định hướng đi và lựa chọn của mỗi người.
- Khi chúng ta mạnh mẽ và trưởng thành, chúng ta sẽ dần phải dựa
vào khả năng của chính bản thân mình để hoàn thiện ước mơ, đạt
được những điều mà bản thân mong muốn. II LÀM VĂN 6,0 1
Em hãy viết đoạn văn nghị luận (khoảng 200 chữ) trình bày cảm 2,0
nhận về hình ảnh mảnh vườn tuổi thơ trong bài thơ “Mảnh vườn” của Vũ Hoàng Nam.
a. Xác định được yêu cầu về hình thức và dung lượng đoạn văn: 0,25
Xác định được yêu cầu về hình thức và dung lượng (khoảng 200
chữ) của đoạn văn. Thí sinh có thể trình bày đoạn văn theo cách
diễn dịch, quy nạp, song song, phối hợp.
b. Xác định đúng yêu cầu về nội dung: 0,25
Xác định đúng nội dung đoạn văn: Cảm nhận về hình ảnh mảnh
vườn tuổi thơ trong bài thơ “Mảnh vườn” của Vũ Hoàng Nam.
c. Đề xuất được hệ thống ý phù hợp làm rõ nội dung trọng tâm của 0,5 đoạn văn:
* Xác định được các ý phù hợp để tập trung làm rõ nội dung đoạn
văn, sau đây là một số gợi ý:
- Giới thiệu nhan đề, tác giả và nêu cảm nghĩ chung về bài thơ.