Giáo án Bài 13 Hóa học 12 Cánh Diều: Cấu tạo và tính chất vật lí của kim loại

Ngày soạn:…/…/… Ngày dạy:…/…/…
CHỦ ĐỀ 6: ĐẠI CƯƠNG VỀ KIM LOẠI
BÀI 13. CẤU TẠO VÀ TÍNH CHẤT VẬT LÍ CỦA KIM LOẠI I. MỤC TIÊU 1. Về kiến thức Sau bài học này, HS sẽ:
- Trình bày được đặc điểm cấu tạo của nguyên tử kim loại và tinh thể kim loại.
- Nêu được đặc điểm của liên kết kim loại.
- Giải thích được một số tính chất vật lí chung của kim loại (tính dẻo, tính dẫn điện,
tính dẫn nhiệt, tính ánh kim).
- Trình bày được ứng dụng từ tính chất vật lí chung và riêng của kim loại. 2. Năng lực
Năng lực chung:
- Năng lực giao tiếp và hợp tác: Chủ động giao tiếp trong nhóm, trình bày rõ ý
tưởng cá nhân và hỗ trợ nhau hoàn thành nhiệm vụ chung, tự tin và biết kiểm soát
cảm xúc, thái độ khi nói trước nhiều người.
- Năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo: Thu thập và làm rõ thông tin có liên quan
đến vấn đề; phân tích để xây dựng được các ý tưởng phù hợp.
Năng lực đặc thù:
- Năng lực vận dụng kiến thức, kĩ năng đã học: Nhận ra, giải thích được vấn đề thực
tiễn dựa trên kiến thức hoá học.
- Năng lực tìm hiểu tự nhiên dưới góc độ hoá học:
+ Sử dụng được ngôn ngữ, hình vẽ, sơ đồ, biểu bảng để biểu đạt quá trình tìm
hiểu vấn đề và kết quả tìm kiếm.
+ Viết được báo cáo quá trình tìm hiểu.
- Năng lực nhận thức hoá học:
 Trình bày được đặc điểm cấu tạo của nguyên tử kim loại và tinh thể kim loại. 1
 Nêu được đặc điểm của liên kết kim loại.
 Giải thích được một số tính chất vật lí chung của kim loại (tính dẻo, tính dẫn
điện, tính dẫn nhiệt, tính ánh kim).
 Trình bày được ứng dụng từ tính chất vật lí chung và riêng của kim loại. 3. Phẩm chất
- Tham gia tích cực hoạt động nhóm phù hợp với khả năng của bản thân.
- Cẩn trọng, trung thực và thực hiện các yêu cầu trong bài học.
- Sử dụng tiết kiệm, an toàn các sản phẩm bằng kim loại.
II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU
1. Đối với giáo viên
- Tài liệu: SGK, SGV Hóa học 12, các hình ảnh liên quan đến bài học.
- Thiết bị dạy học: Máy tính, máy chiếu.
2. Đối với học sinh
- Tài liệu: SGK Hóa học 12.
- Tranh ảnh, tư liệu sưu tầm liên quan đến bài học theo yêu cầu của GV.
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG a. Mục tiêu:
- Huy động được vốn hiểu biết, kĩ năng có sẵn của học sinh về ứng dụng của kim loại
để chuẩn bị cho bài học mới; học sinh cảm thấy vấn đề sắp học rất gần gũi với mình.
- Kích thích sự tò mò, khơi dậy hứng thú của học sinh về chủ đề sẽ học; tạo không khí
lớp học sôi nổi, chờ đợi, thích thú.
- Học sinh trải nghiệm qua tình huống có vấn đề, trong đó chứa đựng những nội dung
kiến thức, những kĩ năng để phát triển phẩm chất, năng lực mới.
b. Nội dung: HS quan sát hình ảnh GV cung cấp và thực hiện yêu cầu của GV.
c. Sản phẩm: Câu trả lời của HS về một số ứng dụng của kim loại.
d. Tổ chức thực hiện
Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập 2
- GV yêu cầu HS quan sát các hình sau. Thép Đồng Vàng
GV nêu câu hỏi: Em hãy cho biết ứng dụng của các kim loại tương ứng với mỗi hình.
Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập
- HS làm việc cá nhân, tham gia trò chơi và suy nghĩ trả lời câu hỏi của GV.
- GV hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).
Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận
- GV mời 2 – 3 HS trả lời câu hỏi:
+ Thép: là vật liệu xây dựng.
+ Đồng: lõi dây dẫn điện. + Vàng: trang sức.
- Các HS khác lắng nghe để nhận xét câu trả lời của bạn mình.
- GV khuyến khích HS có thể có nhiều ý kiến khác nhau.
Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập
- GV đánh giá, nhận xét của câu trả lời HS, dẫn dắt HS vào bài học: Kim loại được sử
dụng nhiều trong cuộc sống như các kết cấu bằng thép, dây dẫn điện bằng đồng, đồ
trang sức bằng vàng,…. Kim loại có đặc điểm gì về cấu tạo nguyên tử và liên kết mà
hữu dụng như vậy? Để đi tìm câu trả lời, chúng ta cùng vào bài học ngày hôm nay
Bài 13 – Cấu tạo và tính chất vật lí của kim loại.
B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC
Hoạt động 1. Đặc điểm cấu tạo và liên kết kim loại
a. Mục tiêu: HS trình bày được đặc điểm cấu tạo, trạng thái của các đơn chất kim
loại, vị trí của các ion trong mạng tinh thể, sự hình thành liên kết kim loại. 3
b. Nội dung: HS đọc thông tin trong SGK trang 89-90 và thực hiện yêu cầu của GV.
c. Sản phẩm: Câu trả lời của HS về đặc điểm cấu tạo, trạng thái của các đơn chất kim
loại, vị trí của các ion trong mạng tinh thể, sự hình thành liên kết kim loại.
d. Tổ chức hoạt động:
HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS
DỰ KIẾN SẢN PHẨM
Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập
I. Đặc điểm cấu tạo và liên
- GV tổ chức cho HS quan sát bảng tuần hoàn các kết kim loại nguyên tố hóa học:
1. Đặc điểm cấu tạo của
nguyên tử kim loại
- Thường có ít electron ở lớp ngoài cùng.
- Bán kính của nguyên tử kim
loại thường lớn hơn khá nhiều
so với bán kính của nguyên tử phi kim cùng chu kì.
- Các electron hóa trị ở lớp vỏ
- GV yêu cầu HS dựa vào kiến thức đã biết, trả lời ngoài cùng của nguyên tử kim
câu hỏi: Nhận xét về số electron lớp ngoài cùng loại chịu lực hút yếu của hạt
và bán kính của nguyên tử kim loại. nhân.
- GV cung cấp thông tin cho HS về trạng thái tồn 2. Cấu tạo tinh thể kim loại
tại của các đơn chất kim loại ở nhiệt độ phòng, vị - Ở điều kiện thường, các kim
trí của các ion dương kim loại trong mạng tinh loại ở thể rắn, có cấu tạo tinh thể.
thể (trừ thủy ngân ở thể lỏng).
- GV yêu cầu HS quan sát Hình 13.2.
- Trong tinh thể kim loại, do
chịu lực hút yếu của hạt nhân
nguyên tử nên các electron hóa
trị dễ tách ra khỏi nguyên tử,
tạo thành các electron hóa trị tự 4