Đề thi giữa học kì 2 Ngữ Văn 10 Chân trời sáng tạo có đáp án (Đề 6)

SỞ GD&ĐT TỈNH
ĐỀ THI GIỮA HỌC KÌ II
……………………..
Năm học: 2022 – 2023
Môn: Ngữ văn – Lớp 10 ĐỀ SỐ 6
(Thời gian làm bài: 90 phút)
Phần I. Đọc hiểu (6,0 điểm)
Đọc văn bản sau và trả lời các câu hỏi bên dưới:
CHIẾU KHUYẾN DỤ HÀO KIỆT
(Năm Đinh vị (1427), Lê Thái Tổ ở dinh Bồ Đề trên sông Lô. Xuất tự sử ký).
Hiện nay các thành đã phá, duy còn thành Đông Quan là chưa hạ. Vì thế ta nằm
không yên chiếu, ăn không ngon miệng, sớm hôm lo lắng. Vả bên cạnh ta chưa có
được người tài. Ta tuy làm chủ tướng, nhưng một thì già yếu bất tài, hai thì học ít
biết nông, ba thì nhiệm vụ nặng nề khó gánh vác nổi, mà tướng quốc, thái bảo, thái
phó chưa đặt, thái úy, đô nguyên súy còn khuyết, hành khiển các quan khác mười
phần mới đươc một hai. Vì thế ta nhún mình tỏ lòng thành thực, khuyên các bực
hào kiệt đều nên cùng nhau gắng sức, cứu đỡ muôn dân, đừng có kín tiếng giấu tài,
khiến thiên hạ phải hãm trong lầm than mãi mãi. Hoặc có người cao tiết như Tứ
Hạo, Gia Độ, như Tử Phòng, cũng hãy nên vì dân cứu nạn, đợi khi thành công rồi
có muốn được thỏa chí xưa, lại về rừng núi thì ta cũng không ngăn giữ.
(Trích “Quân trung từ mệnh tập” rút từ “Nguyễn Trãi toàn tập”, nhà xuất bản
Khoa học xã hội, Hà Nội, 1976, tr.98)
Câu 1. Văn bản “Chiếu khuyến dụ hào kiệt” thuộc sáng tác nào của Nguyễn Trãi? A. Thơ chữ Hán B. Thơ chữ Nôm C. Văn chính luận D. Tập Môn hoa mộc


Câu 2. Phương thức biểu đạt của văn bản trên là: A. Tự sự B. Miêu tả C. Biểu cảm D. Nghị luận
Câu 3. Lời lẽ nào của Lê Lợi trong văn bản được coi là sự chân thành, nhún nhường?
A. Ta nhún mình tỏ lòng thành thực, khuyên các bực hào kiệt
B. Ta tuy làm chủ tướng, nhưng một thì già yếu bất tài…
C. Ta nằm không yên chiếu, ăn không ngon miệng, sớm hôm lo lắng
D. Hãy nên vì dân cứu nạn, đợi khi thành công rồi có muốn được thỏa chí xưa
Câu 4. Mục đích của văn bản trên là:
A. Chư dụ binh lính tham gia chiến đấu
B. Khuyên các hào kiệt không nên giấu tài mà đem sức giúp nhân dân
C. Tìm người tài giỏi phục vụ cho đất nước
D. Thưởng cho người có tài
Câu 5. Trong văn bản, Lê Lợi khuyên bảo các bậc hào kiệt điều gì?
A. Cùng nhau đoàn kết đồng lòng giúp dân
B. Đem tất cả tài năng để phục vị đất nước
C. Đều nên cùng nhau gắng sức, cứu đỡ muôn dân, đừng có kín tiếng giấu tài,
khiến thiên hạ phải hãm trong lầm than mãi mãi
D. Đừng có kín tiếng giấu tài, sống cuộc đời phiêu bạt
Câu 6. Tư tưởng nhân văn của Nguyễn Trãi được thể hiện ở dòng nào sau đây?
A. Ta nằm không yên chiếu, ăn không ngon miệng, sớm hôm lo lắng
B. Bên cạnh ta chưa có được người tài
C. Ta tuy làm chủ tướng, nhưng một thì già yếu bất tài


