Đề minh họa thi vào lớp 10 Ngữ văn 2025 - Sở GD Hải Phòng

UBND THÀNH PHỐ HẢI PHÒNG
KỲ THI TUYỂN SINH LỚP 10 THPT
SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
THEO CHƯƠNG TRÌNH GDPT 2018 Môn thi: NGỮ VĂN ĐỀ MINH HOẠ
Thời gian làm bài: 120 phút,
không kể thời gian phát đề
I. PHẦN ĐỌC HIỂU (4,0 điểm) Đọc văn bản sau:
(1) Nụ cười là phương thuốc quý giá nhất. Từ lâu các nhà nghiên cứu đã chứng
minh được rằng khi chúng ta cười, bộ não sẽ tiết ra chất endorphins có tác dụng làm
giảm cơn đau, tăng cường sự lanh lợi, hoạt bát, đồng thời mang đến cho chúng ta cảm
giác phấn khởi và vui vẻ.
(2) Cuộc sống ngày nay của chúng ta phải đối mặt với rất nhiều thử thách, từ khó
khăn kinh tế cho đến những xung đột sắc tộc, khủng bố; từ ô nhiễm môi trường đến dịch
bệnh. Vì thế chúng ta rất cần tiếng cười để tâm hồn được thanh thản, tinh thần được thư
thái và giảm bớt áp lực từ những toan tính đời thường.
(3) Bạn có thể vượt qua những khúc quanh của cuộc đời mình dễ dàng hơn bằng
cách mỉm cười với chúng. Không những thế bạn hãy mỉm cười với chính mình và với
mọi người. Khi bạn biết mang nụ cười đến những người xung quanh, có nghĩa là bạn đã
mang niềm tin đến cuộc sống của họ. Nhờ đó, chúng ta đều cảm thấy được chia sẻ, được
động viên và khích lệ.
(4) Trong nhiều nền văn hoá khác nhau, sự hài hước là phương thức tốt nhất để
chữa lành mọi nỗi đau. Dù giàu có hay mạnh khoẻ, ai cũng trải qua ít nhiều đau khổ
trong đời. Mức độ thăng trầm trong cuộc sống tuỳ thuộc vào từng hoàn cảnh cụ thể và
tuỳ thuộc vào sự biến đổi thời cuộc ở quanh ta. Tiếng cười làm giảm bớt nỗi đau và sự
sợ hãi. Thật vậy, các danh hài tuyệt vời nhất nổi tiếng nhất trên thế giới, phần lớn đều
xuất thân và trưởng thành trong hoàn cảnh rất khó khăn. Phải chăng, sự hài hước chính
là cơ chế chịu đựng đau khổ mà tạo hoá ban tặng cho mỗi người chúng ta? Hãy nhớ
rằng, khi nghĩ về những điều vui vẻ, bạn sẽ cảm thấy mình hạnh phúc, mọi người sẽ
thích thú khi ở bên bạn và những mối quan hệ hiện tại của bạn cũng sẽ được cải thiện tốt hơn.
(Dẫn theo Cho đi là còn mãi, Azim Jamal & Harvey McKinnon,
Huế Phượng dịch, NXB Tổng hợp TP Hồ Chí Minh, 2023, tr.60-62)
Thực hiện yêu cầu sau:
Câu 1. (0,5 điểm) Xác định luận đề của văn bản trên.
Câu 2. (0,5 điểm) Trong đoạn (2), tác giả đã dùng lí lẽ nào để khẳng định: “Chúng ta rất
cần tiếng cười để tâm hồn được thanh thản, tinh thần được thư thái và giảm bớt áp lực từ
những toan tính đời thường”.
Câu 3. (1,0 điểm) Nêu vai trò của bằng chứng được sử dụng trong đoạn (4).
Câu 4. (1,0 điểm) Em hiểu gì về thái độ của tác giả khi bàn về vấn đề trên?
Câu 5. (1,0 điểm) Bài học nào từ văn bản có ý nghĩa nhất đối với em? Vì sao?
II. PHẦN VIẾT (6,0 điểm)
Câu 1.( 2,0 điểm) Viết đoạn văn (khoảng 200 chữ) ghi lại cảm nghĩ của em về bài thơ: Mùa vải chín
Em về Hải Phòng mùa vải tháng 5
Tu hú xốn xang gọi bầy xây tổ
Nắng bồng bềnh gửi mây vào nỗi nhớ
Chùm vải vườn nhà ngẩn ngơ đỏ đuôi.
