Giáo án Các số đặc trưng đo mức độ phân tán của mẫu số liệu Toán 10 Chân trời sáng tạo

Ngày soạn: .../.../... Ngày dạy: .../.../...
BÀI 4. CÁC SỐ ĐẶC TRƯNG ĐO MỨC ĐỘ PHÂN TÁN
CỦA MẪU SỐ LIỆU
THỜI GIAN THỰC HIỆN: 2 TIẾT I. MỤC TIÊU:
1. Kiến thức, kĩ năng: Học xong bài này, HS đạt các yêu cầu sau:
- Tính được số đặc trưng đo mức độ phân tán của mẫu số liệu không ghép nhóm: + Khoảng biến thiên + Khoảng tứ phân vị + Phương sai + Độ lệch chuẩn.
- Giải thích được ý nghĩa và vai trò của các số đặc trưng nói trên của mẫu số liệu trong thực tiễn.
- Chỉ ra được những kết luận nhờ ý nghĩa của số đặc trưng nói trên của mẫu số liệu
trong trường hợp đơn giản. 2. Năng lực
Năng lực chung:
- Năng lực tự chủ và tự học trong tìm tòi khám phá
- Năng lực giao tiếp và hợp tác trong trình bày, thảo luận và làm việc nhóm
- Năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo trong thực hành, vận dụng.


Năng lực riêng:
- Rèn luyện năng lực mô hình hóa toán học và năng lực giải quyết vấn đề toán học
thông qua các bài toán thực tiễn, năng lực sử dụng công cụ, phương tiện học toán. 3. Phẩm chất
- Có ý thức học tập, ý thức tìm tòi, khám phá và sáng tạo, có ý thức làm việc nhóm,
tôn trọng ý kiến các thành viên khi hợp tác.
- Chăm chỉ tích cực xây dựng bài, có trách nhiệm, chủ động chiếm lĩnh kiến thức
theo sự hướng dẫn của GV.
- Hình thành tư duy logic, lập luận chặt chẽ, và linh hoạt trong quá trình suy nghĩ.
II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU
1. Đối với GV: SGK, tài liệu giảng dạy, giáo án PPT.
2. Đối với HS: SGK, SBT, vở ghi, giấy nháp, đồ dùng học tập (bút, thước...), bảng
nhóm, bút viết bảng nhóm.
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG (MỞ ĐẦU) a) Mục tiêu:
- Gợi vấn đề cho HS về việc xây dựng tiêu chuẩn để đo độ phân tán của mẫu số liệu.
b) Nội dung: HS đọc tình huống mở đầu, chú ý lắng nghe, suy nghĩ trả lời câu hỏi.
c) Sản phẩm HS trả lời được câu hỏi mở đầu, bước đầu có hình dung về đại lượng có hướng và độ dài.
d) Tổ chức thực hiện:


Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ:
- GV chiếu Slide và đặt câu hỏi:
Theo bạn, địa phương nào có thời tiết ôn hòa hơn?
- GV đặt câu hỏi gợi mở:
+ Ôn hòa hơn nghĩa là gì? (nhiệt độ ít biến động trong năm)
+ Làm thế nào để đo được độ biến động của nhiệt độ?
Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập: HS chú ý lắng nghe, suy nghĩ câu trả lời.
Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận: GV gọi một số HS trả lời, HS khác nhận xét, bổ sung.
Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện: GV đánh giá kết quả của HS, trên cơ sở đó
dẫn dắt HS vào bài học mới. Bài 4. Các số đặc trưng đo mức độ phân tán của mẫu số liệu.
B. HÌNH THÀNH KIẾN THỨC MỚI
Hoạt động 1: Khoảng biến thiên và khoảng tứ phân vị

a) Mục tiêu:
- Gợi vấn đề cho HS về khái niệm khoảng biến thiên và sử dụng khoảng biến thiên
để đo sự phân tán của mẫu số liệu.
- Củng cố kĩ năng tìm khoảng biến thiên và khoảng tứ vị của mẫu số liệu
- Làm quen với việc xác định giá trị ngoại tệ dựa vào định nghĩa.
b) Nội dung: HS thảo luận xây dựng kiến thức bài mới, hoàn thiện hoạt động
Khám phá 1, Thực hành 1, 2, Vận dụng 1 SGK
c) Sản phẩm: HS hình thành được kiến thức về khoảng biến thiên và khoảng tứ phân vị
d) Tổ chức thực hiện:
HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS
SẢN PHẨM DỰ KIẾN
Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ:
1. Khoảng biến thiên và khoảng tứ
- GV cho HS thực hiện HĐKP 1. phân vị
- GV dẫn dắt HS: độ chênh lệch giữa kết HĐKP1:
quả cao nhất và kết quả thấp nhất chính là a) Độ chênh lệch giữa thời gian chạy
khoảng biến thiên của kết quả các lần
của người nhanh nhất và người chậm chạy của từng nhóm.
nhất trong nhóm 1 là: 47 - 17 = 30 (s)
Độ chênh lệch giữa thời gian chạy
- GV khái quát khái niệm về khoảng biến của người nhanh nhất và người chậm
thiên, kí hiệu và cách tính khoảng biến
nhất trong nhóm 2 là: 32 - 29 = 3 (s) thiên.
b) Nhóm 2 có thành tích chạy đồng đều
- GV giới thiệu với HS về khái niệm hơn.
khoảng tứ phân vị, kí hiệu và cách tính
⇒ Kết luận: khoảng tứ phân vị.
Sắp xếp mẫu số liệu theo thứ tự không