D. Đợi khi thành công rồi có muốn được thỏa chí xưa, lại về rừng núi thì ta cũng không ngăn giữ
Câu 7. Câu “Ta tuy làm chủ tướng, nhưng một thì già yếu bất tài, hai thì học ít biết
nông, ba thì nhiệm vụ nặng nề khó gánh vác nổi” nhằm mục đích gì?
A. Làm rõ cho ý bên cạnh ta chưa có người tài
B. Cho thấy sự bất lực của nhà vua, sự nguy hại của đất nước
C. Cho thấy những thiếu xót của chủ tướng, cần người tài giúp sức
D. Cho thấy hậu quả của vị chủ tướng khi không có người tài giúp sức
Câu 8. Dòng nào nói đúng đối tượng giao tiếp, hoàn cảnh giao tiếp của văn bản?
A. Nhân nhân, khi tìm người tài giúp nước
B. Tướng sĩ, khi đất nước đang lâm nguy
C. Nhân dân, khi đất nước đang lâm nguy
D. Tướng sĩ, khi cần chiêu mộ nhân tài
Câu 9. Nêu hiệu quả của phép liệt kê được sử dụng trong câu văn sau: “Ta tuy làm
chủ tướng, nhưng một thì già yếu bất tài, hai thì học ít biết nông, ba thì nhiệm vụ
nặng nề khó gánh vác nổi, mà tướng quốc, thái bảo, thái phó chưa đặt, thái úy, đô
nguyên súy còn khuyết, hành khiển các quan khác mười phần mới được một hai”.
Câu 10. Qua văn bản, anh chị có suy nghĩ gì về tầm quan trọng của việc trọng đãi người hiền tài?
Phần II. Viết (4,0 điểm)
Anh/ chị hãy viết một bài văn nghị luận thuyết phục một người cần nhìn vấn đề một cách toàn diện hơn. HƯỚNG DẪN CHẤM
Phần I. Đọc hiểu (6,0 điểm) Câu Đáp án Điểm
Câu 1 C. Văn chính luận 0,5 điểm

Câu 2 D. Nghị luận 0,5 điểm
Câu 3 A. Ta nhún mình tỏ lòng thành thực, khuyên các bực hào kiệt 0,5 điểm
B. Khuyên các hào kiệt không nên giấu tài mà đem sức giúp nhân Câu 4 0,5 điểm dân
C. Đều nên cùng nhau gắng sức, cứu đỡ muôn dân, đừng có kín Câu 5 0,5 điểm
tiếng giấu tài, khiến thiên hạ phải hãm trong lầm than mãi mãi
D. Đợi khi thành công rồi có muốn được thỏa chí xưa, lại về rừng Câu 6 0,5 điểm
núi thì ta cũng không ngăn giữ
C. Cho thấy những thiếu xót của chủ tướng, cần người tài giúp Câu 7 0,5 điểm sức
Câu 8 A. Nhân nhân, khi tìm người tài giúp nước 0,5 điểm Tác dụng:
+ Liệt kê nhấn mạnh sự tài mọn của mình, để mong hào kiệt mọi Câu 9 1,0 điểm miền về giúp đỡ.
+ Tăng sức biểu đạt cho câu văn. HS trình bày suy nghĩ: Câu
Trọng đãi người tài là quan trọng vô cùng, vì chỉ có như vậy thì 1,0 điểm 10
mới có thể giúp đất nước phát triển. Nếu không quan tâm bồi
dưỡng nhân tài thì đó là một điều thiệt thòi cho đất nước.
Phần II. Viết (4,0 điểm) Câu Đáp án Điểm
a. Đảm bảo cấu trúc bài văn nghị luận xã hội
Mở bài giới thiệu được vấn đề. Thân bài triển khai được vấn đề. 0,25 điểm
Kết bài khái quát lại vấn đề và nêu bài học nhận thức.
b. Xác định đúng yêu cầu của đề: Thuyết phục mọi người cần 0,25 điểm
nhìn vấn đề một cách toàn diện hơn.