Lúa chín vàng, hương cau, hương ổi
Miền đất mỡ màu cây trái xum xuê
Dòng sông xanh nước chảy say mê
Chở nặng phù sa bốn mùa kết trái.
Vải tháng 5 anh vin, em hái
Nghĩa đượm tình quê thơm thảo mặn nồng
Vải: Bát Tràng, Thuỷ Nguyên, Vĩnh Bảo...
Gom nắng, gom mưa vị ngọt thơm hồng.
Gió nồm nam thổi chiều thơ mộng
Canh cua cà muối mẹ chờ con
Rạ rơm quấn quýt hương đồng nội
Xoã... vào màu vải ánh trăng non!
(Dẫn theo Thơ trong mùa nắng, Nguyễn Thị Thuý Ngoan,
Báo Điện tử Hải Phòng, ngày 10/06/2023)
Chú thích: Nguyễn Thị Thuý Ngoan sinh năm 1951, quê ở huyện Vĩnh Bảo, thành phố
Hải Phòng. Thơ của bà dung dị, lắng sâu; thường sử dụng những chi tiết của đời sống
thường nhật làm phát lộ những tứ thơ độc đáo, như quen như lạ, có sức cuốn hút mạnh mẽ. Câu 2. (4,0 điểm).
Hiện nay một bộ phận giới trẻ thiếu kết nối với gia đình. Hãy viết bài văn nghị luận trình
bày suy nghĩ của em về vấn đề cần giải quyết trên.
------------------------- HẾT -------------------------
Thí sinh không được sử dụng tài liệu. Cán bộ coi thi không giải thích gì thêm.
ĐÁP ÁN - HƯỚNG DẪN CHẤM MÔN NGỮ VĂN
(Hướng dẫn chấm có 03 trang) A. HƯỚNG DẪN CHUNG
Giám khảo cần nắm vững yêu cầu của Đáp án - Hướng dẫn chấm để đánh giá
tổng quát bài làm của học sinh, tránh chỉ quan tâm ý mà cho điểm một cách đơn thuần.
Do đặc trưng của môn Ngữ văn, tính chất cụ thể của đề thi và đặc điểm của kì thi Tuyển
sinh vào lớp 10 THPT; trên cơ sở bám sát biểu điểm và từng bài làm cụ thể của học sinh,
giám khảo chủ động, linh hoạt trong vận dụng tiêu chí cho điểm. Tôn trọng và khuyến
khích những bài làm sáng tạo, độc đáo, giàu cảm xúc.
Trong trường hợp thí sinh tổ chức bài làm theo cách riêng nhưng vẫn đáp ứng
được yêu cầu cơ bản của đáp án thì vẫn cho điểm như Đáp án - Hướng dẫn chấm. Điểm
từng câu không làm tròn. Điểm bài thi bằng tổng điểm các câu, không làm tròn.
B. ĐÁP ÁN VÀ BIỂU ĐIỂM Phần Câu Nội dung Điểm I ĐỌC HIỂU 4,0
Luận đề của văn bản: Bàn về ý nghĩa của nụ cười/ giá trị của tinh 0,5 1
thần lạc quan trong cuộc sống.
Lí lẽ: Cuộc sống ngày nay của chúng ta phải đối mặt với rất nhiều 0,5 2
thử thách, từ khó khăn kinh tế cho đến những xung đột sắc tộc,
khủng bố; từ ô nhiễm môi trường đến dịch bệnh. 3
- Bằng chứng trong đoạn (4): các danh hài tuyệt vời nhất nổi tiếng 0,5
nhất trên thế giới, phần lớn đều xuất thân và trưởng thành trong
hoàn cảnh rất khó khăn. - Vai trò: 0,5
+ Giúp cho lập luận chặt chẽ, logic, giàu sức thuyết phục, tăng độ tin cậy cho bài viết.
+ Tập trung làm sáng tỏ luận điểm: Sự hài hước là phương thuốc
tốt nhất chữa lành mọi nỗi đau. Từ đó góp phần làm nổi bật luận